Bài học “Kiên trì - Quyết tâm - Đồng thuận - Toàn diện - Đột phá” trong công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực

Sáng ngày 11/12, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng. Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương chủ trì Hội nghị.

Cùng dự Hội nghị có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Lương Cường, Chủ tịch nước; Phạm Minh Chính, Thủ tướng Chính phủ.

Đồng chủ trì Hội nghị có các đồng chí Uỷ viên Bộ Chính trị: Trần Cẩm Tú, Thường trực Ban Bí thư, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương; Phan Đình Trạc, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương, Phó trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương; Lê Minh Hưng, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương; Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương.

Cùng dự có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Trung ương Đảng, các đồng chí là thành viên Ban Chỉ đạo Trung ương, lãnh đạo Chính phủ, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các ban Đảng Trung ương, đảng ủy trực thuộc Trung ương, các bộ, ngành Trung ương, các đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy, Thường trực Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị có chức năng phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực ở Trung ương và địa phương…

Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tới hơn 4.000 điểm cầu ở các ban, bộ, ngành Trung ương, các quân khu, quân chủng, binh chủng thuộc lực lượng vũ trang và các tỉnh, thành phố, xã, phường, đặc khu trong cả nước, với tổng số hơn 190.000 đại biểu.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ, đây là hội nghị có ý nghĩa rất quan trọng, không chỉ đánh giá tình hình, kết quả trong nhiệm kỳ XIII mà còn nhìn lại 20 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí”, một trong bốn nguy cơ ảnh hưởng rất lớn đến sự tồn vong của Đảng, của chế độ và của đất nước. Quan trọng hơn là chúng ta rút ra được những bài học kinh nghiệm và thống nhất những định hướng lớn về công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong thời gian tới. Đây là công việc hệ trọng được cán bộ, đảng viên và nhân dân rất quan tâm, yêu cầu và đòi hỏi ngày càng cao.

Nhất trí với các báo cáo và ý kiến tham luận được nêu tại Hội nghị, Tổng Bí thư đề nghị cơ quan thường trực tiếp thu đầy đủ để sớm hoàn thiện báo cáo và triển khai thực hiện quyết liệt trong thời gian tới.

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh một số nội dung về thống nhất nhận thức và hành động. Theo đó, Tổng Bí thư nêu rõ, nhìn lại công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực của nhiệm kỳ Đại hội XIII và sau 20 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X), chúng ta vui mừng nhận thấy công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực đã có những bước tiến mạnh, cơ bản hoàn thành các mục tiêu, yêu cầu mà Nghị quyết đã đề ra.

Nhất là tại nhiệm kỳ Đại hội XIII, trong bối cảnh đất nước ta gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhiều vấn đề mới chưa có tiền lệ, Đảng ta đã thể hiện một khối đoàn kết thống nhất, bản lĩnh vững vàng, lãnh đạo đất nước ta vượt qua những khó khăn. Bằng những kết quả cụ thể, chúng ta đã khẳng định công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực không chững lại mà còn có bước tiến mạnh, đột phá lớn, đạt nhiều kết quả rất quan trọng, góp phần xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, nhận thức, lý luận về các phương châm, nguyên tắc, biện pháp công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực có sự trưởng thành vượt bậc và ngày càng hoàn thiện. Theo Tổng Bí thư, chúng ta đổi mới mạnh mẽ tư duy và cách làm, chọn đúng trọng tâm, khâu đột phá, những vấn đề còn tồn tại kéo dài để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo. Chúng ta cũng đã mở rộng từ chống tham nhũng sang chống tiêu cực, lãng phí; tổ chức Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, đảm bảo trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt, khắc phục tình trạng “trên nóng dưới lạnh”. 

“Có thể khẳng định cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực ngày càng trưởng thành, đi vào chiều sâu, có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng hưởng ứng của Nhân dân, sự đoàn kết thống nhất hiệp đồng phối hợp chặt chẽ, đồng bộ của các cơ quan chức năng… Chúng ta cũng đã chứng minh một cách rõ ràng: chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực không kìm hãm mà thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, xử lý cán bộ sai phạm không làm yếu Đảng mà làm Đảng ta ngày càng mạnh hơn” - Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư cũng khẳng định, công tác phát hiện, xử lý là điểm sáng. Các cơ quan nội chính đã nỗ lực lớn, quyết tâm cao. Phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng, chủ động nhận diện, phát hiện, xử lý nghiêm minh, đồng bộ giữa xử lý kỷ luật của Đảng, xử lý hành chính và xử lý hình sự. Nhiều vụ việc tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp đã được xử lý theo đúng phương châm "không có vùng cấm, không có ngoại lệ", xử lý một vụ “cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực”.

Qua các vụ án, vụ việc đã "vạch mặt, chỉ tên" đối tượng tham nhũng, chứng minh bản chất tư lợi cá nhân và đưa ra ánh sáng nhiều thủ đoạn tham nhũng tinh vi trên các lĩnh vực, nhất là sự cấu kết hình thành các “nhóm lợi ích” để trục lợi; đã thu hồi tối đa tài sản cho Nhà nước, nhiều vụ án thu hồi 100% tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt; một số vụ án điều tra, truy tố, xét xử vắng mặt cả bị can, bị cáo bỏ trốn; phân hóa xử lý các đối tượng vi phạm, đảm bảo vừa nghiêm khắc vừa nhân văn, người bị xử lý “tâm phục, khẩu phục”. 

Số liệu cho thấy, trong nhiệm kỳ vừa qua đã xử lý kỷ luật 174 cán bộ diện Trung ương quản lý, trong đó xử lý hình sự 66 cán bộ, kể cả đương chức và nghỉ hưu. “Điều đó cho thấy "không có vùng cấm, không có ngoại lệ" không chỉ là khẩu hiệu, lời nói suông, mà đã trở thành hiện thực sinh động, là mệnh lệnh chính trị được nhân dân ghi nhận và đánh giá cao” - Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư khẳng định, công tác phòng ngừa đã được triển khai toàn diện và thực chất hơn, tạo ra nhiều chuyển biến rõ rệt. Đã hoàn thiện thể chế theo tư duy mới, bịt kín các sơ hở dẫn tới tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Cuộc cách mạng về sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã tiết kiệm nguồn lực rất lớn và loại bỏ nhiều nguyên nhân, điều kiện để phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Chuyển đổi số, công khai, minh bạch, cải cách thủ tục hành chính đã giảm tiếp xúc trực tiếp, thu hẹp "đất" cho tham nhũng vặt, gây phiền hà cho nhân dân. Công tác cán bộ có nhiều bước đổi mới quan trọng, lần đầu tiên bố trí 100% Bí thư, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đối với một số chức danh không phải là người địa phương, đã góp phần phòng ngừa hiệu quả lợi ích nhóm. Cùng với xây dựng văn hóa liêm chính và từng bước cải cách chính sách tiền lương, chúng ta cũng đã tạo được nền tảng để cán bộ không muốn, không cần tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Tổng Bí thư cũng nêu rõ, niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ đã được nâng cao. Đây là thước đo quan trọng nhất của công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Sự đồng lòng, ủng hộ của nhân dân ngày càng mạnh mẽ hơn, đã trở thành nguồn sức mạnh vô giá để Đảng, Nhà nước kiên trì cuộc đấu tranh chống “giặc nội xâm”. Khẳng định phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực thực sự đã trở thành xu thế không thể đảo ngược. Niềm tin của nhân dân và các kết quả đã đạt được là đòn phản bác mạnh mẽ, thuyết phục nhất đối với các luận điệu tuyên truyền xuyên tạc của các thế lực thù địch, phần tử xấu chống phá Đảng, Nhà nước ta.

Thay mặt Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương, Tổng Bí thư nhiệt liệt biểu dương, khen ngợi, đánh giá cao sự nỗ lực, cố gắng và những thành tích, kết quả đã đạt được trong công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực của nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng trong suốt thời gian qua và chúc mừng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc đã được khen thưởng tại hội nghị.

Tuy nhiên, Tổng Bí thư cũng nêu rõ, bên cạnh các kết quả đạt được, vẫn còn những tồn tại, hạn chế như Báo cáo đã nêu, nhất là: Một bộ phận cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có biểu hiện đùn đẩy, né tránh, sợ sai, không dám làm. Thể chế, pháp luật trên một số lĩnh vực vẫn còn sơ hở, bất cập. Việc thực hiện một số giải pháp phòng ngừa chưa thực chất, hiệu quả. Tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trên một số lĩnh vực vẫn còn phức tạp, nghiêm trọng, nhiều vi phạm có tính phổ biến, lặp đi lặp lại kéo dài, nhất là xảy ra một số vụ, việc có sự cấu kết, móc nối giữa cán bộ thoái hóa, biến chất với doanh nghiệp, hình thành “nhóm lợi ích” để trục lợi, thậm chí chi phối, lũng đoạn quyền lực, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, gây bức xúc trong dư luận và nhân dân… Tổng Bí thư đề nghị cần xác định rõ trách nhiệm, có kế hoạch, biện pháp khắc phục hiệu quả, không để phải nhắc lại, tuyệt đối không được để tái diễn trong thời gian tới.

Tổng Bí thư khẳng định, thực tiễn sinh động của công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong nhiệm kỳ XIII đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý. Đồng tình với 7 bài học báo cáo tổng kết đã rút ra, Tổng Bí thư khái quát thành 10 chữ với 5 ý để dễ nhớ, dễ thực hiện. Đó là: “Kiên trì, quyết tâm, đồng thuận, toàn diện và đột phá”.

Trước hết, phải kiên trì sự lãnh đạo của Đảng, kiên trì chủ trương, đường lối đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực: “không ngừng, không nghỉ, không có vùng cấm, không có ngoại lệ”. Đây là lập trường chính trị rõ ràng, nhất quán của Đảng. Phải kiên trì xây dựng và hoàn thiện thể chế để không thể tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Kiên trì xử lý nghiêm để không dám tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Kiên trì giáo dục, xây dựng văn hóa liêm chính và nâng cao đời sống để không muốn và không cần tham nhũng, tiêu cực.

Thứ hai, phải có quyết tâm chính trị rất cao, hành động mạnh mẽ, quyết liệt, biến quyết tâm chính trị thành hành động thực tiễn, không vì bất cứ khó khăn nào mà chùn bước.

Thứ ba, phải tạo được sự đồng thuận trong Đảng, cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Nhất là sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chức năng phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Đặc biệt là phải xây dựng được thế trận lòng dân, dựa vào dân, lắng nghe dân; sự đồng lòng ủng hộ của nhân dân là thước đo niềm tin đối với sự lãnh đạo của Đảng.

Thứ tư, phải tiến hành toàn diện cả các biện pháp, kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”; trong đó phòng là chính, là cơ bản, lâu dài, phát hiện, xử lý là quan trọng, đột phá; phải toàn diện cả phòng, chống tham nhũng với phòng, chống tiêu cực và lãng phí; cả ở Trung ương và địa phương, cơ sở; cả trong khu vực nhà nước và khu vực ngoài nhà nước; cả trong nước và nước ngoài.

Thứ năm, phải đột phá cả về nhận thức và hành động với những chủ trương, quyết sách đúng đắn, kịp thời, phù hợp với thực tiễn; tất cả vì dân, vì nước, phải đặt lợi ích của quốc gia, dân tộc, của nhân dân lên trên hết, phục vụ tốt nhất cho nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, sự vững mạnh và phát triển của đất nước.

Tại Hội nghị, Tổng Bí thư tô Lâm và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã trao Huân chương các loại cho 35 tập thể, 56 cá nhân vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực./.