Từ 1/1/2022, Tòa án nhân dân được tổ chức xét xử trực tuyến

Chiều 12/11, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 2, với 468 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành (chiếm tỷ lệ 93,79%), Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về Tổ chức phiên tòa trực tuyến.

Theo đó, TAND được tổ chức phiên tòa trực tuyến để xét xử sơ thẩm, xét xử phúc thẩm vụ án hình sự, dân sự, hành chính có tình tiết, tính chất đơn giản; tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án rõ ràng, trừ các trường hợp sau đây:

Vụ án hình sự, dân sự, hành chính liên quan đến bí mật nhà nước; Vụ án hình sự về một trong các tội xâm phạm an ninh quốc gia quy định tại Chương XIII của Bộ luật Hình sự; Vụ án hình sự về một trong các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh quy định tại Chương XXVI của Bộ luật Hình sự.

Việc tổ chức phiên tòa trực tuyến phải tuân thủ các quy định của pháp luật; bảo đảm an ninh, an toàn thông tin mạng và các điều kiện cơ sở vật chất, kỹ thuật; bảo đảm sự tôn nghiêm của phiên tòa.

Đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua Nghị quyết về Tổ chức phiên tòa trực tuyến. (Ảnh: TL)

Nghị quyết Quốc hội giao Chánh án TAND Tối cao theo thẩm quyền ban hành hoặc chủ trì, phối hợp với Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao (VKSNDTC), Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và thủ trưởng các cơ quan khác có liên quan ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Nghị quyết này.

Chính phủ, TAND tối cao, VKSNDTC, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, có trách nhiệm tổ chức thi hành Nghị quyết này. 

Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2022.

Trước đó, Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga trình bày báo cáo giải trình tiếp thu của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH).

Một số ý kiến đề nghị ban hành Nghị quyết thí điểm; thí điểm trước ở một số địa phương. Ý kiến khác đề nghị không tổ chức thí điểm trong hoạt động xét xử của tòa án.

UBTVQH nhận thấy: Theo quy định của Hiến pháp và Luật Tổ chức Quốc hội, Quốc hội có nhiệm vụ, quyền hạn quy định tổ chức và hoạt động của TAND. Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, khó lường, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động xét xử của tòa án, việc Quốc hội ban hành Nghị quyết về tổ chức phiên tòa trực tuyến căn cứ vào điểm e khoản 2, Điều 15 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật là phù hợp.

Việc tổ chức phiên tòa nói chung và phiên tòa trực tuyến nói riêng liên quan trực tiếp đến quyền con người, quyền công dân. Kết quả xét xử, tòa án ban hành bản án quyết định về người, pháp nhân thương mại có tội hay không có tội, nếu có tội thì áp dụng tội danh và hình phạt; quyết định nội dung khác liên quan đến tài sản, danh dự... của bị cáo, đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân. Xin tiếp thu ý kiến của ĐBQH, UBTVQH đề nghị Quốc hội không quy định tổ chức thí điểm trong hoạt động xét xử; giao TAND tối cao có trách nhiệm báo cáo việc thực hiện Nghị quyết này với Quốc hội trong báo cáo công tác hằng năm. Khi điều kiện chín muồi, sẽ xem xét, sửa đổi, bổ sung các luật tố tụng và đưa nội dung về tổ chức phiên tòa trực tuyến vào luật.