Triển khai đồng bộ nhiều nội dung với nhiều hình thức sáng tạo, thiết thực, hiệu quả
Hiện nay, toàn tỉnh có khoảng 195.000 người trong độ tuổi thanh niên, chiếm 20,92% dân số toàn tỉnh, thanh niên nông thôn 71.890 người, thanh niên tri thức trẻ gần 26.000 người, số thanh niên được tập hợp trong các tổ chức Đoàn-Hội là 115.650 người[1]. Đây là lực lượng quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển tỉnh Quảng Bình. Để xây dựng người thanh niên phát triển toàn diện, đáp ứng yêu cầu giai đoạn mới, Đảng bộ tỉnh Quảng Bình nhiệm kỳ (2020-2025) xác định “Xây dựng thanh niên Quảng Bình có lý tưởng cách mạng, giàu lòng yêu quê hương, đất nước, tiên phong, gương mẫu, yêu chuộng hòa bình. Đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, lịch sử, pháp luật cho thế hệ trẻ; hình thành ý thức tôn trọng và nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp và pháp luật trong đoàn viên, thanh niên. Tạo môi trường, điều kiện thuận lợi cho thế hệ trẻ học tập, nghiên cứu, khởi nghiệp, lao động sáng tạo, giải trí, phát triển thể lực, trí tuệ, làm chủ khoa học, công nghệ, kỹ thuật hiện đại”[2].
Bám sát đường lối của Đảng, trên cơ sở định hướng và chính sách pháp luật của Nhà nước, thời gian qua, công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho thanh niên đã được Đảng bộ, chính quyền, đoàn thể trong tỉnh chú trọng, tổ chức lãnh đạo, chỉ đạo cụ thể hóa và phối hợp chặt chẽ đảm bảo các hoạt động giáo dục chính trị, tư tưởng được thực hiện đồng bộ, toàn diện và thống nhất.
Trước hết, công tác giáo dục chính trị tư tưởng được triển khai với nhiều nội dung, luôn được đổi mới cho phù hợp, tập trung vào các nội dung chủ chốt như giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; giáo dục về quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; giáo dục về truyền thống cách mạng, bồi đắp lý tưởng; giáo dục bồi đắp phẩm chất đạo đức, lối sống cho thanh niên; giáo dục lý luận chính trị…
Hoạt động tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng được thực hiện đa dạng, phong phú, với nhiều hình thức, như: Tuyên truyền thông qua hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp; lực lượng người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số; các phương tiện thông tin đại chúng, các trang mạng xã hội; sinh hoạt định kỳ của các tổ chức thanh niên, đoàn thể… Tập trung tuyên truyền, quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, Nghị quyết Đoàn các cấp… thông qua nhiều kênh thông tin khác nhau nhất là fanpage Tuổi trẻ Quảng Bình và trang fanage đoàn các cấp.
Các hoạt động triển khai việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong thanh niên được triển khai đa dạng. Trong các dịp kỷ niệm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, các cơ sở Đoàn, Hội trong toàn tỉnh đã triển khai các hoạt động ý nghĩa, các đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, triển lãm ảnh và chiếu phim về cuộc đời hoạt động của Bác; đăng tải, chia sẻ bộ infographic kỷ niệm sinh nhật của Người; tổ chức các diễn đàn, hội thảo “Thanh niên làm theo lời Bác”, các đợt sinh hoạt chính trị “Con đường cách mạng của thanh niên thời kỳ mới”, “Tự hào tuổi trẻ thời đại Hồ Chí Minh”; các cơ sở đoàn xây dựng và duy trì “Tủ sách làm theo lời Bác”; đa dạng bài viết chuyên mục “Theo dấu chân Bác” trên trang fanpage Tuổi trẻ Quảng Bình; tuyên dương kịp thời những thanh niên tiêu biểu trong phong trào “Tuổi trẻ Quảng Bình làm theo lời Bác”; tổ chức các hoạt động “Hành trình về nguồn”, “Hành trình làm theo lời Bác”…
Công tác giáo dục lý luận chính trị được chú trọng thực hiện với các hình thức sáng tạo, phù hợp với từng đối tượng, đồng thời thường xuyên được nâng cao chất lượng, đổi mới nội dung và hình thức. Thường xuyên quan tâm cử cán bộ Đoàn, Hội tham gia học các lớp lý luận chính trị; đưa nội dung học tập lý luận chính trị vào kết hợp với tập huấn chuyên môn, các đợt sinh hoạt; đưa các nội dung giáo dục lý luận chính trị lên các trang thông tin điện tử, mạng xã hội thông qua các sản phẩm infographic, motion graphic, clip. Bên cạnh, tổ chức nhiều buổi tọa đàm, thi trực tuyến, diễn đàn, hội thảo về giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên. Đặc biệt, luôn duy trì và đa dạng hóa hình thức hoạt động của Câu lạc bộ Lý luận trẻ. Hiện toàn tỉnh có 01 Câu lạc bổ Lý luận trẻ cấp tỉnh, 14 Câu lạc bộ Lý luận trẻ cấp huyện, nhiều năm tổ chức thành công Liên hoan Câu lạc Lý luận trẻ toàn tỉnh[3].
Công tác giáo dục truyền thống lịch sử được gắn với các hoạt động kỷ niệm, các sự kiện quan trọng của Đảng, đất nước và tổ chức Đoàn-Hội. Các hoạt động được tổ chức đa dạng, thường xuyên được đổi mới qua đó tạo ấn tượng, cảm xúc cho đoàn viên thanh niên tham gia. Điển hình với các Cuộc thi trực tuyến “Quảng Bình hào khí 420 năm”, “Quảng Bình 65 năm làm theo lời Bác”… đã thu hút lượng lớn người tương tác và tiếp cận, qua đó khơi dậy tinh thần đam mê tìm hiểu, bồi đắp lòng yêu nước, tự hào dân tộc cho thanh niên.
Công tác giáo dục lòng yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc được triển khai gắn với Chỉ thị số 24-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục truyền thống lịch sử, văn hóa địa phương”. Tổ chức thường xuyên các hoạt động “Hành trình về nguồn”, “Đến với các địa chỉ đỏ”, “Đền ơn đáp nghĩa-Uống nước nhớ nguồn” thu hút lượng lớn thanh thiếu niên tham gia các hoạt động. Riêng các chương trình về nguồn “Hành trình đến với địa chỉ đỏ”, “Hành trình đến các bảo tàng”, từ năm 2021 đến nay đã có hơn 9.590 lượt đoàn viên thanh thiếu nhi tham gia. Bên cạnh đó, các hoạt động tuyên truyền, giáo dục về chủ quyền đất nước, hướng về biên giới, biển, đảo của Tổ quốc được các cấp Đoàn, Hội tổ chức thường xuyên, liên tục. Nhiều hoạt động được tổ chức chu đáo, phong phú, giàu cảm xúc khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần dân tộc, quyết tâm bảo vệ chủ quyền Tổ quốc trong thế hệ trẻ Quảng Bình. Đặc biệt, cuộc vận động “Nghĩa tình biên giới, biển đảo”, “Hành trình tuổi trẻ vì biển, đảo quê hương” với các hoạt động hướng về Trường Sa luôn thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên tham gia, tạo sức lan tỏa lớn, tích cực trong thanh niên và xã hội.
Các hoạt động giáo dục đạo đức, lối sống được tăng cường theo hướng xác lập các tiêu chí, chuẩn mực lối sống, hành vị, đạo đức của thanh niên. Bồi đắp lý tưởng, khát vọng, phẩm chất cho thanh niên với các hoạt động như Tổ chức diễn đàn “Khát vọng cống hiến- Lẽ sống thanh niên”, duy trì chuyên mục “mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện” trên trang fanpage Tuổi trẻ Quảng Bình và các cấp cơ sở. Riêng năm 2024, cấp tỉnh đã đăng tải hơn 400 tin, bài; cấp huyện 900; cấp cơ sở gần 4.200 tin, bài tuyên truyền về các gương người tốt việc tốt, hành động đẹp của tuổi trẻ, góp phần giáo dục thanh niên sống đẹp, sống có ích.
Các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong thanh niên tập trung đẩy mạnh, hình thành mô hình hiệu quả, góp phần xây dựng ý thức công dân thời kỳ mới trong thanh niên. Trong đó tập trung vào Hiến pháp, Bộ Luật Dân sự, Bộ Luật Hình sự, Luật trẻ em, Luật Thanh niên… gắn với mô hình câu lạc bộ giáo dục pháp luật “Tuổi trẻ với pháp luật”, “Tuổi trẻ phòng, chống tội phạm”, đội thanh niên tình nguyện “Thắp sáng niềm tin”, mô hình Phiên tòa giả định, cuộc thi tìm hiểu Pháp luật, tổ chức các diễn đàn “thanh niên với pháp luật”, “Pháp luật với cuộc sống thanh niên”…
Với những hoạt động được triển khai trên các mặt công tác, chất lượng, hiệu quả giáo dục chính trị tư tưởng cho thanh niên không ngừng được nâng lên, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng thanh niên. Thanh niên sống có lý tưởng, tin tưởng vào đường lối của Đảng, chấp hành pháp luật của Nhà nước, giữ vững lập trường trước những âm mưu, thủ đoạn và hành động chống phá của các thế lực thù địch. Đồng thời, thanh niên đã có ý thức tự trọng, tự chủ, trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội, sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật. Tỷ lệ thanh niên vi phạm về tệ nạn xã hội hay chính sách Đảng, pháp luật của Nhà nước ngày càng giảm. Thanh niên không ngừng phấn đấu, chịu khó lao động, học tập, nhiều thanh niên trưởng thành từ đoàn đã được kết nạp vào Đảng, nhiều đoàn viên được quy hoạch giữ các chức vụ quan trọng trong Đảng và chính quyền. Hình ảnh thanh niên làm ăn kinh tế giỏi, thanh niên lập thân lập nghiệp, thanh niên khởi nghiệp vươn lên làm giàu chính đáng ngày càng nhiều… góp phần vào sự nghiệp xây dựng và phát triển của quê hương, đất nước.
Tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong thời gian tới
Thứ nhất, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, sự phối hợp của các cơ quan, ban, ngành, địa phương, gia đình, nhà trường và xã hội trong công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho thanh niên
Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến nhằm nâng cao nhận thức trong toàn xã hội đối với công tác thanh niên nói chung, công tác giáo dục chính trị, tư tưởng nói riêng. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, nâng cao trách nhiệm và cơ chế phối hợp của các bên liên quan trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng nhằm tạo ra sự thống nhất, đồng bộ cả về nội dung, phương thức và cả nguồn lực trong thực hiện các công tác giáo dục chính trị tư tưởng. Chú trọng vận động và khai thác có hiệu quả các nguồn lực xã hội, các chương trình phối hợp trong tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng cho thanh niên. Lồng ghép các hoạt động của Đoàn Thanh niên với các tổ chức hội, đoàn thể, các chủ thể xã hội khác để triển khai các hoạt động giáo dục…
Thứ hai, không ngừng đổi mới nội dung, phương thức giáo dục chính trị, tư tưởng cho thanh niên.
Tiếp tục đổi mới hình thức tuyên truyền, học tập, quán triệt chủ trương, đường lối của Đảng. Chú trọng việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập, quán triệt để nâng cao khả năng vận dụng lý luận vào thực tiễn công tác và đời sống thanh niên. Triển khai học tập các bài học lý luận chính trị phù hợp với từng đối tượng đoàn viên. Chú trọng giáo dục nâng cao bản lĩnh chính trị; ý thức cảnh giác cách mạng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; khả năng đấu tranh, phản biện cho đoàn viên, thanh niên, nhất là trên Internet. Đẩy mạnh tính sáng tạo và thực chất trong việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, tạo thành thói quen trong đời sống thanh niên. Đổi mới hình thức, tăng cường ứng dụng công nghệ số trong tổ chức các hoạt động về nguồn, đến với địa chỉ đỏ; tuyên truyền các tư liệu, bài học lịch sử; các cuộc thi tìm hiểu văn hóa, lịch sử; các hoạt động tuyên truyền ca khúc cách mạng, giáo dục pháp luật...
Thứ ba, đầu tư toàn diện, đồng bộ kết hợp ứng dụng các thành tựu công nghệ cao trong công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho thanh niên.
Tăng cường nguồn lực đầu tư đồng bộ, bài bản và hiện đại nhằm đưa các hoạt động giáo dục chính trị tư tưởng nhanh chóng, kịp thời, chính xác đến thanh niên. Tập trung đầu tư nghiên cứu một số đề tài, dự án, chuyển giao kết quả trong nghiên cứu các phương thức sử dụng công nghệ trong giáo dục chính trị tư tưởng. Đặc biệt, cần đầu tư hướng ứng dụng khoa học công nghệ vào học tập chính trị tư tưởng cho thanh niên một cách liên tục, vượt qua không gian, thời gian, hướng đến mọi lúc, mọi nơi, mọi thời điểm, chuyển từ hình thức học thụ động sang hình thức học chủ động của thanh niên. Cần thiết lồng ghép đa dạng hóa các phương tiện, cách thức có ứng dụng khoa học công nghệ như tổ chức tập hợp, kết nối, giáo dục và định hướng thanh niên qua các phương tiên truyền thông hiện đại, tiến tới hệ số hóa thành hệ thống các hoạt động giáo dục chính trị, tư tưởng…
Thứ tư, đẩy mạnh xây dựng tổ chức Đoàn các cấp thật sự vững mạnh, toàn diện về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức, cán bộ
Tăng cường nâng cao bản lĩnh chính trị cho người cán bộ đoàn, tổ chức đoàn. Tiếp tục xây dựng và triển khai các giải pháp có tính đột phá trong nâng cao chất lượng các cơ sở đoàn. Đổi mới nội dung, phương thức sinh hoạt, hoạt động chi đoàn, đoàn cơ sở. Tập trung nâng cao chất lượng cán bộ đoàn, nhất là chất lượng về chính trị, tư tưởng và tính tiên phong, gương mẫu, trách nhiệm nêu gương của người cán bộ đoàn. Đổi mới mạnh mẽ phương thức hoạt động của tổ chức đoàn, nâng cao chất lượng đội ngũ tham mưu, báo cáo viên, tuyên truyền viên, cán bộ phụ trách làm công tác giáo dục chính trị, tư tưởng…
Nguyễn Văn Giang
Trường Chính trị Quảng Bình
[1] Tỉnh Đoàn Quảng Bình. Báo cáo số 172-BC/TĐTN-VP ngày 01/7/2024 về tổng kết 15 năm thực hiện Nghi quyết số 25-NQ/TW ngày 25/7/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH và 10 năm thực hiện Kết luận số 80-KL/TW ngày 25/12/2013 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW
[2] Đảng Cộng sản Việt Nam. Đảng bộ tỉnh Quảng Bình. Văn kiện Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020-2025, Quảng Bình-2020, tr.93
[3] Tỉnh Đoàn Quảng Bình. Báo cáo số 172-BC/TĐTN-VP ngày 01/7/2024 về tổng kết 15 năm thực hiện Nghi quyết số 25-NQ/TW ngày 25/7/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH và 10 năm thực hiện Kết luận số 80-KL/TW ngày 25/12/2013 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 25-NQ/TW