Nhân Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11) và kỷ niệm 20 năm Ngày thành lập Quỹ Bảo tồn Di sản văn hóa của Đại sứ Hoa Kỳ (Quỹ AFCP), sáng 23/11, tại Hà Nội, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam và Trung tâm Nghiên cứu và Phát huy giá trị Di sản văn hóa (Hội Di sản Văn hóa Việt Nam) tổ chức Hội thảo “Việt Nam và Hoa Kỳ: Nỗ lực chung Bảo tồn Di sản văn hóa Việt Nam”.
 |
| TS. Nguyễn Anh Minh – Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam phát biểu tại hội thảo |
Hội thảo là dịp để nhận diện các thực hành tốt trong bảo tồn di sản văn hóa từ các dự án do AFCP tài trợ và rút ra các bài học kinh nghiệm cho các nỗ lực trong tương lai. Đây cũng là dịp để các đại biểu thảo luận, góp thêm ý tưởng về công tác bảo tồn di sản văn hóa trong đời sống.
Phát biểu tại hội thảo, TS. Nguyễn Anh Minh – Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cho biết: “Hội thảo Việt Nam và Hoa Kỳ: Nỗ lực chung bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam đánh dấu những nỗ lực chung của Hoa Kỳ và Việt Nam trong bảo tồn di sản văn hoá. Trong suốt 20 năm qua, 16 bảo tàng, di tích, cơ quan văn hóa đã được thụ hưởng sự hỗ trợ tài chính lên tới 1.246.775 USD từ Quỹ Đại sứ. Theo đó, 5 di tích, 2 di sản văn hóa phi vật thể và hàng trăm hiện vật và tác phẩm nghệ thuật đã được bảo tồn và phát huy giá trị. Đó là những minh chứng sinh động nhất về tính hiệu quả và thiết thực của Quỹ bảo tồn di sản văn hóa”.
TS. Nguyễn Anh Minh cũng hy vọng Quỹ Bảo tồn văn hoá của Đại sứ Hoa Kỳ tiếp tục phát huy hiệu quả, ngày càng thiết thực và càng có nhiều hơn nữa các đơn vị được thụ hưởng sự hỗ trợ của Quỹ trong việc bảo tồn di sản văn hoá Việt Nam.
Nói về quá trình hợp tác Việt Nam – Hoa Kỳ trong các dự án bảo tồn di sản văn hóa, TS. Lê Thị Minh Lý – Phó Chủ tịch Hội Di sản Việt Nam, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia cho rằng: “Có thể nói rằng đây là một sự hỗ trợ chuyên môn vô cùng hữu ích không chỉ đối với di sản mà cả với những người làm nghề về di sản. 16 dự án là 16 trường hợp nghiên cứu cụ thể, là đa dạng loại hình di sản khác nhau, đa dạng các giải pháp liên ngành về bảo tồn và là 16 bài học kinh nghiệm từ thực tiễn. Quỹ Bảo tồn Di sản văn hóa của Đại sứ Hoa Kỳ đã đem đến Việt Nam những cơ hội tuyệt vời để di sản được “cứu nguy”, được “trị liệu” để chữa lành những vết thương do thời gian, do những rủi ro gây ra bởi khí hâụ, thời tiết và cả chính con người”.
Theo TS. Lê Thị Minh Lý, nhờ những dự án hợp tác này, những di sản của tổ tiên, cha ông để lại đã trở nên có sắc thái tinh thần hơn, có hồn hơn và có sức sống hơn bởi kỹ thuật tu sửa từ các nghệ nhân tài hoa. Họ thực hành tu bổ, bảo quản với sự tham vấn của hội đồng khoa học của các nhà chuyên môn.
 |
| Bà Kate Bartlett - Tùy viên Văn hóa, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam phát biểu tại hội thảo |
Có mặt tại hội thảo, bà Kate Bartlett - Tùy viên Văn hóa, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam cho biết: Năm 2001, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã khởi động một chương trình mới nhằm tạo điều kiện cho các Đại sứ quán trên khắp thế giới hỗ trợ các quốc gia và cộng đồng bảo tồn di sản văn hóa thông qua các dự án đặc biệt. Chương trình này nhanh chóng trở thành cầu nối hợp tác mới quan trọng giữa Hoa Kỳ và 133 quốc gia trên thế giới, thể hiện sự tôn trọng sâu sắc của Hoa Kỳ đối với các nền văn hóa đa dạng và lịch sử phong phú cần được gìn giữ cho các thế hệ tương lai.
Theo bà Kate Bartlett, việc bảo tồn di sản văn hóa không phải là công việc dễ dàng nhưng có ý nghĩa quan trọng và lâu dài dành cho các thế hệ tương lai. Bà cảm thấy tự hào vì Quỹ Bảo tồn Di sản văn hóa của Đại sứ Hoa Kỳ đã tài trợ cho 16 dự án, giúp bảo tồn các khía cạnh vật thể và phi vật thể của di sản phong phú của Việt Nam.
Về phần mình, ông Martin Perschler, Giám đốc Quỹ AFCP cho biết, trong số hơn 1.200 dự án tại 133 quốc gia được Quỹ AFCP hỗ trợ, Việt Nam có một danh sách ấn tượng: 16 dự án tại 13 cộng đồng kể từ năm 2001. Những dự án này bảo tồn rất nhiều di sản văn hóa đa dạng trên khắp đất nước, từ những ngôi miếu và hiện vật thờ cúng cổ mang đậm dấu ấn lịch sử cho đến mộc bản thế kỷ 19 và âm nhạc truyền thống.
“Chúng tôi mong đợi được hợp tác cùng các bạn trong tương lai trong việc bảo tồn văn hóa thông qua Quỹ Bảo tồn cũng như các chương trình và hoạt động khác của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. Chúng tôi đang thực hiện điều này trên tinh thần của Quan hệ Đối tác Toàn diện Hoa Kỳ - Việt Nam, xuất phát từ nền tảng của các mối quan hệ và kết nối độc đáo với nhau thông qua lợi ích chung của chúng ta trong việc bảo tồn và bảo vệ di sản văn hóa ở Việt Nam và trên thế giới”.
 |
| Quang cảnh hội thảo diễn ra tại Hà Nội sáng 23/11 |
Trong khuôn khổ hội thảo, các đại biểu đã thảo luận nêu bật các thực hành tốt, nhận diện các thách thức và khó khăn mà các cơ quan đơn và và cá nhân gặp phải trong quá trình thực hiện dự án bảo tồn.
Thông qua việc chia sẻ thông tin về AFCP và các nguồn tài trợ văn hóakhác, hội thảo cũng nhằm mục tiêu nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc huy động các nguồn hỗ trợ kỹ thuật và tài trợ bổ sung trong bảo tồn và quản lý di sản văn hóa, đặc biệt là đối với các trường hợp di sản nguy cấp và cần hành động khẩn cấp./.