Năm 2012, xã Xuân Đỉnh (nay tách thành phường Xuân Đỉnh và phường Xuân Tảo) triển khai dự án cải tạo Di tích lịch sử pháo đài Xuân Tảo, với tổng mức đầu tư hơn 4,7 tỷ đồng từ nguồn ngân sách của quận Bắc Từ Liêm. Công trình được khởi công ngày 19/11/2012 và hoàn thành ngày 20/8/2014.
Lễ gắn biển Di tích cách mạng kháng chiến diễn ra ngày 07/10/2014 nhân kỷ niệm 60 năm Ngày Giải phóng Thủ đô là hoạt động có ý nghĩa to lớn đối với Nhân dân hai phường Xuân Tảo và Xuân Đỉnh.
Tuy nhiên, sau 6 năm, đến nay công trình đang có dấu hiệu xuống cấp nghiêm trọng và vẫn chưa được đưa vào sử dụng gây bức xúc dư luận.
Nhiều cán bộ bị xem xét trách nhiệm
 |
| Một phần Kết luận 70/KL-UBND của UBND quận Bắc Từ Liêm |
Vừa qua, UBND quận Bắc Từ Liêm ban hành Kết luận 70/KL-UBND liên quan đến việc giải quyết nội dung tố cáo của công dân đối với ông Trần Trung Tuyển, Chủ tịch UBND phường Xuân Đỉnh liên quan đến Dự án cải tạo di tích lịch sử pháo đài Xuân Tảo.
Theo đó, dự án do UBND xã Xuân Đỉnh (nay là UBND phường Xuân Đỉnh) làm chủ đầu tư theo Quyết định 2310/QĐ-UBND ngày 28/4/2009 của UBND huyện Từ Liêm (cũ), khởi công ngày 19/12/2011, nghiệm thu hoàn thành đưa vào sử dụng ngày 31/8/2014.
Tuy nhiên, sau khi dự án thi công xong, nhà thầu là Công ty cổ phần đầu tư xây dựng, thương mại tổng hợp và kinh doanh bất động sản nhiều lần đề nghị điều chỉnh thanh toán các khoản chi phí phát sinh ngoài dự toán được duyệt và hợp đồng đã ký kết nên đến năm 2017 dự án vẫn chưa được quyết toán.
Vì vậy, ngày 15/11/2017, UBND quận Bắc Từ Liêm đã có Thông báo 2252/TB-UBND chỉ đạo UBND phường Xuân Đỉnh chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan giải quyết dứt điểm, báo cáo kết quả trước ngày 31/12/2017.
Thực hiện chỉ đạo, ngày 20/12/2017, nhà thầu thi công vẫn không phối hợp trong việc lập hồ sơ quyết toán và tiếp tục đề nghị được điều chỉnh chi phí xây lắp.
Ngày 27/3/2018, UBND phường Xuân Đỉnh đã ký hợp đồng với Công ty cổ phần khoa học công nghệ xây dựng số 1 về việc kiểm tra và chứng nhận sự phù hợp chất lượng công trình xây dựng, là cơ sở cho việc thanh quyết toán dự án.
Báo cáo 0405/2018/BC-IBS1 của Công ty này nói rõ: công tác quản lý chất lượng vật liệu xây dựng sử dụng chưa có kết quả thí nghiệm vật liệu đầu vào như thép hình làm xà gồ, đá lát, gạch lát nền, thí nghiệm độ chặt đắp cát, độ chặt đắp đất, cường độ bê tông nền sân, điện trở chống sét, việc lập và thẩm tra hồ sơ dự toán trong khi không có hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công đối với hạng mục đúc đồng khẩu pháo là chưa phù hợp, thành phần chính của khẩu pháo qua kiểm tra thực tế không đúng với thành phần khẩu pháo theo phân tích chi phí vật liệu trong hồ sơ dự toán.
 |
| Vị trí khẩu pháo tại di tích (Ảnh: Anh Tuấn) |
Trên cơ sở đó, ngày 04/5/2018, UBND phường Xuân Đỉnh đã làm việc với các đơn vị có liên quan.
Ngày 02/8/2018, UBND phường Xuân Đỉnh đã có các văn bản 252, 299 và 316 đề nghị Công ty cổ phần đầu tư xây dựng, thương mại tổng hợp và kinh doanh bất động sản lắp đặt hay thế khẩu pháo theo đúng dự toán đã thẩm định, nhưng nhà thầu thi công không thực hiện. Do đó, ngày 09/11/2018, UBND phường Xuân Đỉnh tiếp tục làm việc với các đơn vị có liên quan thực hiện dự án và thống nhất nghiệm thu, thanh quyết toán phần khối lượng xây lắp, không nghiệm thu và không thanh toán quyết toán phần thiết bị (khẩu pháo). Tuy nhiên, phía nhà thầu thi công tiếp tục không đồng ý quyết toán phần xây lắp khi chủ đầu tư chưa thực hiện điều chỉnh đơn giá theo hợp đồng.
Ngày 08/01/2019, phòng Quản lý đô thị quận Bắc Từ Liêm có Thông báo 06 về kết quả kiểm tra công tác nghiệm thu hoàn thành công trình đưa vào sử dụng, trong đó không nghiệm thu phần thiết bị (khẩu pháo) do không đạt chất lượng.
Tiếp đó, UBND phường Xuân Đỉnh đã làm việc với nhà thầu thi công về việc quyết toán dự án và đến ngày 17/6/2020, UBND phường Xuân Đỉnh ban hành Quyết định 495 về việc phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành dự án cải tạo di tích lịch sử pháo đảo Xuân Tảo, trong đó không quyết toán phần thiết bị (khẩu pháo).
Trước sự việc kéo dài gây bức xúc dư luận và cử tri địa phương, UBND quận Bắc Từ Liêm đã kết luận dự án cải tạo di tích lịch sử pháo đài Xuân Tảo đã được nghiệm thu hoàn thành và đưa vào sử dụng từ ngày 31/8/2014 nhưng đến năm 2017 dự án vẫn chưa thực hiện việc quyết toán xong là không đúng quy định tại Điều 19 Thông tư 19/2011 của Bộ Tài chính quy định về quyết toán dự án hoàn thành thuộc nguồn vốn nhà nước. Trách nhiệm này thuộc chủ đầu tư và nhà thầu thi công.
 |
| Chất lượng khẩu pháo rất có vấn đề (Ảnh: Anh Tuấn) |
Việc lập và thẩm tra hồ sơ dự toán trong khi không có hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công đối với hạng mục đúc đồng khẩu pháo là chưa phù hợp và việc dự án chưa được cơ quan chức năng có thẩm quyền kiểm tra công tác nghiệm thu của chủ đầu tư đã được chủ đầu tư nghiệm thu hoàn thành công trình đưa vào sử dụng là không đúng quy định tại Khoản 4, Điều 31 Nghị định 15/2013/NĐ-CP ngày 06/02/2013 của Chính phủ. Trách nhiệm này thuộc phòng Quản lý đô thi huyện Từ Liêm trước đây và chủ đầu tư dự án là UBND phường Xuân Đỉnh.
Từ kết luận, UBND quận Bắc Từ Liêm đã chỉ đạo UBND phường Xuân Đỉnh tổ chức kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân trong việc lập, thẩm tra dự toán hạng mục đúc đồng khẩu pháo và chậm thực hiện quyết toán dự án này. Phòng Nội vụ quận hướng dẫn UBND phường Xuân Đỉnh tổ chức kiểm điểm theo kết luận. Báo cáo kết quả trước ngày 15/12/2020. Thanh tra quận theo dõi, đôn đốc việc thực hiện và tổng hợp kết quả báo cáo UBND quận.
Bao giờ di tích được sử dụng?
Trước những sai phạm của một số cán bộ phường Xuân Đỉnh có liên quan đến Dự án cải tạo di tích pháo đài Xuân Tảo và nhà thầu thi công, dẫn đến hậu quả một di tích lịch sử cách mạng kháng chiến đã được Thành phố công nhận, nhưng đến nay bị bỏ hoang, lãng phí, đã gây nhiều bức xúc trong dư luận tại địa phương.
Trao đổi với phóng viên, Ông Nguyễn Văn Cương, phường Xuân La, cho biết: “Bao lâu nay chưa thấy bất kỳ hoạt động nào liên quan đến khu vực di tích. Nhà trưng bày cũng cửa đóng then cài và không có hiện vật nào. Không chỉ thế, do chưa được đưa vào sử dụng nên nhiều người dân cũng thường xuyên đổ rác không đúng nơi quy định quanh khu vực di tích, rất mất vệ sinh. UBND phường Xuân Tảo phải treo cả biển cấm đổ rác nhưng tình trạng vẫn tái diễn. Đây là một công trình có ý nghĩa lịch sử, tôi và người dân sống trong khu vực rất mong công trình sớm được đưa vào sử dụng, tránh lãng phí.
 |
| Tình trạng rác thải bừa bãi tại khu vực trước cổng di tích (Ảnh: Anh Tuấn) |
Là một cử tri, tôi và người dân rất mong mỏi các cơ quan chức năng sớm giải quyết dứt điểm tình trạng này. Với những cá nhân, tổ chức sai phạm liên quan đến công trình cũng cần phải sớm có hình thức kiểm điểm, xử lý phù hợp”.
Trong khi đó, anh Mai Văn Lợi, phường Xuân Đỉnh, lắc đầu ngán ngẩm: “Từ khi có công trình này, tôi chưa thấy có bất kỳ du khách nào đến tham quan. Sau lễ khánh thành và gắn biển công trình, người dân được vào xem di tích vài lần, sau đó lại thấy khóa cổng suốt. Các hạng mục, đặc biệt là khẩu pháo nằm giữa khuôn viên đã xuống cấp. Khu vực này thường xuyên đóng cửa nên như một khu đất bỏ hoang. Đây là niềm tự hào của người dân nơi đây, là một di tích lịch sử quan trọng của thành phố. Nhìn công trình xuống cấp, hư hỏng, tôi và dân thực sự xót xa”.
Trước những sai phạm của một số cán bộ liên quan và nhà thầu thi công dẫn đến một di tích có ý nghĩa đặc biệt với địa phương rơi vào tình trạng hoang phế, người dân và cử tri địa phương đến nay vẫn vô cùng mong mỏi các cơ quan chức năng có thẩm quyền sớm có xử lý dứt diểm vụ việc, kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức vi phạm.
Đặc biệt, đối với những người dân đã gắn bó với mảnh đất anh hùng này, điều quan trọng là các cấp chính quyền cần thẳng thắn nhìn nhận, khắc phục hậu quả và nhanh chóng đưa công trình vào sử dụng theo đúng mục đích, ý nghĩa đã được Thành phố tôn vinh và Nhân dân mong đợi.
Để rộng đường dư luận, phóng viên đã liên hệ làm việc với đại diện UBND phường Xuân Đỉnh. Theo Kết luận 70 của UBND quận Bắc Từ Liêm có nêu rõ yêu cầu UBND phường Xuân Đỉnh tổ chức kiểm điểm và có báo cáo vào ngày 15/12/2020. Tuy nhiên, ngày 04/01/2021, ông Trần Trung Tuyển, Chủ tịch UBND phường Xuân Đỉnh cho biết đến nay đơn vị vẫn chưa giải quyết dứt điểm được vụ việc do phòng Nội vụ quận Bắc Từ Liêm chưa có... hướng dẫn...