Kết luận số 226-KL/TW của Ban Bí thư: Mệnh lệnh cải cách hành chính

(Dangbodanang.vn) - Ngày 11/12/2025, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú ký ban hành Kết luận số 226-KL/TW của Ban Bí thư về việc chấn chỉnh lề lối làm việc, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị. Kết luận số 226-KL/TW được ban hành trong bối cảnh toàn Đảng, toàn hệ thống chính trị đang đẩy mạnh sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, đổi mới phương thức lãnh đạo, điều hành theo hướng hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân. Đây không chỉ là yêu cầu mang tính kỹ thuật hành chính mà còn là mệnh lệnh cải cách hành chính, thể hiện quyết tâm chính trị rất cao trong việc khắc phục những hạn chế kéo dài, tạo chuyển biến thực chất trong hoạt động của bộ máy từ Trung ương đến cơ sở.

Người dân giải quyết thủ tục hành chính tại Trung tâm Phục vụ Hành chính công phường Thanh Khê.

Nhìn lại thời gian qua, có thể thấy những kết quả rõ nét trong việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Nhiều đầu mối trung gian được giảm bớt, chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan từng bước được rà soát, điều chỉnh phù hợp hơn với yêu cầu thực tiễn. Hoạt động của nhiều cơ quan, đơn vị ngày càng hướng về cơ sở, phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn. Tuy nhiên, thực tiễn cũng cho thấy vẫn tồn tại không ít biểu hiện hình thức, lãng phí, nhất là trong công tác ban hành văn bản, tổ chức hội nghị, hội họp; sự phối hợp giữa các cấp, các ngành có lúc, có nơi chưa thật sự nhịp nhàng; chế độ thông tin, báo cáo còn trùng lặp; ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra.

Kết luận 226-KL/TW đã chỉ rõ những “điểm nghẽn” này và đưa ra các yêu cầu, giải pháp cụ thể, mang tính định lượng rõ ràng. Việc yêu cầu tinh giản tối thiểu 15% số lượng văn bản hành chính hằng năm, tinh giản 10% số lượng hội nghị, kiểm soát chặt chẽ quy mô, thành phần, thời lượng họp cho thấy Ban Bí thư không chỉ dừng lại ở kêu gọi chung chung mà hướng tới thay đổi thói quen làm việc đã tồn tại trong thời gian dài. Đây là những con số biết nói, buộc các cấp, các ngành phải tự rà soát lại cách thức điều hành, quản lý của mình. Đáng chú ý, Kết luận nhấn mạnh việc chỉ ban hành văn bản khi thật sự cần thiết, nội dung phải ngắn gọn, súc tích, rõ mục tiêu, có tính khả thi cao, tránh sao chép, lặp lại văn bản của cấp trên. Điều này đánh trúng thực trạng “lạm phát văn bản”, ban hành nhiều nhưng hiệu quả thực hiện chưa tương xứng, thậm chí gây khó khăn cho cơ sở, doanh nghiệp và người dân trong quá trình tổ chức thực hiện. Khi văn bản được tinh giản, chuẩn hóa, rõ trách nhiệm, rõ nguồn lực và thời gian hoàn thành, hiệu quả quản lý nhà nước và hiệu quả lãnh đạo của Đảng chắc chắn sẽ được nâng lên.

Trong công tác tổ chức hội nghị, Kết luận 226-KL/TW thể hiện tư duy đổi mới rất rõ ràng. Việc khuyến khích tổ chức hội nghị trực tuyến, hạn chế hội nghị trực tiếp, không tổ chức hội nghị khi nội dung đã có văn bản hướng dẫn chi tiết, không mời thành phần không liên quan trực tiếp là những yêu cầu mang tính “đúng và trúng”. Thực tế cho thấy, không ít hội nghị còn nặng về hình thức, kéo dài thời gian, phát biểu dàn trải, lặp lại nội dung đã có trong tài liệu, gây tốn kém ngân sách và lãng phí thời gian, công sức của cán bộ, công chức. Việc quy định cụ thể thời lượng phát biểu, thời gian họp tối đa đối với từng loại hội nghị là giải pháp mạnh, buộc người chủ trì và người tham dự phải chuẩn bị kỹ, nói ngắn gọn, đi thẳng vào vấn đề.

Không chỉ dừng lại ở việc giảm hội họp, văn bản, Kết luận còn đặt ra yêu cầu đổi mới phương thức làm việc, tăng cường phân cấp, phân quyền gắn với trách nhiệm cá nhân, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu. Nguyên tắc “một việc chỉ giao một đầu mối chủ trì”, “rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm” được nhấn mạnh như một chuẩn mực trong tổ chức và điều hành công việc. Đây là cơ sở quan trọng để khắc phục tình trạng chồng chéo, đùn đẩy trách nhiệm, né tránh, ỷ lại vào cấp trên - những căn bệnh làm giảm hiệu quả hoạt động của bộ máy trong thời gian qua.

Một điểm mới có ý nghĩa chiến lược trong Kết luận 226-KL/TW là yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong toàn hệ thống chính trị. Việc đặt mục tiêu xử lý thủ tục hành chính trên môi trường số và số hóa văn bản đạt từ 95% trở lên, thực hiện 100% văn bản ban hành và báo cáo định kỳ qua môi trường mạng cho thấy quyết tâm xây dựng nền hành chính hiện đại, minh bạch, tiết kiệm thời gian, chi phí. Khi dữ liệu được kết nối thông suốt, báo cáo được chuẩn hóa, trùng lặp sẽ giảm, chất lượng tham mưu, chỉ đạo, điều hành sẽ được nâng cao rõ rệt.

Đặc biệt, Kết luận nhấn mạnh lấy kết quả, sản phẩm công việc và mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo đánh giá chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị. Đây chính là sự chuyển dịch tư duy từ “quản lý” sang “phục vụ”, phù hợp với yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân. Khi người dân và doanh nghiệp thực sự được đặt ở vị trí trung tâm, mọi biểu hiện hình thức, lãng phí, gây phiền hà sẽ không còn “đất sống”.

Kết luận 226-KL/TW cũng đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu. Việc đánh giá, xếp loại cán bộ lãnh đạo hằng năm gắn với kết quả thực hiện Kết luận là thông điệp rõ ràng: chấn chỉnh lề lối làm việc không phải là phong trào ngắn hạn mà là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài, gắn chặt với trách nhiệm cá nhân. Người đứng đầu nếu thiếu quyết liệt, thiếu gương mẫu sẽ khó tạo được chuyển biến thực chất trong cơ quan, đơn vị mình.

Có thể khẳng định, Kết luận số 226-KL/TW là một bước đi quan trọng, thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ của Ban Bí thư trong việc xây dựng hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới. Vấn đề quan trọng nhất hiện nay là tổ chức thực hiện như thế nào để Kết luận thực sự đi vào cuộc sống, tránh tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”. Điều này đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ, nghiêm túc của các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể; sự gương mẫu của đội ngũ cán bộ, nhất là người đứng đầu; cùng với đó là cơ chế kiểm tra, giám sát chặt chẽ, thường xuyên. Khi lề lối làm việc được chấn chỉnh, kỷ luật, kỷ cương được siết chặt, tinh thần trách nhiệm được nâng cao, chắc chắn hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị sẽ được cải thiện rõ rệt. Quan trọng hơn, niềm tin của người dân và doanh nghiệp đối với Đảng, Nhà nước sẽ tiếp tục được củng cố, tạo nền tảng vững chắc cho việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới.

Đồng Trì