Gia Lai: Nâng cao hiệu quả xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh

Trong đó, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thực hiện nghiêm túc nếp sống văn hóa nơi công sở; các đơn vị thuộc lực lượng công an xây dựng nếp sống văn hoá vì nhân dân phục vụ; các đồn biên phòng gắn xây dựng nếp sống văn hoá với xây dựng điểm sáng văn hóa phòng. Tại các trường học, môi trường văn hóa lành mạnh được thể hiện rõ nét qua Cuộc vận động "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực", phong cách giao tiếp ứng xử giữa thầy và trò, giữa học trò với nhau. Ở khu dân cư, Ban vận động Phong trào thường xuyên tuyên truyền vận động nhân dân tham gia giữ gìn cảnh quan môi trường, vệ sinh đường làng, ngõ xóm, nơi sinh hoạt cộng đồng dân cư. 

Trong quá trình thực hiện phong trào xây dựng làng, khu phố, thôn văn hóa đã thực hiện có kết quả quy chế dân chủ ở cơ sở, gìn giữ và bảo tồn các nét đẹp truyền thống của địa phương, thắt chặt tình làng nghĩa xóm, tích cực tham gia bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp - an toàn thông qua việc thỏa thuận thực hiện các bản hương ước, quy ước khu dân cư. Những công việc quan trọng có ảnh hưởng lớn đến đời sống kinh tế - xã hội ở khu dân cư đều được tổ chức bàn bạc, thực hiện tốt phương châm "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra", trao đổi trực tiếp với Nhân dân và được sự đồng thuận từ Nhân dân trước khi triển khai thực hiện. Do vậy, ý thức của mỗi người dân trong việc đóng góp xây dựng làng, khu phố, thôn ngày càng được nâng cao.

Cuộc vận động thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội được triển khai sâu rộng, tạo được sự đồng tình hưởng ứng của các tổ chức chính trị - xã hội và đông đảo quần chúng Nhân dân tham gia, gắn với quá trình triển khai thực hiện xây dựng gia đình văn hóa, làng, thôn, khu phố văn hóa, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa. Việc cưới, việc tang hiện nay được tổ chức theo hướng tinh gọn và phù hợp với thuần phong mỹ tục của dân tộc, đúng theo quy định của pháp luật. Nhiều hủ tục lạc hậu ở các địa phương trên địa bàn tỉnh đã được loại bỏ. Nhiều lễ hội dân gian hàng năm được duy trì, tổ chức đúng định hướng của Nhà nước và đã thực sự trở thành ngày hội mang đậm sắc thái của từng địa phương, thu hút đông đảo sự tham gia của mọi tầng lớp Nhân dân trong và ngoài địa phương.

Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" trong đó xây dựng thôn, tổ dân phố văn hóa đã không ngừng chú trọng đối với việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc. Nhiều làng nghề, nghề truyền thống được bảo tồn, phát huy, phát triển, góp phần xóa đói, giảm nghèo trên địa bàn. Nhiều loại hình di sản văn hóa được bảo vệ, giữ gìn và khai thác sử dụng trong quá trình xây dựng làng, khu phố, thôn văn hóa. Các hoạt động văn hóa văn nghệ dân gian được cộng đồng khu dân cư thường xuyên tổ chức, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa của Nhân dân.

Chất lượng các hoạt động văn hóa, thể thao ngày càng được nâng cao. Công tác bảo tồn, trùng tu, tôn tạo, phát huy các giá trị di tích lịch sử, văn hóa và danh lam thắng cảnh được thực hiện thường xuyên và có hiệu quả theo xu hướng đẩy mạnh xã hội hóa trong hoạt động trùng tu, tôn tạo, phát huy giá trị di tích trên địa bàn. Chương trình mục tiêu Quốc gia về trùng tu, tôn tạo, chống xuống cấp di tích được đầu tư đúng mục đích, có hiệu quả; công tác xã hội hóa trong việc tôn tạo, tu bổ di tích được huy động ngày càng nhiều, từ đó nhiều di tích đã được trùng tu, tôn tạo ngày càng khang trang, sạch đẹp. Cùng với việc trùng tu, tôn tạo hệ thống di tích, việc nghiên cứu, bảo tồn, phục dựng lại các lễ hội truyền thống ngày càng phát huy được bản sắc văn hóa truyền thống của địa phương. Hoạt động các lễ hội đã góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa, tinh thần của Nhân dân, phát huy tác dụng trong giáo dục tư tưởng, tình cảm và gắn kết cộng đồng.

Ngoài ra, triển khai Nghị định số 61/2023/NĐ-CP ngày 16/8/2023 của Chính phủ về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư có hiệu lực thi hành, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Nghị định số 61/2023/NĐ-CP của Chính phủ về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước ở cộng đồng dân cư giúp cho việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước được thực hiện dễ dàng và phù hợp với thực tiễn đời sống. Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 2.594/2.594 (đạt 100%) hương ước, quy ước được các cấp công nhận. Sau khi thực hiện chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 01/7/2025, hiện nay có 624/2.594 hương ước, quy ước đang được UBND các xã, phường rà soát, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế của từng địa phương sau sáp nhập. 

Việc triển khai thực hiện Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa nhìn chung đã làm cho bộ mặt nông thôn, thành thị có bước chuyển biến rõ rệt, kinh tế có bước phát triển khá, văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ, đời sống của các tầng lớp Nhân dân ngày càng ổn định và phát triển, hộ nghèo ngày càng giảm dần; tình hình an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội được giữ vững ổn định; công tác xây dựng hệ thống chính trị có nhiều chuyển biến tích cực và hoạt động ngày càng có hiệu quả./.