Đảm bảo nguồn nước tưới vụ đông xuân

Ngay từ đầu vụ, Chi cục Thủy lợi và Phòng chống thiên tai phối hợp với các địa phương rà soát diện tích canh tác, xác định nhu cầu tưới theo từng vùng, từng giai đoạn sinh trưởng của cây trồng. Trên cơ sở đó, lịch cấp nước được điều chỉnh linh hoạt theo thực tế thời tiết, ưu tiên các vùng trọng điểm, vùng xa nguồn và khu vực sản xuất lúa 2 vụ.

Ông Phan Văn Vượng, Quyền Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi và Phòng chống thiên tai cho biết: Chi cục yêu cầu các đơn vị vận hành đúng quy trình, điều tiết nước theo từng ngày để đảm bảo đủ nguồn tưới, không để xảy ra thiếu nước cục bộ trong cao điểm mùa khô. Các hồ chứa lớn trên địa bàn thực hiện nhiệm vụ tích nước sớm, đảm bảo dung tích hữu ích trước khi bước vào thời điểm khô hạn. Công trình đầu mối, trạm bơm và kênh dẫn được kiểm tra, nạo vét và duy tu thường xuyên nhằm hạn chế thất thoát, tăng hiệu quả dẫn nước.

Song song với đó, Chi cục hướng dẫn người dân áp dụng phương pháp tưới tiết kiệm, nạo vét kênh mương nội đồng. Chuyển đổi một phần diện tích cây trồng tại vùng khó khăn về nguồn nước sang cây trồng cạn như ngô, đậu tương, cỏ chăn nuôi. Những biện pháp này không chỉ giảm áp lực lên công trình thủy lợi mà còn giúp nâng cao hiệu quả kinh tế trên cùng đơn vị diện tích.

Tại các cơ sở quản lý thủy nông, mô hình tự chủ trong phân phối nước tiếp tục phát huy hiệu quả. Công tác tuyên truyền, vận động người dân sử dụng nước tiết kiệm được đẩy mạnh trước mỗi vụ gieo cấy.

Công ty TNHH Quản lý thủy nông Điện Biên quản lý, vận hành 34 công trình thủy lợi, gồm 13 hồ chứa trên địa bàn tỉnh. Vụ đông xuân 2025 - 2026, Công ty chịu trách nhiệm đảm bảo nước cho gần 5.000ha lúa. Những năm qua, công tác phục vụ tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp của Công ty đều đạt và vượt kế hoạch. Có kết quả đó là do công ty đã chỉ đạo các đơn vị tích nước tại hồ chứa đảm bảo yêu cầu tưới cho diện tích trong hợp đồng; thống nhất với các đơn vị dùng nước quy trình sản xuất, lịch gieo cấy lúa, các loại cây trồng trong các vụ cụ thể cho từng khu vực trên địa bàn tỉnh.

Ông Vũ Xuân Viễn, Phó Giám đốc Công ty TNHH Quản lý thủy nông Điện Biên cho biết: Công ty căn cứ vào dự báo tình hình khí tượng thủy văn, kiểm tra, đánh giá, cân đối khả năng nguồn nước của từng công trình với nhu cầu sử dụng nước của nông dân để chủ động xây dựng, thực hiện kế hoạch tưới, phòng chống hạn hán. Thường xuyên tổ chức nạo vét, khơi thông dòng chảy tại các tuyến kênh. Đối với các hồ nhỏ thiếu nước, công ty sử dụng hệ thống máy bơm nước từ lòng hồ vào hệ thống kênh dẫn để tưới cho đồng ruộng.

Để đảm bảo nguồn nước tưới cho vụ đông xuân, xã Thanh Yên đã chỉ đạo các bản, tổ thủy nông cơ sở vận hành an toàn công trình thủy lợi. Vận động, tuyên truyền bà con nâng cao ý thức bảo vệ, sử dụng hiệu quả  công trình thủy lợi, đưa nước về ruộng.

Ông Nguyễn Gia Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Yên cho biết: Trước khi bước vào vụ sản xuất, xã chỉ đạo cán bộ xã cùng với các bản, tổ thủy nông cơ sở thường xuyên kiểm tra, kịp thời phát hiện và khắc phục các vị trí hư hỏng; tiến hành nạo vét các tuyến mương, đảm bảo dòng chảy thông suốt, tối ưu nguồn nước phục vụ sản xuất.

Theo dự báo của cơ quan khí tượng thủy văn quốc gia, thời gian tới, biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp có thể ảnh hưởng đến nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp. Để đảm bảo sản xuất vụ đông xuân 2025 - 2026 đạt năng suất, chất lượng và hiệu quả cao nhất, Sở Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo các đơn vị quản lý khai thác công trình thủy lợi thường xuyên theo dõi diễn biến thời tiết, cập nhật mực nước, dung tích các hồ chứa thủy lợi hàng ngày, báo cáo kịp thời về cơ quan chuyên môn để phối hợp chỉ đạo. Các địa phương theo dõi thực hiện việc lấy nước tưới phục vụ sản xuất, xác định cụ thể diện tích bảo đảm tưới, vùng diện tích có nguy cơ bị thiếu nước để kịp thời thông báo cho người sử dụng nước bố trí cơ cấu cây trồng phù hợp trước khi vào sản xuất vụ đông xuân 2025 - 2026.