Trao đổi với báo chí các vấn đề liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức mới của Bộ Công an

(1) Bắt đầu từ 1/3/2025, Bộ Công an sẽ tiếp nhận 05 nhóm nhiệm vụ từ các bộ, ngành, cụ thể: (1) Quản lý nhà nước và thực hiện bảo đảm an ninh hàng không; (2) Quản lý nhà nước về an toàn thông tin mạng; (3) Quản lý nhà nước về sát hạch, cấp Giấy phép lái xe cơ giới đường bộ; (4) Quản lý nhà nước về lý lịch tư pháp và thực hiện dịch vụ công cấp Phiếu lý lịch tư pháp; (5) Quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy. Bộ Công an đã có các quyết định giao nhiệm vụ cho các đơn vị trực thuộc Bộ, Công an địa phương thực hiện đảm bảo không làm gián đoạn việc thực hiện các nhiệm vụ nêu trên. Từ 2018 đến nay, qua 03 lần sắp xếp, tinh gọn, tổ chức bộ máy của Bộ Công an đã giảm 07 Tổng cục, 82 đơn vị cấp Cục, gần 1.900 đơn vị cấp phòng và trên 9.400 đơn vị cấp đội.

Việc bố trí Công an địa phương 02 cấp thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ, nỗ lực lớn của Đảng ủy Công an Trung ương trong việc thực hiện chủ trương, nghị quyết của Đảng, Nhà nước về tinh gọn tổ chức bộ máy của lực lượng CAND. Bảo đảm thực hiện triệt để nguyên tắc kiện toàn tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị, giảm tầng nấc trong tổ chức bộ máy, giảm trung gian trong điều hành; tăng cường được sự lãnh đạo trực tiếp, tập trung của lãnh đạo Bộ Công an, Công an địa phương đối với các mặt công tác; đảm bảo kịp thời, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác chiến đấu. Đồng thời, việc làm này xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ mới, từ thực tiễn công tác bảo đảm an ninh, trật tự, từ việc chuyển đổi trạng thái làm việc, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, xuất phát từ thực tiễn Công an cấp xã cơ bản đáp ứng được yêu cầu phục vụ người dân, doanh nghiệp và đảm bảo an ninh, trật tự trên địa bàn.

Bên cạnh đó, tinh gọn bộ máy Công an địa phương cũng là điều kiện thuận lợi cho việc tiếp tục bố trí, điều chỉnh lại lực lượng theo hướng tăng cường cho lực lượng trực tiếp chiến đấu, hướng về cơ sở. Tập trung đầu tư, hiện đại hóa trang bị, phương tiện chiến đấu để hoàn thành mục tiêu xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại theo tinh thần Nghị quyết số 12 của Bộ Chính trị.

(2) Khi không tổ chức Công an cấp huyện, chức năng nhiệm vụ quyền hạn của Công an cấp huyện sẽ điều chỉnh sang Công an cấp xã, Công an cấp tỉnh, không làm mất đi, không làm gián đoạn chức năng nhiệm vụ của lực lượng Công an địa phương. Cụ thể, Trưởng Công an cấp xã được giao thêm một số nhiệm vụ quyền hạn, Bộ cũng đã có phương án rà soát đội ngũ lãnh đạo, chỉ huy, trong đó có Trưởng Công an cấp xã để tính toán, bố trí, sắp xếp đảm bảo thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ quyền hạn được giao. Đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương bố trí đội ngũ Trưởng Công an cấp xã phải trên cơ sở rà roát kết quả đánh giá tổng thể đội ngũ cán bộ, xem xét, so sánh trong đội ngũ lãnh đạo chỉ huy cùng cấp để lựa chọn các đồng chí được đánh giá là cán bộ có năng lực, phẩm chất, trình độ, uy tín, kinh nghiệm, sở trường, kết quả, thành tích công tác nổi trội hơn.

Bộ Công an tiếp tục yêu cầu Công an các đơn vị, địa phương thực hiện nghiêm quy định của Bộ về triển khai công tác phòng ngừa sai phạm, tiếp tục siết chặt kỷ luật kỷ cương, tăng cường quản lý cán bộ theo Chỉ thị số 04 ngày 26/5/2022 của Bộ Công an.

Sau khi không bố trí Công an cấp huyện, về nguyên tắc Công an cấp nào có điều kiện thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ thì sẽ giao cho cấp đó đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật, thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Theo đó Công an cấp tỉnh giải quyết toàn diện mọi tình hình an ninh, trật tự tại địa phương, Công an cấp xã sẽ thực hiện bảo đảm an ninh, trật tự tại cơ sở, trực tiếp giải quyết nhiều thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp.

Thông tin thêm về nội dung này, Thượng tướng Trần Quốc Tỏ, Uỷ viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an chủ trì họp báo nêu rõ: Đối với việc không tổ chức Công an cấp huyện thì toàn bộ 53 chức năng, nhiệm vụ của Công an cấp huyện, sẽ có một số chức năng, nhiệm vụ bàn giao thực hiện theo ngành dọc về Công an cấp tỉnh, một số mảng quản lý hành chính và phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc... chuyển về Công an cấp xã.

"Đảm bảo mọi việc diễn ra bình thường, không đứt gẫy, không bỏ sót, không bỏ lọt; hiệu quả hơn và dư luận quần chúng nhân dân đồng tình ủng hộ hơn. Và chúng tôi thấy hướng này là đúng đắn", đồng chí Thứ trưởng nhấn mạnh.

(3) Đến nay, Bộ Công an, Công an địa phương đã hoàn thành các công việc để triển khai tổ chức bộ máy Công an địa phương theo 02 cấp tỉnh, xã, không tổ chức Công an cấp huyện và đi vào hoạt động kể từ ngày 01/3/2025. Công an các địa phương đã sắp xếp bố trí lại hàng vạn cán bộ, chiến sĩ Công an cấp huyện; quá trình sắp xếp có hàng trăm các đồng chí là Trưởng phòng, Phó Trưởng phòng và tương đương, Trưởng, Phó Trưởng Công an cấp huyện không đủ tuổi tranh cử, hoặc không đủ tuổi công tác trọn nhiệm kỳ đã tự nguyện xin nghỉ công tác trước hạn tuổi phục vụ; hơn 290 đồng chí Trưởng phòng, Phó Trưởng phòng và tương đương, Trưởng, Phó Trưởng Công an cấp huyện bố trí giữ chức vụ thấp hơn, để thuận lợi cho việc tinh gọn bộ máy. Việc thực hiện chế độ chính sách đối với số cán bộ này được thực hiện theo đúng quy định của Nhà nước, Bộ Công an.

Phân tích rõ hơn về vấn đề tác động trong sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy Bộ Công an, Thứ trưởng Trần Quốc Tỏ khẳng định, Bộ Công an coi trọng công tác chính trị tư tưởng - đây là vấn đề sống còn trong lực lượng vũ trang; việc sắp xếp tổ chức bộ máy thực hiện theo Điều lệnh CAND, do sự chỉ đạo của cấp uỷ, thủ trưởng đơn vị. Bộ Công an thực hiện chính sách đối với cán bộ một cách thoả đáng, hiện nằm trong tầm kiểm soát, không có dư luận xấu.

Đối với các đồng chí cấp trưởng, sẽ lựa chọn những đồng chí được quy hoạch Phó Giám đốc, nếu những đơn vị nào có nhu cầu bổ nhiệm thì đồng ý bổ nhiệm theo cơ cấu tại chỗ, tuỳ từng địa phương; những đồng chí Trưởng phòng, Trưởng huyện  không đủ tuổi tham gia cấp uỷ theo quy định của Đảng, có nguyện vọng, nếu hợp lý sẽ giải quyết theo quy định, song không khuyến khích. Và sẽ sắp xếp những đồng chí còn trẻ, còn độ tuổi, còn năng lực thay thế. Đối với những đồng chí cấp phó thì sẽ chuyển về tỉnh theo hệ lực lượng, có thể tăng thêm số cấp phó ở tỉnh nhưng Bộ Chính trị đã đồng ý vượt cơ cấu trong 5 năm.

Đối với cấp Đội, ở cấp huyện, công tác ở hệ lực lượng nào thì về cấp tỉnh ở hệ lực lượng đó. Còn cán bộ một phần về tỉnh, một phần tăng cường cho cấp xã, đảm bảo cơ cấu mỗi xã 12 đồng chí hoặc hơn, tuỳ theo tính chất địa bàn và do Giám đốc Công an tỉnh tự cân đối để sắp xếp cho phù hợp.

"Có những trường hợp nguyện vọng cá nhân mà hợp lý thì vẫn giải quyết, nhưng Bộ Công an không khuyến khích anh em xin nghỉ công tác trước", đồng chí Thứ trưởng nhấn mạnh thêm.

(1) Bộ Công an đã chủ động xây dựng Phương án từ ngày 18/2/2025 về tổ chức công tác điều tra hình sự, đấu tranh phòng, chống tội phạm ở Công an địa phương khi không tổ chức Công an cấp huyện, đảm bảo hoạt này được thực hiện thường xuyên, liên tục, không để ngắt quãng công việc, không để bỏ trống địa bàn, lĩnh vực, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Công an cấp tỉnh với Công an cấp xã, điều động thêm nhân lực, tăng cường toàn diện cho Công an cấp xã, bảo đảm nhiệm vụ an ninh, trật tự ngay tại địa bàn cơ sở. Trong đó, về phân công, phân cấp tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và điều tra, xử lý các vụ án khi không tổ chức Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp huyện sẽ do Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp tỉnh thực hiện.

Đồng thời, Bộ Công an đã tổ chức Điều tra viên và cán bộ điều tra ở Công an cấp xã để tiếp nhận tin báo tố giác tội phạm tại địa bàn cơ sở để chủ động tiếp nhận, phân loại tố giác, tin báo về tội phạm và trực tiếp thụ lý điều tra giải quyết các vụ án, vụ việc tại địa bàn cơ sở.

(2) Đối với nhiệm vụ quản lý tạm giữ, tạm giam thi hành án hình sự khi không tổ chức Công an cấp huyện, theo đó quy định rất rõ:

- Đối với những vụ việc, vụ án thuộc thẩm quyền điều tra của cơ quan cấp tỉnh thì nay vẫn thực hiện theo quy định của pháp luật hiện hành.

- Đối với những vụ án, vụ việc thẩm quyền điều tra của cơ quan cấp huyện trước đây, thuộc thẩm quyền xét xử của Tòa án nhân dân cấp huyện thì nay thuộc cơ quan điều tra Công an cấp tỉnh giải quyết, do Viện Kiểm sát nhân dân cấp huyện theo địa giới hành chính thực hiện quyền công tố.

- Đối với các vụ việc đang kiểm tra, xác minh hoặc đang tạm đình chỉ, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp huyện ban hành văn bản, phiếu chuyển (kèm theo danh sách các vụ việc đang kiểm tra, xác minh hoặc tạm đình chỉ) đến đơn vị thuộc Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp tỉnh có thẩm quyền tiếp nhận, thụ lý giải quyết.

-  Đối với các vụ án đang điều tra hoặc đang tạm đình chỉ: Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp huyện ban hành văn bản đề nghị kèm theo danh sách các vụ án đang điều tra hoặc đang tạm đình chỉ, để Viện Kiểm sát nhân dân cấp huyện ra quyết định chuyển vụ án đến đơn vị thuộc Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp tỉnh có thẩm quyền để tiếp nhận, thụ lý điều tra

Ngay sau khi có chủ trương của Chính phủ, Bộ Công an đã xây dựng, ban hành Đề án “Tiếp nhận nhiệm vụ quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai” từ Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội về Bộ Công an. Trong đó phân công cụ thể cho các đơn vị chức năng từ Trung ương đến địa phương phối hợp với ngành Lao động, Thương binh và Xã hội các cấp tổ chức rà soát, đánh giá thực trạng cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực, tài chính, tài sản phục vụ công tác cai nghiện ma túy, nhất là tại các cơ sở cai nghiện ma túy công lập để lên phương án chuyển giao, tiếp nhận phù hợp, không làm xáo trộn, ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường của công tác cai nghiện và đảm bảo thực hiện chế độ chính sách cho viên chức, người lao động làm việc trong lĩnh vực này.

Ngoài ra, Bộ Công an đã ban hành các văn bản hướng dẫn để tổ chức triển khai thực hiện như: quy định chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của cơ sở cai nghiện; hướng dẫn Quy trình cai nghiện ma túy; Nội quy, quy chế của cơ sở cai nghiện ma túy; tổ chức Hội nghị giữa Bộ Công an với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để thống nhất một số nội dung phối hợp chỉ đạo thực hiện; ban hành văn bản đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục quan tâm hỗ trợ kinh phí cho công tác cai nghiện và thực hiện các chế độ chính sách cho các lực lượng tham gia công tác phòng, chống ma túy và học viên cai nghiện tại các cơ sở cai nghiện; giải quyết chế độ, chính sách đối với số cán bộ, nhân viên không tiếp tục làm việc tại các cơ sở cai nghiện do ngành Công an quản lý để bảo đảm quyền lợi cho người lao động.

Bên cạnh đó, làm tốt công tác công tác chính trị, tư tưởng; tạo sự đồng thuận, thống nhất trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và nhân dân khi thực hiện việc sắp xếp, chuyển giao chức năng quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy về Bộ Công an.

Hiện nay việc cấp CCCD được thực hiện ở 2 cấp: Ở Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an cấp tỉnh và Đội Quản lý hành chính Công an cấp huyện. Từ ngày 1/3/2025 sẽ bỏ Công an cấp huyện, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội đã tham mưu cho lãnh đạo Bộ chỉ đạo Công an các địa phương chuyển toàn bộ chức năng cấp CCCD của Công an cấp huyện về Công an cấp xã trên nguyên tắc các địa phương sẽ chọn lựa địa điểm phù hợp, thuận tiện cho người dân để tổ chức cấp căn cước cho người dân mà không có sự gián đoạn.

Trước mắt, Công an các địa phương bố trí cán bộ, địa điểm thu nhận Căn cước tại địa bàn cấp xã có đặc điểm tình hình, vị trí địa lý thuận tiện cho công dân đi lại để thực hiện công tác cấp căn cước. Tùy điều kiện và tình hình thực tế, Công an các địa phương có thể tiếp tục bố trí địa điểm thu nhận hồ sơ cấp căn cước tại trụ sở Công an huyện trước đây để phục vụ cấp căn cước cho công dân.

Về nguyên tắc bàn giao: Hai Bộ tổ chức bàn giao chức năng, nhiệm vụ công tác sát hạch, cấp GPLX; giao Cục Cảnh sát giao thông tiếp nhận và thực hiện các nhiệm vụ tương ứng Cục Đường bộ Việt Nam, cấp tỉnh giao Công an các tỉnh, thành phố tiếp nhận và thực hiện các nhiệm vụ tương ứng Sở Giao thông vận tải.

Về thủ tục và cách thức tiếp nhận hồ sơ đề nghị đổi GPLX: Cơ bản giữ nguyên các thành phần hồ sơ đổi GPLX khi Bộ Công an tiếp nhận chuyển giao. Người dân hoàn toàn có thể làm các thủ tục cấp đổi GPLX bình thường trong giai đoạn này. Có 2 hình thức tiếp nhận là tiếp nhận trực tiếp và tiếp nhận trực tuyến qua cổng dịch vụ công quốc gia. Bộ Công an và Công an các đơn vị địa phương sẽ có công bố danh mục địa điểm tiếp nhận trực tiếp và địa chỉ cổng dịch vụ công quốc gia để người dân biết thực hiện.

Để rút ngắn quy trình giải quyết thủ tục hành chính, Bộ Công an sẽ tập trung đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện số hoá hồ sơ, giảm tối đa việc xuất trình các hồ sơ, giấy tờ bản giấy khi làm thủ tục đổi, cấp lại GPLX; tự động tích hợp GPLX của người dân khi cấp mới, cấp đổi, cấp lại lên các ứng dụng trên môi trường điện tử để làm tài nguyên cho việc cấp đổi lần sau.

Trên thực tế, việc kiểm soát an ninh hộ chiếu giấy tờ từ trước đến nay đối với những trường hợp thay đổi trên khuôn mặt so với thực tế và ảnh hộ chiếu đều được thực hiện theo đúng quy định của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam.

Khuyến cáo công dân có phẫu thuật thẩm mỹ thì phải thực hiện thủ tục cấp đổi căn cước và cấp đổi hộ chiếu để đảm bảo việc thực hiện thủ tục xuất nhập cảnh không những ở trong nước mà còn liên quan đến các nước trên thế giới. Khi có sự sai khác đó thì có ảnh hưởng rất lớn đến trong quá trình xuất nhập cảnh.