(ĐCSVN) - Năm 2009, hoạt động Ngoại giao Văn hóa được triển khai một cách chủ động, sáng tạo, có trọng điểm và gắn kết được với các hoạt động Ngoại giao Chính trị, Ngoại giao Kinh tế và công tác về người Việt Nam ở nước ngoài. Điều này tạo nên “thế kiềng” vững chắc trong chính sách ngoại giao toàn diện của Việt Nam, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, thúc đẩy quan hệ hữu nghị hợp tác giữa Việt Nam với các quốc gia, các tổ chức khu vực và quốc tế.
Hơn 50 hoạt động ngoại giao văn hóa lớn, nhỏ được tổ chức trong suốt năm qua đã chuyển đi một thông điệp mạnh mẽ: Việt Nam là đất nước hòa bình, chính trị ổn định, kinh tế đang trong quá trình phát triển và hội nhập quốc tế. Việt Nam còn là quốc gia có tài nguyên phong phú. Con người Việt Nam thân thiện, mến khách, đặc biệt, Việt Nam có nền văn hóa rất đặc sắc, gắn liền với lịch sử hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước và đang trên đường đổi mới mạnh mẽ. Các hoạt động giao lưu đối ngoại như hội thảo, triển lãm, xúc tiến quảng bá du lịch, tuần lễ văn hóa Việt Nam… được tổ chức thành công tại nhiều quốc gia đã góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, gắn kết khối đại đoàn kết dân tộc, qua đó mời gọi các doanh nghiệp tăng cường đầu tư vào Việt Nam.
Nhằm hỗ trợ tích cực cho Ngoại giao Việt Nam trong tiến trình hội nhập quốc tế, song song với việc tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, quảng bá hình ảnh đất nước ra nước ngoài, trong năm qua, Việt Nam cũng tổ chức nhiều buổi toạ đàm, tham vấn ý kiến của cộng đồng quốc tế, từ đó áp dụng thực tiễn vào Việt Nam. Thông qua đó, những dự án hợp tác cụ thể giữa Việt Nam và các nước, các tổ chức quốc tế đã được ký kết. Đại sứ Mỹ Michael Michalak cho biết, năm 2010, nhân sự kiện Hà Nội kỷ niệm tròn 1.000 tuổi, Mỹ đã dành một khoản ngân sách từ quỹ bảo tồn văn hóa quốc gia để hỗ trợ Việt Nam bảo tồn di sản văn hóa. Tổ chức UNESCO cũng khẳng định, sẽ hỗ trợ quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới thông qua những chương trình Di sản thế giới, Di sản văn hóa phi vật thể và du lịch. Italia cũng là một trong những quốc gia đầu tiên trong năm 2009 ký kết văn kiện về hợp tác văn hóa với Việt Nam giai đoạn 2009-2012, theo đó, bắt đầu từ tháng 4 năm nay, Italia giúp Việt Nam trùng tu 2 di sản văn hóa là khu di tích Mỹ Sơn, cố đô Huế, giúp đào tạo và trang bị kiến thức về bảo tồn văn hóa theo tiêu chuẩn quốc tế cho cán bộ khảo cổ học, kiến trúc sư, chuyên gia bảo tồn và cán bộ quản lý của Việt Nam. Đan Mạch mới đây, cũng ký kết Bản ghi nhớ về hợp tác văn hóa giai đoạn 2009-2014 với Việt Nam. Đại sứ Đan Mạch Peter Lysholt Hansen cho biết: "Chúng tôi rất tôn trọng và đánh giá cao nền văn hóa Việt Nam đậm đà bản sắc, do vậy cần phải xây dựng một chiến lược phát triển sao cho phù hợp. Đan Mạch mong muốn thông qua đối thoại, xây dựng và phát triển mối quan hệ đối tác với Việt Nam, hỗ trợ Việt Nam trong lĩnh vực này".
Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm: Số lượng tổ chức các ngày văn hóa Việt Nam ở nước ngoài trong năm 2009 là cao nhất từ trước tới nay, trong đó ở nhiều nước lớn như ở Châu Âu, châu Mỹ la tinh, Nhật Bản, Hàn Quốc…mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam. Năm 2009 cũng là năm công tác quảng bá văn hoá Việt Nam đã diễn ra tại nhiều nước, nổi bật là hoạt động Tuần Văn hoá Việt Nam tại một loạt nước như Nga; Anh, Nam Phi, Venezuela, Brazil, Lào. Các hoạt động văn hóa nghệ thuật Việt Nam cũng được diễn ra tại Trung Quốc, Tây Ban Nha, Thụy Điển, Italia; Đã làm tốt việc vận động bầu chọn Vịnh Hạ Long là một trong 7 kỳ quan tự nhiên của thế giới, UNESCO công nhận quan họ và ca trù là di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại, công nhận Mộc bản triều Nguyễn là Di sản tư liệu thế giới.
Một trong những chương trình qui mô nhất trong công tác quảng bá Việt Nam phải kể đến sự kiện “Gặp gỡ Việt Nam” diễn ra tại thành phố San Francisco, bang California, Mỹ. Đây là lần đầu tiên một đoàn đại biểu với số lượng đông đảo của Việt Nam tới dự các hoạt động giao lưu kinh tế, văn hóa, giáo dục với bang California - trung tâm kinh tế, thương mại, tài chính và công nghệ cao của nước Mỹ. Tại sự kiện Gặp gỡ Việt Nam ông Frank Gordan, cựu thị trưởng thành phố San Francisco cho biết: “Chúng tôi coi Việt Nam là một đất nước năng động thứ 2 trong khu vực Đông Nam Á, Việt Nam là một nước rất nhiệt huyết, cần cù và đang hướng về phía trước, Việt Nam đang chứng minh cho thế giới biết rằng: chúng tôi sẵn sàng làm ăn. Chúng tôi sẵn sàng là đối tác của các nước. Chúng tôi mở rộng vòng tay đón bạn bè. Hãy đến với chúng tôi đầu tiên là tình bạn và sau đó là công việc.”
Ở trong nước, Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch cùng với các ngành chức năng phối hợp với các tổ chức, Đại sứ quán các nước tổ chức nhiều sự kiện, hoạt động văn hoá quốc tế tại Việt Nam như Lễ hội hoa Anh đào Nhật Bản, Tuần Văn hóa Hàn Quốc, Tuần Văn hóa Campuchia, Tuần lễ phim Anh, Tuần lễ phim Pháp hay Liên hoan âm nhạc châu Âu…đã diễn ra tốt đẹp. Thêm vào đó, việc một dàn nhạc nổi tiếng và lâu đời nhất thế giới là Dàn nhạc giao hưởng New York Philharmonic đến biểu diễn tại Việt Nam tháng 10 vừa qua đã một lần nữa khẳng định xu thế hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng trong lĩnh vực văn hoá; khẳng định Việt Nam là điểm đến, là nơi giao lưu, chia sẻ giữa các nền văn hoá trên thế giới.
Cũng trong năm 2009, các địa phương đã tổ chức nhiều hoạt động văn hoá lễ hội như Festival cồng, chiêng quốc tế tại Gia Lai, Festival Lúa, gạo Việt Nam lần thứ nhất tại Hậu Giang, Những Ngày Du lịch, Văn hóa Mekông - Nhật Bản tại Cần Thơ. Cuộc thi Hoa hậu Quý bà đẹp và thành đạt thế giới diễn ra tháng 11 vừa qua tại Bà Rịa - Vũng Tàu đã được truyền hình trực tiếp đến 56 quốc gia qua kênh truyền hình Star World Networks, trong đó có 9 phút được dành giới thiệu hình ảnh đất nước, văn hóa, lịch sử, con người Việt Nam đến với hơn 500 triệu khán giả khắp hành tinh.
Có thể khẳng định chưa bao giờ các hoạt động giao lưu, hợp tác quốc tế trên lĩnh vực văn hoá, du lịch, quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam được tiến hành bài bản và trên diện rộng như năm 2009. Có thể thấy, Việt Nam có nhiều lợi thế để phát huy ngoại giao văn hóa, đó là bản sắc văn hóa độc đáo được tích luỹ qua hàng nghìn năm phát triển. Với chính sách ngoại giao rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa với tinh thần Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả các nước, với nỗ lực của mình, Việt Nam đang tự tin khẳng định hình ảnh đất nước trên trường quốc tế.