Theo Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương), trong năm 2023, đơn vị này đã xử lý 764 vụ việc vi phạm đối với lĩnh vực thương mại điện tử, phạt tiền 12 tỷ đồng, trị giá hàng hóa gần 6 tỷ đồng.
Các hành vi vi phạm chủ yếu là vi phạm quản lý Nhà nước về thương mại điện tử và các hành vi lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng hóa nhập lậu, hàng giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Dù cơ quan chức năng đã mạnh tay xử lý hàng loạt trường hợp bán hàng giả, hàng nhái trên các sàn thương mại điện tử nhưng tình trạng này vẫn chưa có dấu hiệu giảm bớt.
Trong vai một người mua hàng trên sàn thương mại điện tử Shopee, chị Nguyễn Thị Thu Trang (45 tuổi, sống tại Hà Nội) cho biết đã tận mắt thấy túi xách của loạt thương hiệu nổi tiếng... nhưng với giá chỉ từ vài trăm nghìn đồng đến dưới một triệu. Thậm chí, khách áp dụng mã giảm giá còn được sở hữu túi hàng hiệu với mức giá không thể rẻ hơn và miễn phí giao hàng.
Thậm chí trong một số livestream quảng cáo, chủ gian hàng đưa ra thông tin sẽ giảm vài triệu đồng cho một mã hàng hiệu váy, áo sơ mi, giày…. đang có giá trên thị trường khoảng 15-20 triệu đồng.
 |
| Ảnh minh họa: taichinh.kinhtechungkhoan.vn |
Còn chị Ngân Anh (16 tuổi, sống tại Hòa Bình) chia sẻ từng mua phải mỹ phẩm nhái trên một sàn thương mại điện tử nổi tiếng: "Trước khi mua hàng tôi đã tham khảo bình luận của khách đã mua nên yên tâm, nhưng không ngờ khi nhận và so sánh với sản phẩm cũ thì có nhiều điểm khác, chất kem dưỡng cũng lỏng hơn. Nhắn tin nhiều lần cho chủ shop để giải quyết tuy nhiên không nhận được phản hồi”, chị nói.
Câu hỏi đặt ra là khách hàng cần làm gì khi mua phải hàng giả, hàng nhái trên sàn thương mại điện tử.
Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, luật sư Nguyễn Văn Kỹ (đoàn luật sư tỉnh Bắc Ninh) cho biết thương mại điện tử đang là một trong những lĩnh vực tiên phong của nền kinh tế số, tạo động lực phát triển kinh tế và dẫn dắt chuyển đổi số trong doanh nghiệp.
Năm 2023, quy mô thị trường thương mại điện tử bán lẻ Việt Nam đạt 20,5 tỷ USD, tăng khoảng 4 tỷ USD (tương đương 25%) so với năm 2022, đưa Việt Nam vào nhóm 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử hàng đầu thế giới.
Tuy nhiên, tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng bán tràn lan trên mạng Internet đang là những tiêu cực của thị trường.
Do đó, nếu mua phải hàng giả, hàng nhái trên sàn thương mại điện tử, khách hàng nên giữ nguyên hiện trạng hàng hóa và các chứng cứ liên quan để có thể liên hệ người đã bán (dùng điện thoại thông minh ghi lại toàn bộ quá trình kiểm tra hàng…) và yêu cầu đổi hàng, hoàn trả tiền hoặc bồi thường. Sau đó, vào đơn hàng vừa mua bấm vào yêu cầu trả hàng hoàn tiền, từ đó yêu cầu trả hàng hoặc hoàn tiền với lý do nghi ngờ hàng giả, hàng nhái sau đó thêm hình ảnh thực tế về tình trạng hàng hóa, ý kiến về món hàng nhận được của người mua.
Ảnh hoặc video phải rõ nét cho thấy logo thương hiệu chứng minh sản phẩm không phải sản phẩm thật cùng với ảnh chụp màn hình của sản phẩm thực từ trang web chính thức (logo thương hiệu, ảnh). Bằng chứng bằng hình ảnh hoặc video càng chi tiết, rõ ràng thì khả năng được hoàn lại tiền của người mua càng lớn.
Sau khi thực hiện, nền tảng sẽ gửi yêu cầu đến người bán và yêu cầu họ cung cấp bằng chứng hàng chính hãng. Nếu không cung cấp được thì nền tảng sẽ hoàn lại tiền cho bạn. Đồng thời, người bán cũng sẽ bị xóa sản phẩm, thậm chí là đóng băng tài khoản nếu số lượng hàng giả hoặc hàng nhái đã bán có số lượng đã bán cao.
Luật sư Kỹ chia sẻ, người tiêu dùng cũng có thể thông báo, làm đơn tố giác đến cơ quan quản lý thị trường, Hội bảo vệ Người tiêu dùng Việt Nam hoặc cơ quan công an nơi bên bán có trụ sở, cửa hàng, kho hàng...
Để có cơ sở giải quyết, người tiêu dùng cần cung cấp cho cơ quan điều tra chứng từ, hóa đơn mua hàng, hình ảnh hàng nhận được và hàng chính hãng, tin nhắn, điện thoại trao đổi giữa hai bên, chứng từ chuyển tiền hoặc xác nhận chuyển tiền của ngân hàng (nếu bạn thanh toán online) và các tài liệu, chứng cứ khác, nếu có.
Có thể thấy, thực tế hoạt động kinh tế thị trường sôi động như hiện nay đòi hỏi người bán phải có tâm, có uy tín trong khi người mua phải hết sức tỉnh táo, thông minh.
“Hiện nay Tổng cục Quản lý thị trường công khai đường dây nóng hoạt động 24/7 là 1900.888.655 tiếp nhận các thông tin tố giác về hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu; sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ…”, luật sư Kỹ tư vấn thêm./.