Vì mục tiêu 100 triệu người bỏ thuốc lá năm 2021

Thứ năm, 21/10/2021 13:57
(ĐCSVN) – Nhằm giảm tỷ lệ hút thuốc lá, giảm gánh nặng bệnh tật và tử vong trên toàn cầu do các bệnh liên quan đến thuốc lá, vừa qua, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã phát động chiến dịch hướng đến mục tiêu 100 triệu người trên thế giới cam kết và bắt đầu nỗ lực bỏ thuốc lá. Thông qua chiến dịch này, WHO kêu gọi các quốc gia tăng cường thực hiện các dịch vụ cai nghiện thuốc lá, khuyến khích người hút thuốc tiếp cận các dịch vụ cai nghiện thuốc lá theo khuyến cáo của WHO.
leftcenterrightdel
 Vì một cộng đồng không khói thuốc và vì sức khỏe của mỗi người, hãy bỏ thuốc lá ngay hôm nay. (Ảnh: makatimed.net.ph)

Theo nghiên cứu của WHO, khói thuốc lá chứa tới hơn 7000 chất, phần lớn là chất độc hại, trong đó có khoảng 60 chất là tác nhân gây ung thư, đặc biệt nguy hiểm nhất là nicotine... Bên cạnh đó, trong khói thuốc lá còn có nhiều chất kích thích khối u, kích thích gây viêm nhiễm đường hô hấp, gây tổn thương trong lòng mạch máu. Khi hút thuốc lá, khói thuốc qua phổi ngấm vào máu, tích luỹ lâu ngày trở thành điều kiện và nguyên nhân gây nên các bệnh như: Bệnh tim mạch, bệnh ung thư, bệnh hô hấp, bệnh răng và lợi và một số bệnh khác làm tăng nguy cơ loãng xương gây đau nhức cơ thể, khó ngủ và giảm thể lực cơ thể do thiếu ôxy mãn tính…

Thuốc lá giết chết hơn 8 triệu người trên toàn cầu mỗi năm. Trong đó hơn 7 triệu người tử vong do sử dụng thuốc lá trực tiếp và khoảng 1,2 triệu người tử vong dù không hút thuốc nhưng tiếp xúc với khói thuốc một cách thụ động.

Người trực tiếp hút thuốc lá, hay còn gọi hút thuốc chủ động, nguy cơ cao mắc các bệnh nan y như ung thư, tim mạch, phổi… Tuy nhiên, đối với người không hút thuốc, hay gọi là hút thuốc thụ động, là hít phải khói thuốc từ điếu thuốc đang cháy hoặc khói thuốc do người hút thuốc phả ra, cũng có nguy cơ cao mắc các bệnh nguy hiểm. Nguyên nhân do khói thuốc thụ động chứa hàng nghìn các hóa chất độc hại.

Phụ nữ và trẻ em là một trong hai đối tượng thường xuyên hít phải khói thuốc thụ động. Đối với phụ nữ khi mang thai, việc hít phải khói thuốc thụ động có thể bị sảy thai, thai nhi chậm phát triển hoặc đẻ non. Nguy cơ sảy thai ở phụ nữ hút thuốc cao gấp ba lần so với phụ nữ không hút thuốc.

Đối với trẻ em, hút thuốc thụ động gây viêm đường hô hấp, viêm tai giữa, làm nặng thêm các triệu chứng hen và là một trong những nguyên nhân gây đột tử ở trẻ sơ sinh. Khói thuốc thụ động làm tăng 22% nguy cơ trẻ sinh nhẹ cân và làm giảm cân nặng trẻ sơ sinh từ 200 đến 400 gram. Mặt khác, trẻ hút thuốc thụ động sẽ kém phát triển chức năng phổi và làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại bệnh khác.

Phó Giáo sư Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá cho biết, Việt Nam có 33 triệu người không hút thuốc nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc tại nhà và hơn 5 triệu người trưởng thành không hút thuốc thường xuyên hít phải khói thuốc tại nơi làm việc. Nghiên cứu gần đây cho thấy, tỷ lệ người không hút thuốc lá phơi nhiễm với khói thuốc lá thụ động ở Việt Nam cao nhất ở quán bar, cà phê, nhà hàng.

Theo ước tính, có khoảng 40.000 người tử vong tại Việt Nam do thuốc lá, gấp 3 lần số lượng người tử vong do tai nạn giao thông. Trong số 40.000 ca tử vong thì số lượng người hút thuốc lá chỉ là một nửa, còn lại là những người không liên quan nhưng cũng bị ảnh hưởng bởi khói thuốc lá.

Hút thuốc lá là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và làm tăng mức độ nghiêm trọng của các bệnh về đường hô hấp. Theo đánh giá của hội đồng các chuyên gia y tế công cộng được WHO triệu tập vào ngày 29/4/2020 cho thấy, trong bối cảnh đại dịch COVID-19, những người hút thuốc có nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng về sức khỏe do COVID-19 cao hơn so với những người không hút thuốc.

COVID-19 là một bệnh truyền nhiễm chủ yếu tấn công phổi. Hút thuốc lá làm suy yếu chức năng phổi khiến cơ thể khó chống lại virus SARS-CoV-2 và các bệnh khác. Hút thuốc lá cũng là yếu tố nguy cơ chính đối với các bệnh không lây nhiễm như bệnh tim mạch, ung thư, bệnh hô hấp và đái tháo đường, khiến những người mắc các bệnh này có nguy cơ mắc bệnh nặng hơn khi bị nhiễm COVID-19. Các nghiên cứu cho thấy những người hút thuốc khi mắc COVID-19 có nguy cơ mắc bệnh nặng và tử vong cao hơn.

Vì một môi trường xung quanh không khói thuốc

Thuốc lá vô cùng độc hại đối với sức khỏe con người. Hút thuốc lá không những gây hại cho người hút mà còn ảnh hưởng tới mọi người xung quanh. Tuy nhiên hiện nay, nhiều người vẫn hút thuốc lá và trở thành một thói quen khó bỏ.

WHO khuyến cáo hút thuốc lá, cũng như hút thuốc lá thụ động, làm tăng nguy cơ mắc COVID-19 cao gấp 1,5 lần. Đồng thời, người hút thuốc mắc COVID-19 có nguy cơ tử vong cao hơn. Điều này là do COVID-19 tấn công và làm suy yếu phổi, khiến những người hút thuốc lá nguy cơ mắc cao hơn và bệnh có thể nặng hơn khi mắc COVID-19.

Theo WHO, trên thế giới có khoảng 780 triệu người (gần 60% người sử dụng thuốc lá trên toàn thế giới) muốn bỏ thuốc lá, đặc biệt trong đại dịch COVID-19 đã có thêm hàng triệu người muốn bỏ thuốc vì lo ngại hút thuốc làm tăng nguy cơ nhiễm COVID-19, đặc biệt ở những người đã mắc các bệnh về tim mạch, hô hấp, ung thư, tiểu đường...

Tuy nhiên, chỉ có 30% dân số toàn cầu được tiếp cận với các dịch vụ cai nghiện thuốc lá có chất lượng. Nhiều chính phủ đang đạt được tiến bộ trong cuộc chiến phòng chống thuốc lá. Nhưng báo cáo mới đây của WHO về đại dịch thuốc lá toàn cầu cho thấy, nhiều quốc gia vẫn chưa thực hiện đầy đủ các chính sách, bao gồm giúp mọi người bỏ thuốc lá, có thể cứu được nhiều mạng sống khỏi thuốc lá. Theo báo cáo, chỉ có 23 quốc gia đang cung cấp dịch vụ cai nghiện ở mức độ thực hành tốt nhất.

Giảm tỷ lệ hút thuốc lá có thể giảm gánh nặng bệnh tật và tử vong trên toàn cầu do các bệnh liên quan đến thuốc lá. Để khuyến khích mọi người từ bỏ thuốc lá, WHO cũng cho biết những lợi ích mang lại của việc bỏ thuốc lá gần như là ngay lập tức: Chỉ sau 20 phút bỏ thuốc lá, nhịp tim của bạn sẽ giảm xuống. Trong vòng 12 giờ, nồng độ carbon monoxide trong máu giảm xuống mức bình thường. Trong vòng 2-12 tuần, hệ tuần hoàn được cải thiện và chức năng phổi tăng lên. Trong vòng 1-9 tháng, ho và khó thở giảm dần. Trong vòng 5-15 năm, nguy cơ đột quỵ giảm xuống như nguy cơ của người không hút thuốc. Trong vòng 10 năm, tỷ lệ tử vong do ung thư phổi chỉ bằng một nửa so với một người hút thuốc. Trong vòng 15 năm, nguy cơ mắc bệnh tim như nguy cơ mắc bệnh tim của người không hút thuốc

Trước những tác hại do thuốc lá gây ra, WHO khuyến cáo những người đang sử dụng thuốc lá trên toàn thế giới hãy bỏ thuốc lá ngay từ hôm nay để có một cơ thể khỏe mạnh không còn tích luỹ chất độc, loại trừ nguyên nhân và điều kiện gây các bệnh như trên. Theo phân tích của các nhà khoa học, nếu chúng ta bỏ thuốc trước tuổi 50 sẽ giảm được 50% nguy cơ tử vong trước 65 tuổi, giảm 50% nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch sau khi bỏ thuốc được 01 năm, giảm 50% nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi sau khi bỏ thuốc 10 năm. Vì một cộng đồng không khói thuốc và vì sức khỏe của mỗi người, chúng ta “Hãy để môi trường xung quanh không khói thuốc lá”./.

Mai Khanh

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Ý kiến bình luận
Họ và tên
Email
Lời bình

/

Xác thực