Phát biểu giải trình tại phiên họp của Quốc hội thảo luận ở hội trường về việc điều chỉnh một số nội dung liên quan tới dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Bộ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết, theo tờ trình của Chính phủ, nguyên nhân tăng, giảm tổng mức đầu tư của dự án đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai trình bày chi tiết trong báo cáo nghiên cứu khả thi điều chỉnh.
 |
| Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng phát biểu trước Quốc hội. |
Về nguyên nhân dự án chậm tiến độ, Bộ trưởng cho biết, ngoài các nguyên nhân khách quan như cơ quan chủ trì trình, báo cáo của Chính phủ cũng nêu rõ nguyên nhân chủ quan là do nhân sự chủ chốt của Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai trong thời gian thực hiện dự án có nhiều thay đổi.
Thủ tục lập quy hoạch tái định cư, thiết kế đấu thầu kéo dài và lực lượng lao động khan hiếm sau giãn cách của đại dịch Covid-19, ảnh hưởng đến tiến độ thi công các gói thầu xây dựng…
Theo Bộ trưởng, qua nghiên cứu báo cáo của Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai, có thể thấy trong quá trình triển khai thực hiện kể từ khi Quốc hội có quyết định phê duyệt chủ trương, các bước phê duyệt dự án có nhiều vướng mắc.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, sau góp ý của các đại biểu Quốc hội, Chính phủ sẽ tiếp tục đánh giá, xác định các nguyên nhân chủ quan để từ đó rút kinh nghiệm và có các giải pháp khắc phục triệt để trong thời gian tới.
Tỉnh đã bàn giao 100% mặt bằng giai đoạn 1 cho Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) triển khai dự án. Phần diện tích còn lại gần 24% là thuộc giai đoạn 2 nên việc giải phóng mặt bằng diện tích còn lại không ảnh hưởng tới tiến độ thực hiện dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Giải thích rõ hơn về tiến độ dự án xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1, Bộ trưởng Thắng cho biết, gói thầu xây dựng nhà ga hành khách là phần quan trọng nhất quyết định tiến độ dự án. Sau nhiều khó khăn, nay đã lựa chọn được nhà thầu và đã khởi công ngày 31/8/2023.
Theo hợp đồng, thời gian thi công là 39 tháng, dự án sẽ hoàn thành vào khoảng tháng 10-11/2026. Nếu theo tiến độ này chậm hơn 1 năm so với yêu cầu của Quốc hội.
Tuy nhiên, Bộ trưởng nêu rõ chủ đầu tư đang chỉ đạo rất quyết liệt các nhà thầu để đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu nếu hoàn thành trong năm 2025 là tốt nhất. Nếu dự án thành phần nhà ga có chậm tiến độ tháng nào thì Bộ Giao thông vận tải sẽ tham mưu cho Chính phủ để báo cáo với Quốc hội.
Với các ý kiến của đại biểu về việc kéo dài thời gian giải ngân vốn có phù hợp quy định pháp luật hay không, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng giải trình thêm rằng dự án sân bay Long Thành có diện tích giải phóng mặt bằng lớn nhất từ trước đến nay với thời gian thực hiện dự kiến trong thời gian ngắn nhất (2019-2021).
Tuy nhiên, do bị ảnh hưởng nặng vì dịch COVID-19 trong 2 năm, nên dù UBND tỉnh Đồng Nai đã nỗ lực trong triển khai nhưng tiến độ không đạt so với dự kiến.
Đến nay, dự án thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ tái định cư đã hoàn thành khối lượng lớn, bàn giao tới 97,6% để phục vụ giai đoạn I nhưng vẫn còn khoảng 6.157 tỉ đồng nguồn vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và 2021-2025 đã được cấp có thẩm quyền bố trí nhưng chưa giải ngân. Số vốn này đã được hủy dự toán trên hệ thống và đang kết dư vào ngân sách tỉnh Đồng Nai.
Do dự án này chưa hoàn thành nên UBND tỉnh Đồng Nai chưa làm thủ tục hoàn trả nguồn vốn kết dư về ngân sách Trung ương.
"Để tránh tạo áp lực, giảm thủ tục thời gian trong việc bố trí nguồn đầu tư trung hạn trong khi nguồn kết dư vẫn đang nằm trong ngân sách tỉnh Đồng Nai, Chính phủ đề nghị kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân vốn khoảng 2.510 tỉ trong khoảng 6.157 tỉ đồng vốn chưa giải ngân sang năm 2024 để hoàn thành dự án"- Bộ trưởng báo cáo trước Quốc hội.
Bộ trưởng GTVT cho hay khi đưa ra đề xuất này, cơ quan soạn thảo căn cứ vào một số dự án tương tự, trước đây đã được Quốc hội cho phép gia hạn thời gian giải ngân nguồn vốn dự phòng ngân sách trung ương bổ sung cho tỉnh Bình Thuận để làm hồ chứa nước Ka Pét tại Nghị quyết 101/2023.
Về giải pháp triển khai xử lý dứt điểm các nội dung còn tồn tại sau khi được Quốc hội cho phép kéo dài thời gian thực hiện, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai sẽ tiếp tục phối hợp Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính để khẩn trương có các giải pháp xử lý dứt điểm./.