Bao đời nay, Hà Giang với cao nguyên đá Đồng Văn, Mèo Vạc, Yên Minh luôn được biết đến như một trong những vùng đất khô hạn nhất nước. Để có bát nước uống, nồi cơm chín, người dân phải vượt qua ngọn đồi hàng chục km để chắt từng giọt nước.
Hai năm qua, nhờ sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước, những chiếc hồ treo trên núi đã làm vơi đi nỗi nhọc nhằn của người dân về tình trạng thiếu nước kéo dài.
Có nước, dân bản mừng!
Dù đã gần 70 tuổi, nhưng ông Lý Mí Ná ở xã Thài Phìn Tủng, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang vẫn không dám nghĩ có một ngày gia đình ông và người dân thôn bản lại có đủ nước sinh hoạt như ngày hôm nay. Trong câu chuyện kể với chúng tôi, người chủ của gia đình 6 nhân khẩu luôn ám ảnh về sự thiếu nước mà người dân vùng đá phải đối mặt nhiều năm qua.
Ngày trước, để có 1 can nước vừa sử dụng vo gạo, rửa rau, cho trâu bò uống, ông Ná phải mất cả buổi chiều, băng qua bạt ngàn núi đá tai mèo. Và con đường nhỏ men theo vách núi, dài gần 10km đã trở thành con đường thân thuộc nhất cuộc đời ông. Xa xôi, cách trở đã đành, vào mùa khô hạn kéo dài, ba bốn tháng liền Đồng Văn không một hạt mưa, những giọt nước rỉ ra từ vách đá lại càng hiếm hoi hơn.
Tưởng rằng, câu chuyện về thiếu nước sạch, về con đường cheo leo địu từng can nước sẽ còn bám chặt ông Ná và bà con dân bản, nhưng từ đầu năm 2008, xã Thài Phìn Tủng được Nhà nước đầu tư xây dựng hồ treo chứa nước Hả Búa Đa. Gọi là hồ treo, bởi hồ được xây dựng ngay trên núi, nơi có thể tích tụ các mạch nước chảy ra từ hang đá. Cuối năm 2008, hồ Hả Búa Đa hoàn thành và được đưa vào sử dụng.
Việc xây dựng thành công hồ treo chứa nước đã thay đổi cơ bản điều kiện sống của người dân nơi đây. Nỗi lo thiếu nước giờ đã nhường chỗ cho niềm vui hồ nước trong xanh, với dung tích 10.000m3, ngay gần trung tâm xã. Ông Lý Mí Ná cho biết, “Từ khi có hồ, dùng nước thoải mái, mà không phải đi xa, khổ sở như trước, bà con dân bản ai cũng vui, cảm ơn Đảng, Nhà nước”.
Hồ Hả Búa Đa là một trong 30 hồ được khởi công xây dựng tại các huyện vùng cao Hà Giang trong thời gian qua. Người dân vùng đá vẫn truyền nhau rằng, hồ nước Thủ tướng. Bởi, trước tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng nguồn nước sinh hoạt cho người dân, năm 2007, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã đồng ý cho xây dựng hệ thống hồ treo chứa nước tại địa bàn 4 huyện đặc biệt khó khăn là Đồng Văn, Mèo Vạc, Quản Bạ, Yên Minh. Thực tế tại xã Thài Phìn Tủng cho thấy, sự hình thành hồ treo Hả Búa Đa không chỉ đáp ứng nhu cầu nước sinh hoạt, cải thiện đời sống cho gần 3.000 nhân khẩu xã Thài Phìn Tủng, mà còn trợ giúp được một số xã xung quanh như Sà Phìn, Lủng Táo.
Cảm nhận sự đủ đầy sau bao năm thiếu thốn, người dân Thài Phìn Tủng nói riêng, người dân được hưởng lợi từ Dự án nói chung luôn có ý thức bảo vệ, khai thác hiệu quả hồ nước. Theo ông Sùng Mỷ Cở, Phó Chủ tịch xã Thài Phìn Tủng, từ khi đưa vào sử dụng cuối năm 2008 đến nay, hồ treo Hả Búa Đa luôn xanh, trong và chưa bao giờ cạn. Có được kết quả đó là nhờ sự đóng góp to lớn của người dân. Không ai bảo ai, khi đường ống dẫn nước bị rò, bị tắc, vật lạ rơi vào hồ, người dân tự giác khai thông, trục vớt.
Xây thêm 17 hồ treo
Để có được hồ treo chứa nước, phục vụ đồng bào (dung tích mỗi hồ từ 5.000 - 10.000m3), ngoài kinh phí từ 7 - 10 tỷ đồng, đơn vị thi công còn mất rất nhiều thời gian và công sức. Trong đó, việc phá đá, khoan thông độ sâu 4m với diện tích hàng nghìn mét vuông thực sự là thách thức lớn.
Thống kê cho thấy, chỉ riêng công đoạn phá đá, đào hồ cũng đã mất 2 tháng trời. Nhưng, đổi lại sự vất vả, cực nhọc ấy, hồ treo đã cho người dân nơi đây những vại nước 4 mùa xanh trong, điều chưa bao giờ có tại vùng đất này. Ông Nguyễn Trường Tô, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang khẳng định: “Việc xây dựng hồ treo đã mang lại hiệu quả lớn về mặt kinh tế - xã hội, đời sống sinh hoạt của người dân được cải thiện khi tình trạng thiếu nước được giải quyết. Nếu như trước đây, người dân vùng cao Hà Giang chỉ có khoảng 20 lít nước sinh hoạt mỗi ngày thì nay lượng nước đã tăng gần 40 lít/ngày”.
Mới đây, trong chuyến thăm và làm việc tại Hà Giang, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đánh giá rất cao hiệu quả mà Dự án hồ treo mang lại trong việc cải thiện, nâng cao cuộc sống đồng bào tại các huyện vùng cao núi đá. Thủ tướng cũng đồng ý cho Hà Giang tiếp tục xây dựng hồ treo. Dự kiến ngay trong năm 2010, tỉnh Hà Giang tiến hành khảo sát, xây dựng thêm 17 hồ nữa, phấn đấu đưa lượng nước sạch mà người dân được sử dụng lên 50 lít/ngày. Đây thực sự là một tin vui cho bà con vùng đá, bởi cùng với điện, đường, trường, trạm, nước sạch có tác động rất lớn đến sự phát triển bền vững triển kinh tế - xã hội địa phương, cũng như chất lượng cuộc sống người dân./.
|
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đánh giá rất cao hiệu quả mà Dự án hồ treo mang lại trong việc cải thiện, nâng cao cuộc sống đồng bào tại các huyện vùng cao núi đá. Thủ tướng cũng đồng ý cho Hà Giang tiếp tục xây dựng hồ treo. Dự kiến ngay trong năm 2010, tỉnh Hà Giang tiến hành khảo sát, xây dựng thêm 17 hồ nữa, phấn đấu đưa lượng nước sạch mà người dân được sử dụng lên 50 lít/ngày. |