 |
| Các đại biểu quốc tế tham dự Hội thảo. |
Hội thảo diễn ra theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến với các “điểm cầu” tại Việt Nam và Nhật Bản. Tham dự hội thảo có đại diện lãnh đạo UBND Thành phố Đà Nẵng, Vụ Đông Bắc Á - Bộ Ngoại giao, Tổng lãnh sự Nhật Bản tại Đà Nẵng, Hội hữu nghị Nhật Bản - Việt Nam khu vực Kansai (Nhật Bản), Hội Việt Nam học tại Nhật Bản, cùng các chuyên gia, các nhà quản lý, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, giảng viên tại các trường đại học, viện nghiên cứu, cơ quan… ở Việt Nam và Nhật Bản, với hơn 100 người tham dự trực tiếp và hơn 300 lượt tham dự trực tuyến.
Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch thường trực UBND TP Đà Nẵng Hồ Kỳ Minh hoan nghênh sáng kiến tổ chức hội thảo này của Trường Đại học Đông Á, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam và Nhật Bản đang cùng nhau kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước.
“Quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản không đơn thuần chỉ là hợp tác kinh tế, thương mại mà còn là một tình bạn chân thành được xây dựng dựa trên lòng tin, hiểu biết và sự tôn trọng. Hiện nay, Đà Nẵng đã thiết lập quan hệ hữu nghị và hợp tác chính thức với 4 thành phố Nhật Bản, bao gồm Kawasaki, Sakai, Yokohama và Kisarazu, ngoài ra cũng có quan hệ hợp tác cùng với 15 tỉnh/thành phố khác. Hợp tác cấp địa phương giữa Đà Nẵng và các tỉnh, thành phố của Nhật Bản là điểm sáng trong bức tranh đối ngoại” - Phó Chủ tịch thường trực UBND TP Đà Nẵng Hồ Kỳ Minh cho biết.
Hội thảo thu hút 24 báo cáo chuyên đề của hơn 30 nhà nghiên cứu trong nước và Nhật Bản. Trong đó có 12 báo cáo trình bày tại hội thảo, bao gồm 9 báo cáo trực tiếp và 3 báo cáo trực tuyến từ Nhật Bản. Xuyên suốt hội thảo là những tham luận, bài khảo cứu nghiêm túc, khoa học, phân tích và đánh giá về mối quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản trong nhiều lĩnh vực: lịch sử và giao lưu văn hóa, ngoại giao, an ninh – quốc phòng, kinh tế, tài trợ ODA, hợp tác giáo dục, nông nghiệp, chuyển đổi số, hợp tác vùng…
Hội thảo được chia thành 3 phiên làm việc và một diễn đàn trao đổi. Trong đó, phiên khai mạc gồm những tham luận đánh giá chung về diễn trình của mối quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Nhật Bản trong 50 năm qua (1973 - 2023); phân tích, định hướng cho mối quan hệ Việt Nam - Nhật Bản trong tương lai dưới góc nhìn của các nhà nghiên cứu về kinh tế, chính trị và ngoại giao; và triển vọng sự hợp tác kinh tế Việt Nam - Nhật Bản trong 20 năm tới.
Phiên thứ hai gồm những tham luận bàn về mối bang giao lịch sử giữa Nhật Bản - Việt Nam từ thời cổ - trung đại đến thời cận đại; về thành tựu hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản trong các lĩnh vực: sử học, khảo cổ học, giao lưu văn hóa và tôn giáo trong 50 năm qua.
Phiên thứ ba gồm những tham luận bàn về sự hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau để cùng phát triển trong các lĩnh vực: ngoại giao, an ninh - quốc phòng, giáo dục, nông nghiệp, chuyển đổi số, hợp tác giữa các địa phương của Việt Nam và Nhật Bản; những thành tựu đạt được và quá trình chuyển biến từ bang giao hữu nghị lúc ban đầu, phát triển thành quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng trong giai đoạn hiện nay và tương lai của mối quan hệ Việt Nam và Nhật Bản.
Các tham luận không chỉ “nhìn nhận quá khứ, đánh giá hiện tại” mà còn “vạch hướng tương lai” cho mối quan hệ Việt Nam - Nhật Bản. “Kỳ vọng qua hội thảo này, nhiều vấn đề về quan hệ Việt Nam - Nhật Bản trong 50 năm qua, và xa hơn là mối bang giao Việt - Nhật trong hàng thế kỷ trước, sẽ được đúc kết, đánh giá một cách đầy đủ, toàn diện; cũng như những phân tích, kiến nghị và định hướng về triển vọng của mối quan hệ đó, sẽ trở thành một kênh tham khảo đắc dụng để các nhà lãnh đạo, nhà ngoại giao hai nước xem xét, tiếp nhận và đưa vào kế hoạch phát triển quan hệ Việt Nam - Nhật Bản trong tương lai” - TS. Nguyễn Thị Anh Đào – Hiệu trưởng Đại học Đông Á phát biểu khai mạc Hội thảo.
“Năm 2023 đánh dấu 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước, các hoạt động kỷ niệm đã và đang diễn ra sôi động trên các địa phương Việt Nam và Nhật Bản. Nhìn lại 50 năm qua, quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai nước đang ở giai đoạn tốt đẹp nhất, phát triển mạnh mẽ, toàn diện trên mọi lĩnh vực với với sự tin cậy chính trị cao. Hiện nay, Nhật Bản là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam, là đối tác cung cấp viện trợ ODA lớn nhất, đối tác thứ hai về lao động, thứ ba về đầu tư và du lịch, thứ tư về thương mại. Hợp tác địa phương, giao lưu nhân dân ngày càng được tăng cường, góp phần làm sâu sắc hơn sự hiểu biết và tình cảm hữu nghị giữa người dân hai nước. Cộng đồng người Việt Nam tại Nhật Bản thời gian qua phát triển nhanh chóng, đạt gần 500.000 người, là cộng đồng người nước ngoài lớn thứ hai, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Nhật Bản và là cầu nối quan trọng cho quan hệ hai nước” - ông Lê Huy Hoàng, Trưởng phòng Nhật Bản, Vụ Đông Bắc Á, Bộ Ngoại giao mở đầu phần trình bày tham luận “Tổng quan 50 năm quan hệ Việt Nam – Nhật Bản” của nhóm tác giả Phạm Thanh Bình, Lê Huy Hoàng – Vụ Đông Bắc Á tại phiên khai mạc, cũng là tham luận đầu tiên tại Hội thảo.
Dẫn qua những giai đoạn phát triển chính trong quan hệ Việt Nam - Nhật Bản trong 50 năm qua, tham luận cũng trình bày định hướng tăng cường quan hệ Việt Nam - Nhật Bản thời gian tới trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, hợp tác địa phương và giao lưu nhân dân, hợp tác quốc tế và khu vực… dựa trên nhiều điểm tương đồng về văn hóa, tập quán, chia sẻ nhiều lợi ích chung và được sự ủng hộ rộng rãi của lãnh đạo và người dân hai nước.
 |
| GS. Trần Văn Thọ - Giáo sư danh dự Đại học Waseda, Nhật Bản trao đổi tại hội thảo. |
Tóm tắt quá trình triển khai quan hệ kinh tế giữa Việt Nam và Nhật Bản trong nhiều năm qua, đánh giá quan hệ đó từ thành quả phát triển của Việt Nam và từ so sánh kinh nghiệm trong quan hệ kinh tế giữa Nhật với một số nước khác ở châu Á, tham luận “Quan hệ kinh tế Việt Nam – Nhật Bản: Nhìn lại 50 năm và nhìn về 2045” của GS. Trần Văn Thọ - Giáo sư danh dự Đại học Waseda, Nhật Bản đồng thời bàn về quan hệ kinh tế Việt Nhật trong tương lai, với tiêu điểm là Việt Nam có thể tận dụng nguồn lực nào từ Nhật Bản để đạt mục tiêu phát triển từ nay đến năm 2045.
Trong khuôn khổ chương trình hội thảo còn có diễn đàn “Quan hệ Việt Nam – Nhật Bản: Nhìn về tương lai” thu hút những chia sẻ, trao đổi sinh động về triển vọng của mối quan hệ Việt Nam - Nhật Bản trong tương lai đến từ các học giả hàng đầu về quan hệ Việt – Nhật: GS. Shiraishi Masaya (Chủ tịch Hội Việt Nam học tại Nhật Bản), GS. Trần Văn Thọ (Nhà kinh tế học, Giáo sư danh dự Đại học Waseda, Nhật Bản), ông Tsuno Motonori (Nguyên Trưởng cơ quan đại diện JICA tại Việt Nam), Thiếu tướng, GS.TS. Nguyễn Hồng Quân (Viện Chiến lược quốc phòng, Bộ Quốc phòng) cùng nhiều học giả, nhà nghiên cứu khác.
Trước đó, hội thảo khoa học chủ đề “Phong trào Đông Du đầu thế kỷ XX – Những giá trị từ quá khứ đến hiện tại” và chuỗi hoạt động Lễ hội giao lưu văn hoá Việt – Nhật, Ngày hội việc làm Nhật Bản thường niên lần thứ 8, năm 2023 cũng đã diễn ra vào tháng 3 tại Đại học Đông Á./.