Chiều 26/11, với đa số phiếu tán thành, Quốc hội thông qua Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi).
Ngưỡng doanh thu không chịu thuế VAT là 200 triệu đồng/năm
Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế VAT sửa đổi trước khi Quốc hội biểu quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, có ý kiến đề nghị xem xét, nâng mức ngưỡng doanh thu không chịu thuế VAT lên trên mức 200 triệu đồng. Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị mức trên dưới 300 triệu đồng hoặc 400 triệu đồng cho những năm tới.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, luật hiện hành đang quy định mức doanh thu không chịu thuế VAT là 100 triệu đồng/năm.
Theo số liệu tính toán của Bộ Tài chính, nếu xây dựng mức doanh thu không chịu thuế là 200 triệu đồng/năm thì số lượng hộ, cá nhân kinh doanh thuộc diện nộp thuế sẽ giảm 620.653 hộ, số thu ngân sách Nhà nước giảm khoảng 2.630 tỷ đồng.
 |
| Quốc hội thông qua Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi). (Ảnh: TL) |
Nếu mức doanh thu không chịu thuế là 300 triệu đồng/năm, số lượng hộ, cá nhân kinh doanh thuộc diện nộp thuế sẽ giảm 734.735 hộ, số thu ngân sách sẽ giảm khoảng 6.383 tỷ đồng.
Để bảo đảm mức tăng hợp lý của ngưỡng doanh thu không chịu thuế, tương đối phù hợp với tỷ lệ tăng GDP và CPI bình quân từ năm 2013 đến nay, Luật Thuế VAT sửa đổi quy định mức ngưỡng doanh thu không chịu thuế VAT là 200 triệu đồng/năm.
Chính phủ đề nghị được giao thẩm quyền điều chỉnh mức doanh thu này phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ, để bảo đảm linh hoạt trong điều hành, phù hợp với tình hình thực tế.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Lê cho biết, nội dung này đã được xin ý kiến đại biểu Quốc hội bằng phiếu. Theo đó, có 204 đại biểu (chiếm 63,35% tổng số đại biểu Quốc hội cho ý kiến) tán thành quy định “Hàng hóa, dịch vụ của hộ, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu hàng năm từ 200 triệu đồng trở xuống” thuộc đối tượng không chịu thuế, như thể hiện tại dự thảo luật trình Quốc hội thông qua.
Áp thuế VAT 5% với mặt hàng phân bón
Liên quan tới thuế suất đối với phân bón, ông Lê Quang Mạnh cho biết, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách cho hay, nhiều ý kiến thống nhất với đề xuất áp thuế suất 5% đối với phân bón. Một số ý kiến đề nghị giữ như quy định hiện hành; có ý kiến đề nghị áp dụng thuế suất 0% hoặc 1%, 2%. Có ý kiến đề nghị đánh giá toàn diện tác động của quy định này đối với nông dân và sản xuất nông nghiệp, thủy sản. Có ý kiến lo ngại về khả năng doanh nghiệp trục lợi chính sách, nâng giá bán làm ảnh hưởng đến nông dân.
Về ý kiến đề xuất đưa phân bón vào diện áp dụng thuế suất giá trị gia tăng 0% (hoặc 1%, 2%), báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho thấy, nếu quy định phân bón áp dụng thuế suất 0% thì sẽ bảo đảm lợi ích cho cả doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước và doanh nghiệp nhập khẩu vì đều sẽ được hoàn thuế giá trị gia tăng đầu vào đã nộp và không phải nộp thuế giá trị gia tăng đầu ra.
Tuy nhiên, trong trường hợp này, hàng năm Nhà nước sẽ phải bỏ ra ngân sách để hoàn thuế cho các doanh nghiệp. Ngoài yếu tố bất cập đối với ngân sách nhà nước, việc áp dụng thuế suất 0% đối với phân bón là trái với nguyên tắc, thông lệ của thuế giá trị gia tăng là thuế suất 0% chỉ áp dụng đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu, không áp dụng với tiêu dùng trong nước. Việc áp dụng theo hướng này sẽ phá vỡ tính trung lập của chính sách thuế, tạo tiền lệ xấu và không công bằng với các ngành sản xuất khác.
Theo giải trình của cơ quan soạn thảo, việc quy định thêm mức thuế suất 2% sẽ phải kết cấu lại Luật Thuế giá trị gia tăng như thiết kế khoản riêng về mức thuế suất, bổ sung quy định hoàn thuế giá trị gia tăng đối với trường hợp này. Việc quy định thuế suất 1% hoặc 2% đối với phân bón cũng không phù hợp với mục tiêu cải cách thuế giá trị gia tăng là giảm bớt số lượng các mức thuế suất, không gia tăng số lượng các mức thuế suất so với quy định hiện hành như đã được giải trình với các đại biểu Quốc hội.
Luật quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong khấu trừ, hoàn thuế gồm: Mua, cho, bán, tổ chức quảng cáo, môi giới mua, bán hóa đơn. Tạo lập giao dịch mua, bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ không có thật hoặc giao dịch không đúng quy định của pháp luật. Lập hóa đơn bán hàng hóa, dịch vụ trong thời gian tạm ngừng hoạt động kinh doanh, trừ trường hợp lập hóa đơn giao cho khách hàng để thực hiện các hợp đồng đã ký trước ngày thông báo tạm ngừng kinh doanh. Sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn, chứng từ quy định của Chính phủ. Không chuyển dữ liệu hóa đơn điện tử về cơ quan thuế theo quy định. Làm sai lệch, sử dụng sai mục đích, truy cập trái phép, phá hủy hệ thống thông tin về hóa đơn, chứng từ. Đưa, nhận, môi giới hối lộ hoặc thực hiện các hành vi khác liên quan đến hóa đơn, chứng từ để được khấu trừ thuế, hoàn thuế, chiếm đoạt tiền thuế, trốn thuế giá trị gia tăng…
Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2025, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này./.