Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN là hoạt động trong chuỗi các Hội nghị trù bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 34 (Nguồn: baoquocte.vn)
Tại Hội nghị, các Bộ trưởng ghi nhận báo cáo của Tổng thư ký ASEAN về tiến triển trong hợp tác xây dựng Cộng đồng ASEAN. Các Bộ trưởng cũng hoan nghênh nỗ lực của Chủ tịch Thái Lan trong triển khai các sáng kiến cụ thể hóa Chủ đề của năm về “Tăng cường quan hệ đối tác vì sự bền vững”, nhất trí trình Lãnh đạo thông qua Tuyên bố Tầm nhìn về Đối tác vì sự bền vững, hướng đến đẩy mạnh tính bền vững trên cả 3 trụ cột của Cộng đồng ASEAN.
Các Bộ trưởng đã trao đổi về phương hướng đẩy mạnh quan hệ giữa ASEAN với các đối tác, cân nhắc nguyện vọng tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác (TAC) của các nước Peru, Nam Phi; cho ý kiến về công tác chuẩn bị cho Cấp cao kỷ niệm ASEAN- Hàn Quốc dịp cuối năm 2019… Đồng thời, các Bộ trưởng nhấn mạnh ASEAN cần duy trì đoàn kết nhất trí, không ngừng củng cố, hoàn thiện và nâng cao hiệu quả các cơ chế do ASEAN thành lập và dẫn dắt, từ đó vừa ứng phó hiệu quả và kịp thời trước các thách thức, vừa bảo đảm giữ vững vai trò trung tâm trong các tiến trình khu vực. Các nước cũng trao đổi thêm về phương hướng tăng cường hợp tác chống khủng bố, bạo lực cực đoan và tội phạm xuyên quốc gia, an ninh mạng, xử lý rác thải biển...
Trao đổi về tình hình quốc tế và khu vực, các Bộ trưởng tái khẳng định sẽ tiếp tục tích cực tham gia cùng Chính phủ Myanmar tìm giải pháp phù hợp cho ổn định tình hình bang Rakhai (Ra-khai), qua đó phát huy vai trò trung tâm của ASEAN, tích cực đóng góp cho hòa bình, ổn định tại khu vực.
Các Bộ trưởng ghi nhận tiến triển trong đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), nhấn mạnh tầm quan trọng của kiềm chế, tránh các hành động có thể dẫn đến tính toán sai lầm, nỗ lực thực hiện đầy đủ Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và phấn đấu xây dựng COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc (LHQ) về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).
Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN chúc mừng Việt Nam được bầu làm Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ với số phiếu gần tuyệt đối. Đồng thời, các nước bày tỏ tin tưởng Việt Nam và Indonesia, hai nước thành viên ASEAN sẽ hoàn thành trọng trách, đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định, đối thoại và hợp tác trên thế giới.
Phát biểu tại các Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh hoan nghênh những tiến triển tích cực trong xây dựng Cộng đồng ASEAN, đánh giá cao nỗ lực của Chủ tịch Thái Lan trong triển khai hợp tác theo tinh thần Chủ đề của năm. Phó Thủ tướng khẳng định ASEAN cần duy trì đoàn kết và nhất trí, coi đây là tài sản quý giá nhất, cả trong xây dựng cộng đồng lẫn trong duy trì vai trò trung tâm tại khu vực.
Phó Thủ tướng chia sẻ đánh giá tình hình Biển Đông diễn biến phức tạp, các bên cần nỗ lực hơn nữa duy trì đối thoại và hợp tác vì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hảng hải và hàng không trên Biển Đông, đề cao tự kiềm chế, tránh những hành động đơn phương, trong đó có quân sự hóa Biển Đông, ảnh hưởng tới lòng tin trong khu vực. Phó Thủ tướng đồng thời nhấn mạnh, trong nỗ lực xây dựng COC hiệu lực và hiệu quả, ASEAN và Trung Quốc cần hợp tác bảo đảm môi trường thuận lợi cho đàm phán thành công. Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng đề nghị đẩy mạnh hợp tác trong các khuôn khổ của ASEAN trong ứng phó với những thách thức trên biển như nạn đánh bắt cá trái phép, rác thải biển...
Cảm ơn các nước đã ủng hộ Việt Nam trở thành Ủy viên không thường trực HĐBA LHQ, Phó Thủ tướng cam kết Việt Nam sẽ tích cực phối hợp đóng góp cho các nỗ lực chung vì hòa bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới. Đồng thời, với tư cách là Chủ tịch ASEAN năm 2020, Việt Nam sẽ nỗ lực để tăng cường kết nối giữa HĐBA LHQ với các tổ chức khu vực, trong đó có ASEAN.
Chiều 22/6, lãnh đạo các nước bắt đầu các hoạt động trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN 34./.