Giám sát việc huy động các nguồn lực phòng, chống dịch ở địa phương

Sáng ngày 23/9, tiếp tục Phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về dự thảo Kế hoạch giám sát chi tiết và Đề cương các báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng”.

Giám sát tại những điểm nóng về dịch COVID-19, có vấn đề nổi cộm

Trình bày báo cáo Kế hoạch giám sát chi tiết, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường, Phó Trưởng Đoàn thường trực Đoàn giám sát cho biết: Căn cứ các văn bản hiện hành của Đảng, Quốc hội, UBTVQH, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ, ngành, nội dung giám sát tập trung vào: Việc triển khai thực hiện chính sách, pháp luật trong huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; Việc tổ chức hệ thống y tế cơ sở, điều kiện đảm bảo và công tác tổ chức thực hiện các quy định về y tế cơ sở; Việc tổ chức bộ máy y tế dự phòng, điều kiện đảm bảo và công tác tổ chức thực hiện các quy định về y tế dự phòng.

Toàn cảnh Phiên họp. Ảnh: QH.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội, Phó Trưởng Đoàn thường trực Đoàn giám sát cho biết, sau khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến chỉ đạo về dự thảo Kế hoạch chi tiết, các Đề cương báo cáo giám sát, Đoàn giám sát vào tháng 9/2022, Đoàn giám sát sẽ Ban hành Kế hoạch chi tiết, các Đề cương báo cáo; gửi văn bản yêu cầu các cơ quan thuộc đối tượng giám sát và cơ quan, tổ chức có liên quan báo cáo. Trong tháng 02 và tháng 03/2023, trên cơ sở tổng hợp báo cáo kết quả của các đối tượng giám sát và báo cáo kết quả giám sát của Đoàn Đại biểu Quốc hội tại địa phương, báo cáo của Ủy ban Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam, các tổ chức đoàn thể, Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ, Đoàn giám sát sẽ giám sát trực tiếp tại một số Bộ, ngành, địa phương. Trong đó, chú trọng những nơi có tình hình nổi bật, có tính đại diện về vùng, miền, kinh tế - xã hội, là điểm nóng về dịch COVID-19, có vấn đề nổi cộm về y tế cơ sở, y tế dự phòng trong thời gian vừa qua.

Cần có trọng tâm, trọng điểm, gắn trách nhiệm giải trình

Góp ý về Kế hoạch và Đề cương giám sát, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường nhấn mạnh: Đây là chuyên đề rất thời sự, thu hút sự quan tâm của đông đảo cử tri và Nhân dân, nếu làm tốt sẽ góp phần nâng cao vị thế của Quốc hội cũng như được cử tri đánh giá cao.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường đề nghị Đoàn giám sát quan tâm một số nội dung, nhất là việc huy động các nguồn lực phòng chống dịch, trong đó có nguồn lực từ các tập thể, cá nhân trong và ngoài nước ủng hộ; chính sách, pháp luật về y tế dự phòng, y tế cơ sở có nhiều vấn đề cần quan tâm, xem xét. Vì vậy đề nghị cân nhắc phương pháp, cách thức giám sát, bố trí thời gian giám sát ở địa phương cho phù hợp, trong đó cần thành lập các tổ giúp việc Đoàn giám sát…

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình  Huệ phát biểu tại Phiên họp. Ảnh: QH.

Phát biểu tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, giám sát cần gắn trách nhiệm giải trình, Quốc hội sẽ kết luận bằng nghị quyết giám sát - đây mục tiêu chung của các cuộc giám sát của Quốc hội, không chỉ riêng của Đoàn giám sát về “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng”. Giám sát tối cao của Quốc hội không phải là làm thay cho cơ quan điều tra, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, mà chủ yếu là giám sát tổng hợp, trên cơ sở kết quả của kiểm toán, thanh tra, Đoàn giám sát của Quốc hội phân tích, đánh giá sâu sắc thêm vấn đề.

Đối với việc huy động, quản lý và sử dụng nguồn lực phòng, chống dịch COVID-19 có nguồn lực trong nước và nước ngoài, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, đối việc huy động nguồn lực nước ngoài cần chú trọng giám sát việc tiếp nhận, mua vaccine, trang thiết bị y tế, việc phân phối, sử dụng. Cùng với đó, cũng cần tập trung giám sát việc nghiên cứu, sản xuất, chế biến, chế tạo vật tư, vaccine, thiết bị sản xuất trong nước, vấn đề tự lực, tự cường trong phòng, chống dịch. Việc giám sát cần có trọng tâm, trọng điểm, tránh lãng phí nguồn lực, trong đó chú trọng quan tâm đến việc sử dụng nguồn lực của nhà nước.

Về việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Đoàn giám sát tập trung vào mô hình tổ chức trong đó làm rõ mô hình Trung tâm y tế huyện trực thuộc đơn vị nào, cấp chính quyền địa phương hay Sở Y tế; xem xét nhân lực đối với hệ thống y tế xã có phù hợp với điều kiện xảy ra dịch bệnh và hoạt động bình thường hay không; hiệu quả của mô hình y tế phường, xã gắn với mô hình bác sỹ gia đình.

Đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế dự phòng, việc giám sát cần làm rõ thực trạng địa phương bố trí vốn cho y tế dự phòng như thế nào. Mặt khác, việc giám sát phải tránh chồng chéo với các cuộc thanh tra kiểm tra; giám sát không làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của hệ thống y tế và các cơ quan liên quan…/.