Thôn Pờ Hồ, xã Thanh Bình (Mường Khương) là nơi quần cư của dân tộc Dao tuyển. Cũng như những ngành Dao khác, người Dao tuyển cũng có chữ cổ là chữ Nôm Dao. Trong nhịp sống hiện đại, việc đọc thông, viết thạo chữ cổ của dân tộc không được mấy người trẻ biết đến. Trăn trở với giá trị văn hóa cổ truyền của cha ông, những người tâm huyết đã cùng tạo nên lớp học “0 đồng” để cùng lưu truyền vốn văn hóa cổ.
Lớp học được tổ chức tại nhà văn hóa thôn Pờ Hồ. Mỗi khi rảnh rỗi hay ngày nghỉ cuối tuần, thầy và trò lại miệt mài đến lớp học chỉ cho nhau từng nét chữ, từng cách phát âm chữ cổ của dân tộc Dao sao cho đúng nhất, chuẩn nhất. 
Để bảo tồn tiếng nói, chữ viết dân tộc Dao, hơn 10 năm nay, Nghệ nhân Ưu tú Tẩn Khái Cường, thôn Pờ Hồ đã mở lớp truyền dạy chữ Dao ngay tại thôn. Ông trực tiếp đứng lớp, tận tình giảng dạy học trò là chính những người dân trong thôn. 
Các lớp học chữ thường được khởi đầu (khai giảng) vào đầu năm mới. Theo quan niệm của người Dao, việc học chữ, viết chữ đầu năm sẽ mang đến nhiều điều tốt lành, may mắn. Chữ nghĩa sẽ thông suốt, học hành dễ tiếp thu hơn. Cũng theo quan niệm từ xa xưa, con trai mới học chữ để còn làm thầy, con gái chỉ học thêu thùa, may vá, nên người học chữ Nôm Dao chủ yếu là con trai. 
Phụ nữ chỉ ngồi chơi xung quanh, tranh thủ thêu thùa và xem cánh mày râu học chữ. 
Chữ Nôm Dao là hệ chữ tượng hình, với những đường nét theo các bộ chữ, rất khó học, khó nhớ, đòi hỏi học trò trước hết phải thật yêu thích và kiên trì mới có thể học được. Bút viết được thực hiện bằng bút lông, dùng mực mài, nên những kỹ năng sử dụng, mài mực cũng cần sự tỉ mỉ, cẩn trọng của người viết. 
Một nét chữ hay một chữ sẽ được thầy giảng đi giảng lại. Học trò cũng phải thực hành đi, thực hành lại, đến khi nào viết thật đẹp, thật nhớ thì mới đạt yêu cầu. Do vậy, ngoài những giờ học trên lớp cùng thầy, các trò sẽ phải sớm hôm rèn luyện các nét chữ cho mình. 
Văn hóa dân tộc như một mạch nguồn thấm sâu vào Nghệ nhân Ưu tú Tẩn Khái Cường. Ông bảo, ông giảng dạy cho mọi người vô điều kiện, duy chỉ có một yêu cầu rất khắt khe khi thu nhận học trò, đó là phải thật sự yêu thích, kiên trì và trân trọng chữ viết của dân tộc. Bởi đây chính là vật báu ngàn đời mà tổ tiên đã để lại. Người học phải có các đức tính đó thì mới có thể học được chữ cổ. 
Ngoài giờ học trên lớp, các trò có thể đến nhà thầy giáo Cường để nhờ thầy giảng thêm những điều mình chưa hiểu. Thầy Cường bao giờ cũng vậy, luôn tận tình và vui vẻ trước tinh thần học hỏi của các thế hệ hậu sinh. 
Nhờ sự chỉ dạy của thầy Cường, nhiều học trò không những học thông, viết thạo chữ cổ, mà còn viết rất đẹp, đọc các văn bản truyền cảm và được bồi đắp tình yêu với văn hóa của dân tộc mình. 
10 năm mở các lớp học truyền dạy chữ Nôm Dao miễn phí, Nghệ nhân Ưu tú Tẩn Khái Cường chỉ có một mong muốn duy nhất, đó là sẽ góp sức để lưu truyền vốn văn hóa cổ, để những giá trị này được truyền lại cho các thế hệ sau.
Tag:
File đính kèm