Công tác tư pháp tiếp tục góp phần quan trọng vào những thành tựu chung của đất nước năm 2025
Với tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, trong năm 2025 và giai đoạn 2021-2025, Bộ, ngành Tư pháp đã triển khai, hoàn thành khối lượng công việc rất lớn, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.
Hoàn thành nhiều nhiệm vụ mới, chưa từng có tiền lệ
Giai đoạn 2021-2025, trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức, tình hình kinh tế - xã hội (KTXH) nước ta tiếp tục đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực, đạt được các mục tiêu tổng quát đề ra. Đặc biệt trong năm 2025, Đảng, Nhà nước đã thông qua nhiều chủ trương, quyết sách chiến lược, cơ bản hoàn thành việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy, xây dựng chính quyền địa phương 02 cấp, tạo không gian phát triển mới, tháo gỡ những điểm nghẽn, giải phóng các nguồn lực để tạo động lực mạnh mẽ đưa đất nước phát triển.
Trong bối cảnh trên, triển khai nhiệm vụ tư pháp năm 2025 và giai đoạn 2021-2025, Bộ, ngành Tư pháp đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt, khẩn trương, linh hoạt công tác tư pháp, với nhiều đổi mới theo phương châm chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, gắn kết chặt chẽ với công tác chỉ đạo và điều hành của cấp ủy, chính quyền địa phương. Bộ Tư pháp, các tổ chức pháp chế và cơ quan tư pháp địa phương đã chủ động ban hành các kế hoạch, chương trình công tác toàn khóa, chương trình công tác hằng năm để cụ thể hóa nhiệm vụ được giao trong các Chương trình hành động nhiệm kỳ của Chính phủ, các Nghị quyết của Chính phủ về thực hiện kế hoạch phát triển KTXH và dự toán ngân sách nhà nước hằng năm, các nghị quyết đột phá, tạo động lực phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới của Bộ Chính trị.
Kết quả, Bộ, ngành Tư pháp đã hoàn thành nhiều nhiệm vụ mới, khó, yêu cầu thời hạn rất gấp, chưa từng có tiền lệ để triển khai các chủ trương, chỉ đạo quan trọng của Đảng, Nhà nước về đổi mới tư duy quản lý KTXH với mục tiêu tăng trưởng 02 con số, tạo động lực phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp. Cùng với nỗ lực thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ thường xuyên, toàn ngành đã tập trung giải quyết, xử lý kịp thời những vấn đề mới phát sinh; chủ động, khẩn trương xác định các nhiệm vụ công tác trọng tâm, kịp thời xây dựng, ban hành và điều chỉnh các chương trình, kế hoạch công tác, bảo đảm thứ tự ưu tiên, tập trung nguồn lực để tổ chức thực hiện toàn diện, hiệu quả các nhiệm vụ được giao.
Nổi bật, đã chủ động, tích cực tham mưu giúp Chính phủ, Quốc hội đề xuất những định hướng chính sách lớn, then chốt trong cải cách pháp luật, cải cách tư pháp, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền Việt Nam XHCN, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN để triển khai thực hiện tốt Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các Nghị quyết Hội nghị Trung ương khóa XIII, trong đó là tham mưu Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 66-NQ/TW.
Công tác xây dựng pháp luật ngày càng đổi mới, có tính đột phá. Bộ Tư pháp đã kịp thời tham mưu ban hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) năm 2025, Nghị quyết số 197/2025/QH15 ngày 17/5/2025, Nghị quyết 206/2025/QH15 ngày 24/6/2025 để cụ thể hóa tư tưởng chỉ đạo về đổi mới công tác xây dựng pháp luật của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước; tham gia có trách nhiệm vào giải quyết các vấn đề khó khăn, phức tạp phát sinh, góp phần tháo gỡ vướng mắc kìm hãm sự phát triển, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư, sản xuất kinh doanh; tham mưu thực hiện hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật và Ban Chỉ đạo rà soát và tổ chức thực hiện việc xử lý vướng mắc trong hệ thống pháp luật.
Bên cạnh đó, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật tiếp tục được chú trọng với nhiều mô hình, cách làm mới hiệu quả, trong đó, việc xây dựng, vận hành Cổng pháp luật quốc gia là bước tiến quan trọng trong quá trình đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, đáp ứng tốt nhu cầu phục vụ người dân, doanh nghiệp trong tiếp cận chính sách, pháp luật trên môi trường số. Công tác kiểm tra, theo dõi thi hành pháp luật được tăng cường.
Giai đoạn 2021-2025, trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức, tình hình kinh tế - xã hội (KTXH) nước ta tiếp tục đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực, đạt được các mục tiêu tổng quát đề ra. Đặc biệt trong năm 2025, Đảng, Nhà nước đã thông qua nhiều chủ trương, quyết sách chiến lược, cơ bản hoàn thành việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy, xây dựng chính quyền địa phương 02 cấp, tạo không gian phát triển mới, tháo gỡ những điểm nghẽn, giải phóng các nguồn lực để tạo động lực mạnh mẽ đưa đất nước phát triển.
Trong bối cảnh trên, triển khai nhiệm vụ tư pháp năm 2025 và giai đoạn 2021-2025, Bộ, ngành Tư pháp đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt, khẩn trương, linh hoạt công tác tư pháp, với nhiều đổi mới theo phương châm chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, gắn kết chặt chẽ với công tác chỉ đạo và điều hành của cấp ủy, chính quyền địa phương. Bộ Tư pháp, các tổ chức pháp chế và cơ quan tư pháp địa phương đã chủ động ban hành các kế hoạch, chương trình công tác toàn khóa, chương trình công tác hằng năm để cụ thể hóa nhiệm vụ được giao trong các Chương trình hành động nhiệm kỳ của Chính phủ, các Nghị quyết của Chính phủ về thực hiện kế hoạch phát triển KTXH và dự toán ngân sách nhà nước hằng năm, các nghị quyết đột phá, tạo động lực phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới của Bộ Chính trị.
Kết quả, Bộ, ngành Tư pháp đã hoàn thành nhiều nhiệm vụ mới, khó, yêu cầu thời hạn rất gấp, chưa từng có tiền lệ để triển khai các chủ trương, chỉ đạo quan trọng của Đảng, Nhà nước về đổi mới tư duy quản lý KTXH với mục tiêu tăng trưởng 02 con số, tạo động lực phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp. Cùng với nỗ lực thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ thường xuyên, toàn ngành đã tập trung giải quyết, xử lý kịp thời những vấn đề mới phát sinh; chủ động, khẩn trương xác định các nhiệm vụ công tác trọng tâm, kịp thời xây dựng, ban hành và điều chỉnh các chương trình, kế hoạch công tác, bảo đảm thứ tự ưu tiên, tập trung nguồn lực để tổ chức thực hiện toàn diện, hiệu quả các nhiệm vụ được giao.
Nổi bật, đã chủ động, tích cực tham mưu giúp Chính phủ, Quốc hội đề xuất những định hướng chính sách lớn, then chốt trong cải cách pháp luật, cải cách tư pháp, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền Việt Nam XHCN, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN để triển khai thực hiện tốt Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các Nghị quyết Hội nghị Trung ương khóa XIII, trong đó là tham mưu Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 66-NQ/TW.
Công tác xây dựng pháp luật ngày càng đổi mới, có tính đột phá. Bộ Tư pháp đã kịp thời tham mưu ban hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) năm 2025, Nghị quyết số 197/2025/QH15 ngày 17/5/2025, Nghị quyết 206/2025/QH15 ngày 24/6/2025 để cụ thể hóa tư tưởng chỉ đạo về đổi mới công tác xây dựng pháp luật của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước; tham gia có trách nhiệm vào giải quyết các vấn đề khó khăn, phức tạp phát sinh, góp phần tháo gỡ vướng mắc kìm hãm sự phát triển, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư, sản xuất kinh doanh; tham mưu thực hiện hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật và Ban Chỉ đạo rà soát và tổ chức thực hiện việc xử lý vướng mắc trong hệ thống pháp luật.
Bên cạnh đó, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật tiếp tục được chú trọng với nhiều mô hình, cách làm mới hiệu quả, trong đó, việc xây dựng, vận hành Cổng pháp luật quốc gia là bước tiến quan trọng trong quá trình đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, đáp ứng tốt nhu cầu phục vụ người dân, doanh nghiệp trong tiếp cận chính sách, pháp luật trên môi trường số. Công tác kiểm tra, theo dõi thi hành pháp luật được tăng cường.
Tổng Bí thư Tô Lâm ghi lưu bút tại Phòng truyền thống Bộ Tư pháp. (Ảnh: TTXVN)
Công tác thi hành án dân sự (THADS), theo dõi thi hành án hành chính (THAHC) tiếp tục có những tiến bộ rõ rệt, đổi mới căn bản về mô hình tổ chức, tỷ lệ thi hành án về việc và tiền ngày càng tăng qua các năm, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thực thi công lý, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh. Công tác hành chính tư pháp đạt nhiều kết quả nổi bật, tập trung cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin. Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử toàn quốc được đưa vào vận hành, kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư góp phần số hóa quản lý dân cư, phục vụ cấp các giấy tờ hộ tịch thuận tiện, nhanh gọn, giúp tiết kiệm chi phí cho người dân, góp phần quan trọng trong tiến trình cải cách hành chính, xây dựng Chính phủ điện tử, hướng tới Chính phủ số…
Những kết quả nêu trên tiếp tục đóng góp quan trọng vào phát triển KTXH, bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội của đất nước và của từng địa phương.
Tiếp tục đổi mới tư duy, định hướng xây dựng pháp luật
Bên cạnh các kết quả nổi bật đạt được, công tác tư pháp trong nhiệm kỳ qua còn một số tồn tại, hạn chế. Chẳng hạn, chất lượng một số dự thảo, dự án VBQPPL còn hạn chế, đã ảnh hưởng đến hiệu quả công tác xây dựng, ban hành VBQPPL; tính ổn định của hệ thống pháp luật chưa cao; còn tình trạng chậm ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh. Công tác tổ chức thi hành pháp luật ở một số bộ, ngành, địa phương, đơn vị còn chưa kịp thời, hiệu quả; tình trạng nợ ban hành văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết đã có hiệu lực vẫn chưa được khắc phục triệt để. Số vụ việc THAHC thuộc trách nhiệm của UBND chưa thi hành còn nhiều; còn tình trạng vi phạm, sai sót của chấp hành viên, công chức thi hành án trong thực hiện trình tự, thủ tục thi hành án...
Bước sang năm 2026, Bộ Tư pháp tiếp tục xác định các nhiệm vụ trọng tâm trong công tác xây dựng pháp luật; công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa, hợp nhất VBQPPL, pháp điển quy phạm pháp luật; công tác tổ chức thi hành pháp luật, theo dõi thi hành pháp luật; pháp chế và quản lý xử lý vi phạm hành chính; công tác truyền thông chính sách, phổ biến, giáo dục pháp luật; hòa giải ở cơ sở, chuẩn tiếp cận pháp luật; hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; công tác THADS, theo dõi THAHC; công tác hành chính tư pháp; công tác đăng ký biện pháp bảo đảm, bồi thường nhà nước; công tác bổ trợ tư pháp; công tác pháp luật quốc tế; công tác hợp tác quốc tế về pháp luật và tư pháp; công tác nghiên cứu khoa học pháp lý, báo chí, xuất bản; công tác xây dựng ngành.
Với giai đoạn 2026-2030, định hướng của Bộ Tư pháp là bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của Đảng trong công tác xây dựng pháp luật, phát huy cao độ tính Đảng trong xây dựng và thi hành pháp luật. Tiếp tục đổi mới tư duy, định hướng xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực phát triển. Tạo chuyển biến mạnh mẽ trong THADS, THAHC theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả, rút ngắn thời gian, giảm thiểu chi phí thi hành án. Tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và chất lượng dịch vụ công, chú trọng các dịch vụ công thiết yếu, cơ bản trong các lĩnh vực như hộ tịch, quốc tịch, chứng thực; trợ giúp pháp lý; bổ trợ tư pháp; nuôi con nuôi; đăng ký biện pháp bảo đảm; hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp; bồi thường nhà nước…
Những kết quả nêu trên tiếp tục đóng góp quan trọng vào phát triển KTXH, bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội của đất nước và của từng địa phương.
Tiếp tục đổi mới tư duy, định hướng xây dựng pháp luật
Bên cạnh các kết quả nổi bật đạt được, công tác tư pháp trong nhiệm kỳ qua còn một số tồn tại, hạn chế. Chẳng hạn, chất lượng một số dự thảo, dự án VBQPPL còn hạn chế, đã ảnh hưởng đến hiệu quả công tác xây dựng, ban hành VBQPPL; tính ổn định của hệ thống pháp luật chưa cao; còn tình trạng chậm ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh. Công tác tổ chức thi hành pháp luật ở một số bộ, ngành, địa phương, đơn vị còn chưa kịp thời, hiệu quả; tình trạng nợ ban hành văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết đã có hiệu lực vẫn chưa được khắc phục triệt để. Số vụ việc THAHC thuộc trách nhiệm của UBND chưa thi hành còn nhiều; còn tình trạng vi phạm, sai sót của chấp hành viên, công chức thi hành án trong thực hiện trình tự, thủ tục thi hành án...
Bước sang năm 2026, Bộ Tư pháp tiếp tục xác định các nhiệm vụ trọng tâm trong công tác xây dựng pháp luật; công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa, hợp nhất VBQPPL, pháp điển quy phạm pháp luật; công tác tổ chức thi hành pháp luật, theo dõi thi hành pháp luật; pháp chế và quản lý xử lý vi phạm hành chính; công tác truyền thông chính sách, phổ biến, giáo dục pháp luật; hòa giải ở cơ sở, chuẩn tiếp cận pháp luật; hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; công tác THADS, theo dõi THAHC; công tác hành chính tư pháp; công tác đăng ký biện pháp bảo đảm, bồi thường nhà nước; công tác bổ trợ tư pháp; công tác pháp luật quốc tế; công tác hợp tác quốc tế về pháp luật và tư pháp; công tác nghiên cứu khoa học pháp lý, báo chí, xuất bản; công tác xây dựng ngành.
Với giai đoạn 2026-2030, định hướng của Bộ Tư pháp là bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của Đảng trong công tác xây dựng pháp luật, phát huy cao độ tính Đảng trong xây dựng và thi hành pháp luật. Tiếp tục đổi mới tư duy, định hướng xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực phát triển. Tạo chuyển biến mạnh mẽ trong THADS, THAHC theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả, rút ngắn thời gian, giảm thiểu chi phí thi hành án. Tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và chất lượng dịch vụ công, chú trọng các dịch vụ công thiết yếu, cơ bản trong các lĩnh vực như hộ tịch, quốc tịch, chứng thực; trợ giúp pháp lý; bổ trợ tư pháp; nuôi con nuôi; đăng ký biện pháp bảo đảm; hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp; bồi thường nhà nước…
Thục Quyên
