Chiều 6/11, chất vấn Bộ trưởng Bộ GTVT, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) cho biết, tại Nghị quyết số 62, Quốc hội đã giao nhiệm vụ trong năm 2022 phải giải quyết dứt điểm những vướng mắc, bất cập về trạm thu phí dự án BOT. Tuy nhiên, hơn một năm qua, Bộ GTVT vẫn chưa hoàn thành được nhiệm vụ này. Đại biểu An đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp và thời gian cụ thể để hoàn thành, trong đó làm rõ tính khả thi, hợp lý của việc đề nghị tổng mức vốn Nhà nước để xử lý vướng mắc tại 8 dự án BOT là khoảng 10.342.000 tỷ đồng?
 |
| Đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) đặt câu hỏi tại phiên họp. Ảnh: ĐT |
Trả lời câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ GTVT đã hết sức quyết liệt trong việc phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương để triển khai việc tháo gỡ cho các dự án BOT đang có vấn đề. Cụ thể là đối với 8 dự án BOT với tổng chi phí dự kiến khoảng hơn 10 nghìn tỷ đồng. Thực tế nội dung này, Bộ đã triển khai từ rất lâu rồi, nhưng còn nhiều vấn đề phức tạp, liên quan đến việc tháo gỡ.
Sau khi Nghị quyết 62 ban hành, Bộ đã trình Chính phủ kế hoạch tháo gỡ khó khăn, tháng 10 vừa qua, Chính phủ đã trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến. UBTVQH đã cho ý kiến, yêu cầu Chính phủ và Bộ GTVT giải trình làm rõ: ngoài 8 dự án của Trung ương ra, ở địa phương có bao nhiêu dự án? Khó khăn, vướng mắc của các dự án ở địa phương như thế nào? Quan điểm liên quan đến nguồn vốn để giải quyết lấy từ đâu, từ nguồn tăng thu hay lấy từ đầu tư công trung hạn? Rồi vấn đề pháp lý?
Ngoài ra, Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết, về pháp lý, cả 8 dự án này đều được triển khai trước khi Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) có hiệu lực. Do vậy, Bộ GTVT phải nghiên cứu, đề xuất căn cứ vào nghị định và Luật PPP. “Đây là những vấn đề tương đối khó khăn, vướng mắc”, Bộ trưởng Thắng bày tỏ.
 |
| Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn chiều 6/11. Ảnh: ĐT |
Theo Bộ trưởng Bộ GTVT, các dự án BOT trên không chỉ liên quan đến nhà đầu tư mà còn liên quan đến cả các ngân hàng. “Khi làm việc, chúng tôi yêu cầu nhà đầu tư phải hy sinh lợi nhuận, còn các ngân hàng phải hy sinh lãi suất để bảo toàn và thu hồi vốn...", Bộ trưởng cho hay.
“Chúng tôi hy vọng trong thời gian sớm nhất Chính phủ sẽ trình Quốc hội để tháo gỡ cho 8 dự án BOT, trong đó có 5 dự án đề nghị Nhà nước mua lại và 3 dự án đề nghị hỗ trợ”, Bộ trưởng Bộ GTVT thông tin.
Cũng liên quan đến vấn đề này, đại biểu Nguyễn Tạo (đoàn Lâm Đồng) đề nghị cho biết giải pháp tháo gỡ khó khăn, thu hút nguồn lực với các dự án PPP. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, gần đây Bộ GTVT đã kêu gọi được một số doanh nghiệp tham gia dự án PPP, song “chưa nhiều, chưa hiệu quả”.
Nguyên nhân là do tình hình kinh tế trong nước và quốc tế khó khăn, nhiều doanh nghiệp cũng gặp khó. Trong khi đó, đầu tư PPP hạ tầng giao thông đem lại không cao, còn quy định về tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia dự án PPP thì chưa hấp dẫn.
“Tại sao chúng ta không có các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào các dự án PPP? Vì đối với họ, việc tham gia vào dự án PPP là hình thức Nhà nước vay doanh nghiệp để làm. Chính vì thế họ đòi hỏi 2 thứ, một là phải có bảo lãnh về doanh thu của Chính phủ và hai là chúng ta phải đảm bảo việc chuyển đổi ngoại tệ khi người ta thu hồi vốn”- Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng GTVT nhấn mạnh, một vấn đề rất lớn mà các nhà đầu tư cả trong nước và nước ngoài đều rất lo ngại, đó là vấn đề liên quan đến giải phóng mặt bằng khi thực hiện dự án.
Để tháo gỡ vướng mắc này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, thời gian tới, Bộ GTVT sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các bộ ngành liên quan để trình Chính phủ tiếp tục có những cơ chế, chính sách điều chỉnh chính sách cũng như các quy định của pháp luật để thu hút các nhà đầu tư. Tại kỳ họp Quốc hội này, Chính phủ cũng trình Quốc hội nâng tỷ lệ vốn Nhà nước hỗ trợ nhà đầu tư khi làm dự án PPP lên mức cao hơn./.