Kỷ niệm 75 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 (1945 - 2020), ngày 25/8, tại Hà Nội, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước và Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam phối hợp tổ chức triển lãm "Phác thảo mẫu Quốc huy Việt Nam - Họa sĩ Bùi Trang Chước".
Ông Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cho biết, Quốc huy Việt Nam - một sản phẩm sáng tạo của hội họa, là biểu tượng cô đọng, đầy đủ và súc tích về đất nước và con người Việt Nam, hàm chứa khát vọng tha thiết về sự phát triển đất nước của một dân tộc yêu chuộng hòa bình và khẳng định chủ quyền thiêng liêng của quốc gia độc lập. Việc xây dựng mẫu Quốc huy Việt Nam được thực hiện theo chủ trương của Bác Hồ và Đảng, Nhà nước ta. Mẫu Quốc huy Việt Nam là một cống hiến chung của giới mỹ thuật cách mạng Việt Nam, trong đó phải kể đến công lao của họa sĩ Bùi Trang Chước.
 |
| Chiêm ngưỡng tư liệu gốc Quốc huy Việt Nam |
Bùi Trang Chước là một trong những họa sỹ tài năng của nền hội họa Việt Nam. Ông tốt nghiệp loại xuất sắc Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương. Sau Cách mạng tháng Tám 1945, họa sỹ tham gia kháng chiến và giảng dạy ở Trường Mỹ thuật Hà Nội. Do có biệt tài về đồ họa, ông được tham gia vẽ giấy bạc ở Nhà in Ngân hàng và sáng tác mẫu Bằng khen, Huân, Huy chương cho Chính phủ.
Vào những năm 1950, một số quốc gia trên thế giới chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Để mở rộng quan hệ với các nước, khẳng định chủ quyền dân tộc thông qua hoạt động ngoại giao, Bộ Ngoại giao đã có Công văn gửi Ban Thường vụ Quốc hội về việc làm Quốc huy. Cuộc thi sáng tác mẫu Quốc huy đã được phát động năm 1951, thu hút đông đảo họa sỹ trên cả nước tham gia. Bằng tài năng sáng tạo và sự lao động nghiêm túc, họa sỹ Bùi Trang Chước đã có một hành trình sáng tạo đầy ấn tượng với 112 bản vẽ nghiên cứu, phác thảo và bản vẽ chi tiết. Trong đó, 15 bản phác thảo mẫu Quốc huy Việt Nam được Ban Mỹ thuật chọn gửi Bộ Tuyên truyền để trình Thủ tướng Chính phủ.
Bên cạnh những đóng góp đối với việc sáng tạo mẫu Quốc huy, Bùi Trang Chước còn để lại những tác phẩm hội họa có giá trị với các chất liệu phong phú, đang lưu giữ tại Bảo tàng Mỹ Thuật Việt Nam như tác phẩm: "Thiếu nữ ngồi" (năm 1939); "Khu gang thép Thái Nguyên" (năm 1962)...
 |
| Các đại biểu tham quan triển lãm |
Theo Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước Đặng Thanh Tùng, triển lãm là hoạt động có ý nghĩa quan trọng, minh chứng về quá trình tôn vinh biểu tượng nhà nước: Quốc huy Việt Nam, về đóng góp to lớn của họa sỹ Bùi Trang Chước nói riêng và giới nghệ sỹ mỹ thuật nói chung trong quá trình sáng tác biểu tượng quốc gia, dân tộc. Những bản phác thảo Quốc huy là tác phẩm nghệ thuật đặc biệt và độc đáo cả về đề tài, nội dung, hình thức, là minh chứng về quá trình lao động nghệ thuật vô cùng nghiêm túc của tác giả. “Ban Tổ chức mong muốn rằng, thông qua triển lãm, công chúng quan tâm, đặc biệt là thế hệ trẻ có thêm những hiểu biết về ý nghĩa của Quốc huy Việt Nam, từ đó bồi đắp thêm lòng tự hào, tự tôn dân tộc", ông Đặng Thanh Tùng khẳng định.
Trong khuôn khổ triển lãm, gần 200 tài liệu lưu trữ, hình ảnh về sự ra đời Quốc huy Việt Nam của họa sỹ Bùi Trang Chước được giới thiệu đến công chúng. Đặc biệt, công chúng có cơ hội chiêm ngưỡng bản gốc của hơn 100 bản vẽ chì, vẽ màu mẫu Quốc huy Việt Nam, tem, giấy bạc... do họa sĩ Bùi Trang Chước thực hiện.
Sau triển lãm “Phác thảo mẫu Quốc huy Việt Nam - họa sĩ Bùi Trang Chước”, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước dự kiến xây dựng hồ sơ trình Chính phủ xem xét phê duyệt Quốc huy Việt Nam là bảo vật quốc gia.
Triển lãm kéo dài tới ngày 06/9 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, số 66 Nguyễn Thái Học, Hà Nội./.