Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng tham dự phiên họp tại điểu cầu Trung ương và có bài phát biểu về tình hình bố trí nguồn lực ngân sách nhà nước và cơ chế hợp tác đầu tư cho phát triển Khoa học công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng trình bày báo cáo tham luận tại điểm cầu Trung ương. Ảnh: chinhphu.vn
58/76 thủ tục hành chính đã được tích hợp trên Cổng dịch vụ công quốc gia
Tại Phiên họp, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long báo cáo kết quả thực hiện các nhiệm vụ về KHCN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia tại Nghị quyết số 57/NQ-TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 03/NQ-CP của Chính phủ ngày 09/01/2025 về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 57/NQ-TW.
Theo báo cáo, về công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, đến nay đã thành lập, kiện toàn Ban Chỉ đạo về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số do Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng Ban Chỉ đạo. Tính đến hết ngày 16/3/2025, tại các bộ, ngành, địa phương đã có 4 bộ, 37 địa phương thành lập/kiện toàn Ban Chỉ đạo về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Về xây dựng Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết, tính đến hết ngày 16/3/2025, đã có 54/63 địa phương; 14/22 bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết.
Văn phòng Chính phủ cũng đã có văn bản đôn đốc các bộ, ngành, địa phương thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về công tác rà soát, sửa đổi, bổ sung các nhiệm vụ thực hiện Nghị quyết số 03/NQ-CP bảo đảm theo nguyên tắc 5 rõ: rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ kết quả, rõ thời hạn và báo cáo tình hình thực hiện.
Cuộc họp thu hút sự tham gia của đông đảo bộ, ngành, địa phương. Ảnh: HD
Về công tác đầu tư, phát triển, hoàn thiện hạ tầng cho KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, cụ thể về hạ tầng dữ liệu, hiện Bộ Công an đang khẩn trương triển khai thí điểm Hệ thống tại Trung tâm dữ liệu quốc gia. Đồng thời, đã có 4 doanh nghiệp dự kiến đầu tư trung tâm dữ liệu quy mô lớn với tổng công suất lên đến 220 MW.
Cũng tại Phiên họp, báo cáo một số kết quả cụ thể trong thực hiện Đề án 06, Thứ trưởng Bộ Công An, Trung tướng Nguyễn Văn Long cho biết, các bộ, ngành đã tích hợp 58/76 thủ tục hành chính (TTHC) thiết yếu trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Bộ Công an đã thực hiện rà soát 495 TTHC của các bộ, ngành, trong đó, có thể cắt giảm 324 TTHC và 200 TTHC có thể khai thác dữ liệu hộ tịch, dữ liệu đất đai đã số hóa để cắt, giảm thành phần hồ sơ.
Cùng với đó, Bộ Y tế đã triển khai Hệ thống điều phối dữ liệu y tế đến nay đã có 142 cơ sở khám, chữa bệnh tại 29 dịa phương sử dụng bệnh án điện tử; 98% dữ liệu hộ tịch đã số hóa và 99% dữ liệu cán bộ công chức đã làm sạch.
Về các hoạt động hợp tác, Bộ Công an đã làm việc với Bộ KH&CN triển khai 38 nhiệm vụ cho các bộ, ngành, địa phương. Đồng thời, phối hợp với 5 ngân hàng (Agribank, MBBank, BIDV, Vietinbank, Vietcombank) để triển khai hạ tầng thanh toán và hỗ trợ mở tài khoản an sinh xã hội miễn phí cho người dân.
Tại Phiên họp, đại diện lãnh đạo Bộ Nội vụ, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp đã thông tin kết quả đạt được trong quá trình triển khai, những khó khăn, hạn chế, đồng thời đề xuất kiến nghị các giải pháp trong thời gian tới để đạt kết quả tích cực trong phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.
Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi tham dự Hội nghị tại điểm cầu Bộ Tài chính. Ảnh: HD
Các vấn đề liên quan đến thể chế chi cho khoa học công nghệ, chuyển đổi số cơ bản đã được tháo gỡ
Báo cáo tham luận tại điểm cầu trung ương, đồng chí Nguyễn Văn Thắng – Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết: Đến nay ngân sách đã bố trí đủ 2% tương đương 51.000 tỉ đồng chi cho phát triển khoa học công nghệ. Hiện nay, còn 1% chi thường xuyên nữa, Bộ Tài chính đang thu xếp trước mắt là từ nguồn tăng thu năm 2024 và quỹ dự phòng. Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đề nghị các bộ, ngành, địa phương nếu có nhu cầu bổ sung chi cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số cần có đề xuất tới Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài chính để bổ sung ngay vào dự toán theo quy định. Đối với bố trí dự toán từ năm 2026 trở đi, Bộ Tài chính cũng sẽ tổng hợp, cân đối để bố trí nguồn theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương và Thủ tướng Chính phủ.
Về vấn đề tháo gỡ thể chế, quy trình, thủ tục chi cho nghiên cứu phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, vừa qua Bộ Tài chính đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Khoa học và Công nghệ tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 193/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Hiện hai Bộ đang phối hợp rất chặt chẽ để sớm ban hành Nghị định hướng dẫn, dự kiến trong tháng 3/2025. Theo Nghị quyết số 193 và dự thảo nghị định, có thể nói chúng ta đã tháo gỡ cơ bản tất cả những vướng mắc từ bố trí kinh phí, dự toán, phân bổ, giải ngân, thanh quyết toán… Vì vậy, khi nghị định hướng dẫn được ban hành, chắc chắn quy trình chi cho nghiên cứu khoa học công nghệ được tháo gỡ hoàn toàn.
Bộ trưởng cũng cho biết, hiện nay Bộ Tài chính đang tiếp tục rà soát tổng thể các vướng mắc, điểm nghẽn về thể chế để trình sửa đổi, bổ sung cho kịp thời. Bộ Tài chính đang phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ để trình một dự án luật sửa nhiều luật ngay trong kỳ họp Quốc hội tới. Đồng thời, ngay trong tháng 5/2025 Bộ Tài chính cũng đề xuất trình Thủ tướng Chính phủ sửa luôn Luật Ngân sách nhà nước, do đây là việc rất cấp bách. Như vậy, các vấn đề liên quan đến thể chế chi cho khoa học công nghệ, chuyển đổi số cơ bản đã được tháo gỡ.
Về vấn đề cơ chế hợp tác công tư (PPP) cho nghiên cứu phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, hiện nay Bộ Tài chính đang rà soát và nội dung này sẽ sửa ngay trong một luật sửa nhiều luật trong kỳ họp Quốc hội tới đây. Nội dung chính của hợp tác công tư lần này là bám sát chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để phát triển đa dạng các loại hình hợp tác công tư, như: "đầu tư công-quản trị tư" thông qua các phương thức đầu tư PPP như BO (nhà nước đầu tư, giao tư nhân quản lý vận hành), BOO (nhà nước đầu tư, tư nhân vận hành và chuyển giao cho tư nhân); hợp tác, liên doanh giữa các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công với tư nhân nghiên cứu, triển khai, ứng dụng KHCN… hoặc "đầu tư-sử dụng công" thông qua các hình thức đầu tư BOT, BT hoặc sử dụng ngân sách thuế, thuê mua, mua sản phẩm công nghệ do tư nhân đầu tư…
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cũng cho biết thêm: “trong sửa đổi, bổ sung Luật PPP, dự kiến sẽ cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu đối với các nhà đầu tư đề xuất dự án PPP mà nhà đầu tư sở hữu có bản quyền công nghệ chiến lược”. Trong trường hợp này, nhà đầu tư không cần phải đề xuất phương án kỹ thuật để thực hiện dự án, chỉ cần chứng minh năng lực tài chính và đề xuất tài chính thương mại cho cơ quan nhà nước và sẽ cho phép áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt đối với các dự án PPP thuộc lĩnh vực KHCN. Bên cạnh đó, còn nhiều chính sác ưu đãi mà nhà nước dành cho các dự án PPP trong lĩnh vực khoa học công nghệ…
“Đây là vấn đề rất mới, lần đầu tiên chúng ta làm, do đó, không tránh khỏi việc có những sai sót, vướng mắc nếu không nghiên cứu kỹ”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh. Bộ trưởng đề nghi các bộ, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương, đặc biệt là các trường đại học, các cơ sở nghiên cứu sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để hoàn thành nhiệm vụ quan trọng này.
Các đại biểu dự Hội nghị tại điểm cầu Bộ Tài chính. Ảnh: HD
Bố trí ít nhất 3% ngân sách năm 2025 cho KHCN
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao công tác chuẩn bị và tổ chức chu đáo phiên họp; cơ bản thống nhất với nội dung các báo cáo, tham luận, ý kiến phát biểu và giao các cơ quan liên quan tiếp thu các ý kiến, hoàn thiện và trình ban hành Kết luận của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo để thống nhất triển khai trong thời gian tới.
Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, cải cách hành chính và triển khai Đề án 06, những việc "không làm không được, nhưng làm phải có hiệu quả, chuyển mạnh mẽ từ nhận thức thành hành động, mang lại kết quả cụ thể, lợi ích cho quốc gia, dân tộc, cho nhân dân". Định hướng nhiệm vụ trong thời gian tới, Thủ tướng đề nghị các đơn vị làm tốt 3 nhiệm vụ trọng tâm liên quan KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, cải cách hành chính và Đề án 06: Thứ nhất, về tập trung tháo gỡ thể chế, Bộ KH&CN và các bộ, ngành khẩn trương rà soát các luật liên quan, tổng hợp, đề xuất Quốc hội theo hình thức một luật sửa nhiều luật tại kỳ họp sắp tới, nhanh chóng tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, với quan điểm thể chế là động lực, nguồn lực, truyền cảm hứng phát triển; Thứ hai, tiếp tục rà soát, đầu tư hạ tầng, bố trí ít nhất 3% ngân sách năm 2025 cho KHCN; xây dựng các đề án, dự án cụ thể để triển khai các đi đôi với phòng chống lãng phí, tham nhũng; Thứ ba, đa dạng hóa hình thức đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình hiện nay. Đồng thời, đẩy mạnh cải cách hành chính, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm.
Chỉ rõ 3 nhiệm vụ cụ thể cần tập trung thực hiện, Thủ tướng yêu cầu: Xử lý các văn bản hành chính và nhất là thủ tục hành chính trên môi trường số; đẩy mạnh, phổ cập thanh toán không dùng tiền mặt, với lộ trình cụ thể để cần làm tốt hơn nữa; đẩy mạnh thu thuế điện tử, áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, nhất là với dịch vụ ăn uống và bán lẻ…
HD