Cùng với Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, khoa học công nghệ đã có vai trò ngày càng quan trọng trong đời sống xã hội; ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, chuyển đổi số đang là xu thế tất yếu.
Nhận thức được tầm quan trọng của chuyển đổi số, năng động, sáng tạo, nhạy bén với khoa học - công nghệ, thanh niên được kỳ vọng là lực lượng đi đầu trong chuyển đổi số, làm chủ công cuộc xây dựng và phát triển mọi lĩnh vực trong tương lai. Thời gian qua, các cấp bộ Đoàn trong cả nước đã tích cực, chủ động, tiên phong tham gia vào quá trình xây dựng chính phủ số, xã hội số; nâng cao năng lực số cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên.
 |
| Quét mã QR để cập nhật thông tin chương trình Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện Kim Sơn (Ninh Bình) lần thứ XXIII, nhiệm kỳ 2022 - 2027. Ảnh: Nguyễn Chinh. |
Điển hình là tại Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022 - 2027, thay vì đọc tài liệu bằng giấy được in như các kỳ đại hội trước, các đại biểu chỉ cần thực hiện thao tác quét mã QR trên thiết bị điện thoại thông minh để cập nhật thông tin chương trình Đại hội, báo cáo chính trị, danh sách đại biểu tham dự,… Đây được coi là bước đột phá trong việc ứng dụng khoa học công nghệ, vừa bảo đảm tiện ích, hiệu quả, vừa giúp giảm kinh phí in ấn văn kiện, gửi văn bản giấy cho đại biểu, theo phương châm tiết kiệm, tránh lãng phí.
Trước đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số của Đoàn Thanh niên còn có thể thấy rõ trong thời điểm dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, lực lượng đoàn viên, thanh niên tại các địa phương trong cả nước đã “đi từng ngõ, gõ từng nhà” hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng PC-Covid cũng như tạo mã QR để tiện lợi khi khai báo y tế. Phối hợp với ngành y tế trong việc nhập liệu của người được lấy mẫu xét nghiệm và lưu vào hệ thống để hỗ trợ ngành chức năng nắm bắt nhanh thông tin, hỗ trợ hoạt động truy vết và xử lý các tình huống phát sinh liên quan đến công tác phòng, chống dịch COVID-19. Cũng trong thời điểm dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, các tổ chức Đoàn đã ứng dụng công nghệ số vào họp trực tuyến, sinh hoạt chi đoàn trực tiếp. Hình thức này đến nay tiếp tục được duy trì và mở rộng đã giúp các cấp bộ Đoàn nâng cao hiệu quả công tác Đoàn và phong trào thanh, thiếu nhi.
Đặc biệt, thực hiện Tháng Thanh niên năm 2023 với chủ đề: "Tuổi trẻ tiên phong chuyển đổi số", các cấp bộ Đoàn trên cả nước đã tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, giáo dục, tạo đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong tuổi trẻ. Nâng cao nhận thức của thanh niên và người dân về chuyển đổi số quốc gia; khẳng định rõ tinh thần tiên phong, đi đầu của đoàn viên, thanh niên trong tham gia chuyển đổi số. Tổ chức Đoàn các cấp đã chủ động cụ thể hóa “chuyển đổi số” thành mô hình, giải pháp, công trình, phần việc của đoàn viên thanh niên trong tháng 3, nhất là các hoạt động hỗ trợ nhân dân về dịch vụ công trực tuyến, thanh toán điện tử, định danh điện tử… Thông qua những hành động, việc làm cụ thể, thiết thực, hiệu quả, đã giúp thông điệp “chuyển đổi số” thấm sâu trong mọi hoạt động của tuổi trẻ cả nước.
Theo anh Nguyễn Ngọc Lương, Bí thư thường trực T.Ư Đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, chỉ tính trong 3 tuần đầu của Tháng Thanh niên năm 2023, toàn Đoàn đã tổ chức được 123.507 hoạt động chuyển đổi số với 2.648.230 người được tiếp cận các hoạt động chuyển đổi số do Đoàn, Hội tổ chức; 2.932.738 đoàn viên, thanh niên tham gia các hoạt động tình nguyện… Qua đó, tạo sức lan tỏa sâu rộng trong thanh thiếu nhi và các tầng lớp nhân dân; khẳng định vai trò xung kích của tuổi trẻ trong việc tham gia quá trình chuyển đổi số quốc gia.
Thực tế cho thấy, chuyển đổi số có thể được thực hiện thông qua các phương thức như thi trực tuyến, hội nghị trực tuyến, đánh giá trực tuyến, nên đã nằm trong tất cả các mảng công tác từ tuyên truyền giáo dục, đến các phong trào hành động và chương trình đồng hành. Đặc biệt, chuyển đổi số còn thể hiện ở việc cán bộ, đoàn viên ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật công nghệ vào xây dựng, phát triển các mô hình sản xuất, kinh doanh gắn với nền tảng số. Nói cách khác, trong tất cả các mặt hoạt động của mỗi cán bộ, đoàn viên thanh niên và tổ chức Đoàn đều có giải pháp chuyển đổi số; đây là điều kiện thuận lợi để cán bộ, đoàn viên thanh niên phát huy tinh thần xung kích, năng lực sáng tạo trong tham gia thực hiện chuyển đổi số.
 |
| Tuổi trẻ Thủ đô tích cực ra quân hỗ trợ chuyển đổi số trong cộng đồng. Ảnh: doanthanhnien.vn |
Mới đây, phát biểu tại buổi làm việc với Ban Bí thư T.Ư Đoàn vào ngày 21/3 vừa qua, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã đánh giá cao việc lựa chọn chủ đề năm công tác 2023 và chủ đề Tháng Thanh niên gắn với chuyển đổi số. Đây là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, đáp ứng xu thế chung của thời đại, đưa nước ta hội nhập sâu rộng vào sự phát triển chung của thế giới. Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị tổ chức Đoàn và thanh niên phải là những người xung phong đi đầu trong thực hiện chủ trương đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia; phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Được biết, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh xác định mục tiêu trong năm 2023 sẽ có 60% thanh thiếu nhi được tiếp cận các hoạt động nâng cao năng lực số do tổ chức Đoàn, Hội, Đội các cấp triển khai thực hiện, 40% thanh niên sử dụng dịch vụ công trực tuyến, 50% thanh niên sử dụng tài khoản thanh toán điện tử.
Lan tỏa những kết quả đạt được trong Tháng Thanh niên năm 2023, để tiếp tục phát huy vai trò của thanh niên tham gia thực hiện chuyển đổi số, các cấp bộ Đoàn cần đẩy mạnh thực hiện các đề án trọng điểm được xác định tại Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022 - 2027. Trọng tâm là Đề án “Nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên Việt Nam giai đoạn 2022 - 2030”; Đề án “Thành lập Quỹ Hỗ trợ sáng kiến vì cộng đồng”;… Tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục thông qua các buổi sinh hoạt, hội nghị tập huấn về chuyển đổi số. Qua đó, nâng cao nhận thức, kiến thức, trình độ cho cán bộ, đoàn viên thanh niên. Đây là yếu tố then chốt trong công cuộc chuyển đổi số của Đoàn hiện nay. Từng đoàn viên thanh niên cần nâng cao nhận thức, tâm thế và phát huy tinh thần tiên phong, sáng tạo trong nghiên cứu, ứng dụng thành quả, vận dụng có hiệu quả những yếu tố tích cực từ cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, nhất là tham gia tích cực vào quá trình chuyển đổi số quốc gia, bởi đây là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước trong giai đoạn 2021 - 2030... Chỉ khi nắm được những kiến thức cơ bản về chuyển đổi số, áp dụng các kiến thức đó vào học tập, lao động, sản xuất, kinh doanh,… thì cán bộ, đoàn viên thanh niên mới trở thành động lực, lực lượng tiên phong trong chuyển đổi số tại cơ quan, đơn vị, địa phương.
Trên cơ sở đặc điểm, yêu cầu, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị, địa phương, tổ chức Đoàn các cấp cần tích cực thực hiện việc xây dựng cơ sở dữ liệu về cán bộ, đoàn viên thanh niên; chú trọng phát triển áp dụng cái mới, cái sáng tạo như tích cực sử dụng mạng xã hội để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, trao đổi thông tin, quản lý tổ chức; số hóa văn bản và khai thác các ứng dụng trên nền tảng trực tuyến để triển khai các hoạt động, phong trào thanh niên, góp phần chuyên nghiệp và hiện đại hóa công tác Ðoàn và phong trào thanh thiếu nhi, nâng cao nhận thức của tuổi trẻ về quá trình chuyển đổi số của quốc gia.
Phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm của tuổi trẻ, cán bộ, đoàn viên thanh niên cần chủ động tham mưu, góp ý với cấp ủy, người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương về các giải pháp giúp thúc đẩy công tác chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực hoạt động. Đồng thời, với lợi thế là lực lượng trẻ tuổi, có khả năng tiếp cận nhanh các xu hướng mới, hiện đại thông qua các thiết bị công nghệ và môi trường mạng, cán bộ, đoàn viên thanh niên cũng cần tích cực tuyên truyền, vận động người dân áp dụng công nghệ số vào cuộc sống./.