Độc đáo Lễ hội Đền Bạch Mã

Đền Bạch Mã.

Lễ hội đền Bạch Mã được tổ chức hằng năm là dịp để cho các thế hệ, nhất là thế hệ trẻ ôn lại truyền thống đánh giặc ngoại xâm của cha ông, tưởng nhớ và tôn vinh vị tướng Phan Đà đã hy sinh vì đất nước. Lễ hội đền Bạch Mã là cầu nối giữa quá khứ với hiện tại, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ kẻ trồng cây” được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Với giá trị tiêu biểu, Lễ hội Đền Bạch Mã được Bộ trưởng Bộ VHTTDLđưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 2969/QĐ-BVHTTDL ngày 27.8.2019.

Nhiều trò chơi được tái hiện tại đây.

Ngoài các nghi thức cúng tế, rước lễ, tại lễ hội đền Bạch Mã đã diễn ra nhiều trò chơi dân gian thu hút người dân về theo dõi như: kéo co, bóng chuyền, đập niêu... Trò chơi vật cù trong lễ hội ngoài việc tái hiện việc tướng Phan Đà tuyển quân, còn mang tính biểu tượng sâu xa về phong tục thờ Mặt trời của dân cư nông nghiệp trồng lúa nước. Phần thi vật cù diễn ra trên bãi đất trống rộng khoảng 400m2. Hai đội đại diện với mỗi đội có 7 vận động viên, đại diện cho 2 xã tham dự thi đấu. Những người thi đấu được tuyển chọn là những thanh niên trai tráng hoặc những người khỏe mạnh và có kinh nghiệm trong thi đấu vật cù ở những năm trước. Trước khi bước vào thi đấu, trọng tài sẽ tiến hành các thủ tục kiểm tra vận động viên, kiểm tra móng tay và đeo các vật sắc nhọn. Những vận động viên nào có móng tay tốt sẽ được yêu cầu cắt bỏ để tránh gây tổn thương cho các vận động viên khác trong quá trình thi đấu. Sau khi trọng tài cất tiếng còi, các vận động viên 2 đội xanh đỏ bắt đầu tranh nhau quả cù. Quả cù được làm từ phần gốc dưới đất của cây chuối hột. Quả cù nặng 10kg rất chắc chắn. Để có quả cù tốt, không bị vỡ trong quá trình thi đấu, ban tổ chức phải lựa chọn cây chuối hột có tuổi đời nhiều năm để gốc cây to và chắc chắn. Cuộc thi diễn ra 2 hiệp, mỗi hiệp 15 phút. Đội nào ghi nhiều bàn thắng nhất sẽ giành chiến thắng.

Các trò chơi, trò diễn dân gian không chỉ tạo nên diện mạo độc đáo, hấp dẫn cho từng lễ hội, mà còn tái hiện lại một cách sinh động về lao động sản xuất, chiến đấu của Nhân dân ta, thể hiện khát vọng no ấm, hạnh phúc, hòa bình và lòng biết ơn trời đất, những người có công với đất nước, dân tộc. Việc tổ chức các trò chơi dân gian cũng góp phần tạo ra sản phẩm du lịch hấp dẫn thu hút du khách tham gia.