Giao lưu trực tuyến “Đóng góp ý kiến vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)"

(ĐCSVN) - Như đã thông báo, từ 8h30 sáng nay (9/5), Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam phối hợp cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức giao lưu trực tuyến với bạn đọc của Báo về chủ đề “Đóng góp ý kiến vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)".
 

Khách mời giao lưu là Thứ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Mạnh Hiển, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai Lê Thanh Khuyến, lãnh đạo các cục, vụ, đơn vị thuộc Tổng cục Quản lý đất đai.

Mục đích của buổi giao lưu trực tuyến nhằm tiếp tục đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, cổ vũ, động viên các tầng lớp nhân dân đóng góp ý kiến vào việc xây dựng, hoàn thiện Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi); góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mỗi cá nhân, cơ quan, tổ chức và tạo sự đồng thuận của nhân dân trong việc nắm bắt, thực thi pháp luật về đất đai...

Ban Kinh tế, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam;

Địa chỉ: 381 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội;

Email: bankinhtedcs@gmail.com

Điện thoại: 080.48797; 0903.473.463

Sau đây là nội dung cuộc giao lưu:

Phó Tổng biên tập Thường trực Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Công Dũng phát biểu khai mạc buổi giao lưu

Phó Tổng biên tập Thường trực Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Công Dũng phát biểu khai mạc buổi giao lưu:

Kính thưa các vị khách mời, kính thưa quý vị, bạn đọc!

Thưa toàn thể các đồng chí và các bạn!

Việc tổ chức thi hành Luật Đất đai năm 2003 đã góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhưng cũng phát sinh nhiều vấn đề không còn phù hợp với thực tiễn, cần được bổ sung, hoàn thiện.

Vấn đề đất đai được sửa đổi, bổ sung trong dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992, đang được tổ chức lấy ý kiến nhân dân, được thể hiện ở Điều 57 (sửa đổi, bổ sung Điều 17, Điều 18) và Điều 58 (sửa đổi, bổ sung Điều 18). Vấn đề quan trọng là luật mới cần khắc phục được các kẽ hở và thiếu sót hiện nay, đồng thời tạo ra môi trường thuận lợi thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa và làm nền tảng cho công tác quản lý các nguồn lực đất đai một cách hiệu quả, công bằng và bền vững hơn. Quốc hội đã phê chuẩn dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), đang được tổ chức lấy ý kiến đóng góp của nhân dân; và dự kiến, kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIII (từ ngày 20/5 đến ngày 25/6/2013), Quốc hội sẽ thông qua 10 dự án luật, trong đó có Luật Đất đai (sửa đổi).

Kính thưa quý vị!

Trong thời gian qua, việc lấy ý kiến nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) được dư luận đặc biệt quan tâm. Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam đã sớm mở chuyên mục "Góp ý về Dự thảo sửa đổi Luật Đất đai", đăng toàn văn Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), tin tức về việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân góp ý vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cùng nội dung nhiều ý kiến đóng góp của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, thu hút đông đảo bạn đọc.

Nhằm tiếp tục đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, cổ vũ, động viên; góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mỗi cá nhân, cơ quan, tổ chức và tạo sự đồng thuận của nhân dân trong việc nắm bắt, thực thi pháp luật về đất đai, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tổng cục Quản lý đất đaitổ chức cuộc giao lưu trực tuyến với bạn đọc của Báo với chủ đề “Đóng góp ý kiến vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)”.

Tại buổi giao lưu, lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường và các vị khách mời sẽ cung cấp thông tin về tình hình, tiến độ triển khai việc lấy ý kiến nhân dân đối với Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), kết quả đóng góp ý kiến của nhân dân trong thời gian qua, đồng thời trả lời các câu hỏi, các ý kiến của bạn đọc tham gia đóng góp xây dựng và hoàn thiện Dự thảo luật Đất đai (sửa đổi).

Thưa quý vị!

Thay mặt Ban Tổ chức chương trình giao lưu trực tuyến“Đóng góp ý kiến vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)”, tôi xin trân trọng giới thiệu:

Tới dự Chương trình, về phía Bộ Tài nguyên và Môi trường có ông Nguyễn Mạnh Hiển – Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường; ông Lê Thanh Khuyến - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai. Tới dự còn có đại diện lãnh đạo và cán bộ một số Cục, Vụ, đơn vị thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường và đại diện các cơ quan liên quan; ông Nguyễn Khắc Trường, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần HPEC Việt Nam – đại diện đơn vị hỗ trợ tổ chức Chương trình.

Về phía Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam – đơn vị tổ chức Chương trình, tôi xin trân trọng giới thiệu: Đồng chí Đào Ngọc Dũng – Bí thư Đảng ủy, Tổng Biên tập; các đồng chí trong Ban Biên tập và cán bộ, phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên của Báo.

Tới dự, theo dõi và đưa tin về Chương trình còn có phóng viên của một số cơ quan báo chí, phát thanh, truyền hình Trung ương và Hà Nội.

Thay mặt Ban Tổ chức, tôi xin tuyên bố khai mạc Chương trình giao lưu trực tuyến “Đóng góp ý kiến vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)”.

Xin cảm ơn và kính chúc sức khoẻ các đồng chí lãnh đạo, các vị khách quý; chúc buổi giao lưu thành công tốt đẹp.

Sau đây, xin mời Nhà báo Phạm Đức Thái - Ủy viên Ban Biên tập Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, với vai trò của người dẫn chương trình, bắt đầu cuộc giao lưu trực tuyến. Mong bạn đọc quan tâm theo dõi và tiếp tục gửi ý kiến tham gia cuộc giao lưu trực tuyến này.

Ban Biên tập Báo điện tử ĐCSVN với các vị khách mời tham gia giao lưu

Nhà báo Phạm Đức Thái:Cảm ơn các vị khách mời đã nhận lời tham gia Chương trình. Câu hỏi đầu tiên xin được gửi tới Thứ trưởng Nguyễn Mạnh Hiển. Theo sự phân công của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường được giao trách nhiệm chủ trì phối hợp với các cơ quan có liên quan giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ triển khai kế hoạch tổ chức lấy ý kiến nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Xin Thứ trưởng cho biết, tính đến thời điểm này, chúng ta đã tiếp nhận được bao nhiêu lượt ý kiến đóng góp và các ý kiến này chủ yếu tập trung vào nội dung gì?

Thứ trưởng Nguyễn Mạnh Hiển:Kết quả tổng hợp ý kiến, cơ quan soạn thảo đã nhận được 6.958.848 lượt ý kiếngóp ý của tổ chức và cá nhângóp ý cho toàn bộ các Chương, Điều của dự thảo Luật đất đai (sửa đổi).

Ý kiến góp ý của nhân dân tập trung chủ yếu vào các vấn đề như: thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (gần 30%, 1.991.176 lượt ý kiến); giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất (1.407.554 lượt ý kiến); quyền của Nhà nước và trách nhiệm quản lý của Nhà nước đối với đất đai (798.496 lượt ý kiến); tài chính đất đai và giá đất (743.309 lượt ý kiến); quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất (738.879 lượt ý kiến).

Hiện nay, chúng ta đã thu được một lượng ý kiến tương đối lớn, đại diện tương đối đa dạng các thành phần: Các nhà quản lý, các nhà luật học,… Thông qua các tổ chức, chúng ta đã lấy được ý kiến trực tiếp của người dân, đặc biệt là nhân dân ở các khu vực: Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ, … Cơ quan soạn thảo hiện vẫn đang tích cực tiếp thu, trên cơ sở đó sẽ sớm hoàn tất để trình Quốc hội.

Nhà báo Phạm Đức Thái:Luật sư Nguyễn Thị Lan Anh (Hà Nội) hỏi: Luật Đất đai đóng một vai trò quan trọng trong đời sống xã hội. Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) lần này nhận được sự quan tâm của đông đảo quần chúng nhân dân. Xin Thứ trưởng cho biết, Dự thảo lần này có những điểm mới nổi bật nào?

Thứ trưởng Nguyễn Mạnh Hiển: Tổng hợp kết quả lấy ý kiến nhân dân, nhiều ý kiến cho rằng, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được chuẩn bị công phu, nghiêm túc, có nhiều điểm mớiphù hợp với các quan điểm, định hướng theo Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng, Nghị quyết số 19-NQ/TW Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) và đã cơ bản giải quyết được các tồn tại, vướng mắc hiện nay, nhằm đáp ứng được yêu cầu thực tiễn phát triển kinh tế, xã hộivàhội nhập quốc tế của đất nước.Dự thảo Luật đã có một số điểm mới quan trọng sau đây:

- Quy định rõ ràng và cụ thể hơn quyền và trách nhiệm của Nhà nước với tư cách là đại diện chủ sở hữu toàn dân đối với đất đai, thống nhất quản lý nhà nước đối với đất đai; quyềnvànghĩa vụ của người sử dụng đất phù hợp với từng đối tượng, từng hình thức sử dụng đất.

- Hoàn thiện chính sách, pháp luật đất đai đối với khu vực nông nghiệptheo hướng mở rộng thời hạn giao đất nông nghiệp trong hạn mức cho hộ gia đình, cá nhân; mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp; khuyến khích việc nhận góp vốn, thuê quyền sử dụng đất để tập trung đất đai nhằm tạo điều kiện đẩy mạnh tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp và nông thôn; quy định chặt chẽchế độ sử dụng đất trồng lúa, đất rừng nhằm đảm bảo mục tiêu an ninh lương thực quốc gia và bảo vệ môi trường.

- Tăng cường vận hành các quan hệ đất đai theo cơ chế thị trường thông qua việc hạn chế các trường hợp được Nhà nước giao đất, chuyển cơ bản sang áp dụng hình thức thuê đất; thực hiện cơ chế đấu giá quyền sử dụng đất khi giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất; thực hiện định giá đất theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước để tính thu các nghĩa vụ tài chính khi giao đất, cho thuê đất, khi cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, tính bồi thường thiệt hại khi Nhà nước thu hồi đất.

- Hoàn thiện hơn cơ chế nhằm phát huy nguồn lực từ đất đai thông qua quy định Nhà nước chủ động thu hồi đất theo kế hoạch sử dụng đất, tạo quỹ đất “sạch” để đấu giá quyền sử dụng đất; mở rộng các đối tượng thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê.

- Tạo sự minh bạch trong quản lý, sử dụng đất nhằm phòng, chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, góp phần làm giảm các khiếu kiện trong lĩnh vực đất đai, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai thông qua việc bổ sung quy định về hệ thống thông tin đất đai, cơ sở dữ liệu đất đai, quyền tiếp cận thông tin đất đai; hoàn thiện các quy định nhằm tăng cường sự tham gia của người dân trong quá trình lập, tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư nhằm công khai, minh bạch trong quản lý, sử dụng đất, góp phần phòng, chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí và làm giảm các khiếu kiện trong lĩnh vực đất đai; đồng thời, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai.

- Tạo sự bình đẳng hơn trong việc tiếp cận đất đai, thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài thông qua quy định thu hồi đất, giao đất có thu tiền sử dụng đất.

- Cố gắng thể hiện các nội dung cụ thể trong các điều luật, bớt việc chúng ta phải hướng dẫn. Nếu như trước đây Luật có 146 điều thì nay có tới 209 điều. Số chương cũng đã tăng lên.

Thứ trưởng Nguyễn Mạnh Hiển (ngồi giữa) trả lời bạn đọc

Nhà báo Phạm Đức Thái:Bạn đọc Việt Hải, là công chức ở Bà Rịa - Vũng Tàu, nêu ý kiến: Một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến những mâu thuẫn về đất đai là về vấn đề kinh tế, trong đó nổi lên rõ nhất là việc đền bù khi thu hồi đất... Khái niệm “bồi thường” và “hỗ trợ” cũng chưa được phân biệt rõ ràng khiến cho việc đền bù ở nhiều nơi chưa thực hiện đầy đủ. Vậy cần có giải pháp gì để giải quyết vấn đề này, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Nguyễn Mạnh Hiển:  Trong thời gian qua, do các quy định của pháp luật về bồi thường và hỗ trợ chưa rõ ràng nên mặc dù ngân sách đã chi cho việc bồi thường và hỗ trợ là rất lớn, nhưng người có đất bị thu hồi vẫn cho rằng việc bồi thường về đất là chưa đầy đủ. Đây cũng là một trong những nguyên nhân của tình trạng khiếu nại, khiếu kiện trong lĩnh vực đất đai.

Để khắc phục hạn chế này, dự thảo Luật (sửa đổi) lần này đã quy định rõ về bồi thường và hỗ trợ, cụ thể:

a) Về bồi thường, gồm:

 - Bồi thường về đất, chi phí đầu tư vào đất còn lại (nếu có);

 - Bồi thường về thiệt hại về tài sản (nếu trên đất bị thu hồi có tài sản gắn liền với đất được hình thành hợp pháp); bồi thường thiệt hại do ngừng sản xuất kinh doanh (đối với người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất mà phải ngừng sản xuất, kinh doanh);

 - Bồi thường chi phí di chuyển (nếu có) khi Nhà nước thu hồi đất.

Tùy từng trường hợp cụ thể mà người bị thu hồi đất được Nhà nước bồi thường các khoản như đã nêu trên.

b) Về hỗ trợ, gồm:

-  Hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất;

- Hỗ trợ đào tạo chuyển đổi nghề và tạo việc làm đối với trường hợp thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp; thu hồi đất ở đô thị mà ảnh hưởng đến sinh kế của người có đất bị thu hồi;

- Hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất phải di chuyển chỗ ở;

- Hỗ trợ khác.

Tùy từng loại đất bị thu hồi, diện tích đất bị thu hồi mà người bị thu hồi đất được Nhà nước hỗ trợ các khoản như đã nói ở trên.

Nhà báo Phạm Đức Thái:Bạn đọc ở địa chỉ email:crystal2006@yahoo.com hỏi:Một số trường hợp người sử dụng đất có đất nằm trong khu quy hoạch có những dự án kéo dài làm ảnh hưởng quyền lợi của người dân. Điều này không chỉ gây lãng phí mà còn khiến không ít gia đình có đất trong khu vực có dự án đó tái nghèo hoặc nghèo hơn. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng trên? Có phải do công tác quản lý, nghiên cứu lập quy hoạch còn yếu? Câu hỏi này xin được dành cho ông Nguyễn Đắc Nhẫn – Phó Cục trưởng Cục Quy hoạch đất đai (Tổng cục Quản lý đất đai)?

Ông Nguyễn Đắc Nhẫn: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, trong đó có nguyên nhân do công tác quản lý, lập quy hoạch trong thời gian qua còn nhiều bất cập. Trong thực tế vẫn còn tình trạng các loại quy hoạch chồng chéo, chưa đồng bộ dẫn đến nảy sinh các mâu thuẫn giữa các loại quy hoạch; chất lượng quy hoạch hạn chế, gây khó khăn cho việc tổ chức thực hiện quy hoạch, tính khả thi và tính hiệu quả của quy hoạch còn thấp; thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất còn bất cập; một số địa phương chạy theo mục đích thu hút đầu tư bằng mọi giá, đã phá vỡ quy hoạch sử dụng đất. Bên cạnh đó, việc thực hiện các quy hoạch ngành không theo quy hoạch, phá vỡ quy hoạch sử dụng đất.

Để khắc phục tình trạng trên, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13 tháng 8 năm 2009 quy định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư nhằm nâng cao chất lượng của công tác lập và xét duyệt quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2011 - 2020.Quốc hội khóa XIII kỳ họp thứ 2 đã thông qua Nghị quyết số 17/2011/QH13 ngày 22 tháng 11 năm 2011 về Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và Kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2011 - 2015) cấp quốc gia với những quan điểm mới về công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được xây dựng theo hướng quy hoạch sử dụng đất, phải phân vùng sử dụng đất cho phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội; trên cơ sở phân vùng sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và các quy hoạch ngành tiếp tục chi tiết hóa ở các vùng này.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Xuân Trường, ở TP Hồ Chí Minh, hỏi: Điều 107 trong Dự thảo có quy định về việc định giá đất theo giá thị trường. Vậy giá đất theo thị trường là thị trường nào? Vài năm trước thị trường bất động sản sốt, giá đất cao nhưng nay trầm lắng, giá đất giảm thì tính toán thế nào? Thị trường lúc lập quy hoạch lại khác với thị trường lúc giao đất, cho thuê đất bởi tính biến động. Nếu xác định một cách “cứng” như vậy liệu có ảnh hưởng gì đối với doanh nghiệp và người dân? Xin Cục trưởng Cục Kinh tế và Phát triển quỹ đất (Tổng cục Quản lý đất đai) Bùi Ngọc Tuân giải đáp những thắc mắc này.

Ông Bùi Ngọc Tuân: Giá đất thị trường là 1 khái niệm rất mới.

Theo cơ sở lý luận và thực tiễn, giá đất thị trường là giá đất được hình thành từ kết quả của những giao dịch thực tế đã hoàn thành mang tính phổ biến giữa bên chuyển nhượng và bên nhận chuyển nhượng trong điều kiện thương mại bình thường, không chịu tác động của các yếu tố gây tăng hoặc giảm giá đột biến không hợp lý, như: Đầu cơ, thiên tai, địch họa, khủng hoảng kinh tế, tài chính, thay đổi quy hoạch, chuyển nhượng trong tình trạng bị ép buộc, có quan hệ huyết thống hoặc có những ưu đãi và những trường hợp khác mà pháp luật quy định (khoản 2, Điều 1 Nghị định số 123/2007/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 188/2004/NĐ-CP).

Ông Bùi Ngọc Tuân - Cục trưởng Cục Kinh tế và Phát triển quỹ đất (Tổng cục Quản lý đất đai) trả lời bạn đọc

Nhà báo Phạm Đức Thái:  Một số ý kiến cho rằng, cần tách thẩm quyền định giá đất khỏi người hoặc cơ quan có thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, thu hồi đất; quy định theo hướng hình thành các tổ chức độc lập có chức năng định giá đất. Trước mắt, có thể giao quyền này cho các cơ quan khác ở Trung ương được không? Đây là vấn đề nhận được sự quan tâm của các bạn đọc: Lê Hai (Vĩnh Long), Nguyễn Thọ (TP Hồ Chí Minh), Nguyễn Văn Trọng (Hà Nội), Văn Quang (Phú Thọ)... Ông có ý kiến gì về vấn đề này?

Ông Bùi Ngọc Tuân:Dự thảo Luật đất đai (sửa đổi) quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu; Nhà nước thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu về đất đai, trong đó có quyền quyết định giá đất. Do đó, quy định Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền quyết định giá đất là phù hợp. Để nâng cao chất lượng định giá đất và tạo hành lang pháp lý hình thành các tổ chức tư vấn giá đất độc lập, dự thảo Luật đã quy định về tư vấn giá đất, cụ thể như sau:

- Tư vấn giá đất được thực hiện trong các trường hợp:

+ Khi xây dựng khung giá các loại đất; xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất và định giá đất cụ thể mà cơ quan nhà nước có thẩm quyền có yêu cầu;

+ Khi giải quyết khiếu nại về giá đất theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, các bên có liên quan;

+ Khi các bên thực hiện giao dịch dân sự liên quan đến giá đất cụ thể mà có yêu cầu.

- Việc xác định giá đất của tư vấn giá đất phải độc lập, khách quan, trung thực và tuân theo các nguyên tắc định giá đất, phương pháp xác định giá đất.

- Giá đất do tư vấn xác định là một trong các căn cứ để cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định, quyết định giá đất; để người sử dụng đất và người khác có liên quan tham khảo trong các giao dịch về quyền sử dụng đất.

Nhà báo Phạm Đức Thái:Bạn đọc Hoàng Anh (Hà Nội), Bích Thủy (Vĩnh Phúc) và Bá Kiên (Trà Vinh) cùng hỏi: Luật Đất đai 2003 còn thiếu cơ chế quản lý đặc biệt đối với loại đất tạm gọi là đất công: bao gồm đất mà quyền sử dụng nằm trong tay các tổ chức nhà nước (chính quyền, doanh nghiệp quốc doanh, đơn vị sự nghiệp...) gây thất thoát quỹ đất công, gây khiếu nại, khiếu kiện và làm mất lòng dân. Luật sửa đổi lần này có tập trung giải quyết vấn đề này? Câu hỏi này xin được gửi tới bà Hoàng Thị Vân Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách và Pháp chế (Tổng cục quản lý đất đai)?

Bà Hoàng Thị Vân Anh:Đúng như ý kiến của bạn đọc nêu, trong thời gian qua, việc sử dụng đất của các tổ chức sử dụng còn chưa chặt chẽ, hiệu quả thấp, còn để xảy ra nhiều tiêu cực như sử dụng không đúng diện tích, không đúng mục đích, không sử dụng, để bị lấn chiếm... Trước tình trạng nêu trên, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 31/CT-TTg ngày 14 tháng 12 năm 2007 về việc kiểm kê quỹ đất của các tổ chức và Chỉ thị số 134/CT-TTg ngày 20 tháng 01 năm 2010 về kiểm tra xử lý các vi phạm pháp luật đất đai của các tổ chức sử dụng đất. Nhằm khắc phục tình trạng nêu trên, dự thảo Luật đã được xây dựng theo hướng chuyển các đơn vị sự nghiệp sang áp dụng hình thức thuê đất trả tiền hàng năm thay cho quy định giao đất không thu tiền sử dụng đất hiện nay; bổ sung quy định vừa áp dụng biện pháp thuế lũy tiến, vừa áp dụng biện pháp hành chính thu hồi đất đối với các trường hợp chậm đưa đất đã được giao, cho thuê vào sử dụng; tổ chức đấu giá đất đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất đối với đất Nhà nước thu hồi do sắp xếp lại, xử lý trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh mà tài sản gắn liền với đất thuộc sở hữu Nhà nước.

Nhà báo Phạm Đức Thái:Bạn đọc Thanh Thủy (Sóc Sơn, Hà Nội) hỏi: Quy hoạch “treo”, dự án “treo” đang là một vấn đề gây nhiều nhức nhối trong xã hội, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã đề cập và có hướng như thế nào để giải quyết thực trạng này? Xin ông Nguyễn Đắc Nhẫn, Phó Cục trưởng Cục Quy hoạch đất đai (Tổng cục Quản lý đất đai) giải đáp câu hỏi này.

Ông Nguyễn Đắc Nhẫn: Vấn đề này đã được khắc phục trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) theo hướng:

- Quy định diện tích đất đã được công bố phải thu hồi để thực hiện dự án, công trình hoặc phải chuyển mục đích sử dụng đất mà sau ba (03) năm chưa có quyết định thu hồi đất hoặc chưa được phép chuyển mục đích sử dụng đất thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch sử dụng đất phải điều chỉnh hoặc hủy bỏ và phải công bố việc điều chỉnh hoặc hủy bỏ việc thu hồi phần diện tích đất ghi trong kế hoạch sử dụng đất;

- Việc thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất chỉ căn cứ vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện. Trường hợp thu hồi đất còn căn cứ kế hoạch thu hồi đất hàng năm do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua gắn với kế hoạch kinh tế - xã hội, an ninh – quốc phòng hàng năm của địa phương.

- Việc thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thuộc trách nhiệm của Nhà nước, chủ đầu tư không được tham gia vào quá trình này;

- Bổ sung quy định điều kiện giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư, gồm: Có năng lực tài chính để bảo đảm việc sử dụng đất theo tiến độ ghi trong dự án đầu tư; phải ký quỹ theo quy định của pháp luật về đầu tư; không vi phạm các quy định của pháp luật đất đai đối với trường hợp đang sử dụng đất do Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư khác;

- Quy định xử lý đối với trường hợp chậm đưa đất vào sử dụng theo hướng: Đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn mười hai (12) tháng liền hoặc tiến độ sử dụng đất chậm hơn hai mươi bốn (24) tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa mà nguyên nhân không phải do thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn, khủng hoảng kinh tế, tài chính thì phải nộp thuế lũy tiến theo quy định của pháp luật. Sau hai mươi bốn (24) tháng nộp thuế lũy tiến mà chủ đầu tư không đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất và không thanh toán tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và chi phí đầu tư vào đất còn lại.

Nhà báo Phạm Đức Thái:Bạn đọc Nguyễn Xanh (Long An) hỏi: Thực tế hiện nay, tình trạng việc chồng chéo quy hoạch đất đai với quy hoạch đô thị vẫn còn tồn tại bởi một địa điểm đôi khi bị chi phối bởi hai loại quy hoạch chi tiết cùng thẩm quyền. Cơ quan quản lý đất đai đánh giá như thế nào về hiện tượng này, liệu đây có phải là nguyên nhân gây chồng chéo và lãng phí trong quản lý khiến nhân dân cảm thấy phiền hà?

Ông Nguyễn Đắc Nhẫn: Thực tế trong thời gian qua có sự chồng chéo giữa quy hoạch sử dụng đất với quy hoạch đô thị, đặc biệt đối với các phường không còn quỹ đất nông nghiệp. Để khắc phục tình trạng này, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có nhiều giải pháp; trong đó Bộ đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13 tháng 8 năm 2009 quy định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư nhằm đổi mới nội dung, phương pháp quy hoạch sử dụng đất, trong đó khoản 1 Điều 39 của Nghị định quy định: “Đối với khu vực đô thị hiện hữu thuộc quận, thị xã, thành phố, phường, thị trấn đã có quy hoạch xây dựng chi tiết được xét duyệt mà trong quy hoạch xây dựng chi tiết đã có nội dung về quy hoạch sử dụng đất thì sử dụng nội dung quy hoạch sử dụng đất trong quy hoạch xây dựng chi tiết để tổng hợp vào quy hoạch sử dụng đất của cấp trên”.Dự thảo Luật đất đai (sửa đổi) lần này quy định về quy hoạch sử dụng đất theo hướng: quy hoạch sử dụng đất phân vùng sử dụng đất phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội; trên cơ sở phân vùng sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và các quy hoạch ngành tiếp tục chi tiết hóa cho từng vùng phù hợp với yêu cầu phát triển của ngành. Như vậy sẽ tránh chồng chéo giữa quy hoạch sử dụng đất với quy hoạch xây dựng và các quy hoạch ngành khác.

Ông Nguyễn Đắc Nhẫn (phải) và bà Hoàng Thị Vân Anh (trái) trả lời bạn đọc

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Hồ Hương Lan (Từ Liêm, Hà Nội) hỏi:Chính sách, pháp luật đất đai đối với khu vực nông nghiệp đã được hoàn thiện theo hướng mở rộng thời hạn giao đất nông nghiệp trong hạn mức cho hộ gia đình, cá nhân; mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp; khuyến khích việc nhận góp vốn, thuê quyền sử dụng đất để tập trung đất đai; quy định chặt chế độ sử dụng đất trồng lúa, đất rừng. Liệu quy định như vậy có thể đảm bảo tính minh bạch và công bằng? Xin được gửi câu hỏi này đến bà Hoàng Thị Vân Anh – Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách và Pháp chế (Tổng cục Quản lý đất đai).

Bà Hoàng Thị Vân Anh: Nghị quyết số 19-NQ/TW Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về việc tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật về đất đai trong thời kỳ đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại đã chủ trương: Không điều chỉnh đất nông nghiệp đã giao cho hộ gia đình, cá nhân. Nhà nước có chính sách phù hợp để đất nông nghiệp được người trực tiếp sản xuất nông nghiệp sử dụng với hiệu quả cao nhất; tiếp tục giao đất, cho thuê đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng có thời hạn theo hướng kéo dài hơn quy định hiện hành để khuyến khích nông dân gắn bó hơn với đất và yên tâm đầu tư sản xuất; mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp phù hợp với điều kiện cụ thể từng vùng, từng giai đoạn để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình tích tụ, tập trung đất đai, từng bước hình thành những vùng sản xuất hàng hóa lớn trong nông nghiệp.

Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được xây dựng theo hướng thể chế hóa cụ thể định hướng nêu trên của Nghị quyết số 19-NQ/TW.

Mặc dù không điều chỉnh lại đất nông nghiệp đã giao song một bộ phận người dân ở nông thôn sinh ra sau năm 1993 vẫn có thể được nhận thừa kế quyền sử dụng đất nông nghiệp từ ông, bà, bố mẹ hoặc nhận quyền sử dụng đất theo thỏa thuận để sản xuất nông nghiệp.

Nhà báo Phạm Đức Thái:Bạn đọc Nguyễn Yến (Cầu Diễn, Hà Nội) hỏi: Chất lượng khu tái định cư được quy định trong Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) phải bằng hoặc cao hơn khu vực sống cũ của người được đền bù. Tuy nhiên, trong thực tế thì lại ngược lại, phần lớn các khu tái định cư có điều kiện thấp hơn khu ở cũ của người bị thu hồi đất. Vậy cần phải có những chế tài gì rõ hơn trong dự thảo Luật lần này để đảm bảo được chất lượng các khu tái định cư như quy định trong Luật? Xin mời ông Bùi Ngọc Tuân – Cục trưởng Cục Kinh tế và phát triển quỹ đất trả lời câu hỏi này.

Ông Bùi Ngọc Tuân: Để khắc phục những bất cập nêu trên, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) được quy định theo hướng:

-Trước hết các dự án thu hồi đất khi xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phải ưu tiên tái định cư tại chỗ (khoản 2 Điều 84 của Dự thảo luật)

-Khu tái định cư phải tập trung, phải được xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ bảo đảm tốt bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ, phù hợp với tiêu chuẩn và quy chuẩn xây dựng (khoản 2 Điều 83 của Dự thảo Luật);

-Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư trước khi thu hồi đất. 

Nhà báo Phạm Đức Thái:Bạn đọc Lê Văn Thêm (Quảng Bình) nêu ý kiến: Đối với quy định về bảng giá đất của Nhà nước, chỉ nên sử dụng để tính bồi thường, hỗ trợ cho các trường hợp thu hồi đất phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh; còn đối với các trường hợp thu hồi đất sử dụng vào lợi ích quốc gia, công cộng thì sử dụng phương thức trưng dụng có bồi thường. Theo ông, ý kiến này có hợp lý hay không?

Ông Bùi Ngọc Tuân:Ý kiến mà bạn đọc nêu về việc thực hiện bồi thường theo bảng giá đất khi thu hồi đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh và bồi thường theo bảng giá đất và thực hiện trưng dụng có bồi thường khi sử dụng đất vào mục đích lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng là không hợp lý vì:

- Theo quy định của pháp luật hiện hành, trưng dụng đất được áp dụng trong trường hợp khẩn cấp do thiên tai, chiến tranh,… và được thực hiện theo quy định của pháp luật về trưng mua, trưng dụng tài sản.

- Với hai trường hợp nêu trên nếu thực hiện theo hai cơ chế giá bồi thường khác nhau sẽ dẫn tới so bì, khiếu kiện của các bên có liên quan, đặc biệt là đối với các dự án trên cùng một địa bàn;

- Giá đất trong bảng giá thường không theo kịp giá thị trường. Khi thu hồi đất nếu bồi thường theo giá đất trong bảng giá sẽ dẫn tới việc khiếu kiện của người có đất thu hồi. 

Phóng viên các báo, đài tác nghiệp tại buổi giao lưu

Nhà báo Phạm Đức Thái:Một bạn đọc ở địa chỉ email luvu84@hotmail.comhỏi: Có ý kiến cho rằng không cần thiết phải để quy hoạch cấp xã. Tuy nhiên, cấp xã là đơn vị gần dân nhất, trực tiếp nắm cơ sở? Vậy cơ quan chức năng lý giải như thế nào về ý kiến này?Xin được chuyển câu hỏi này tới ông Nguyễn Đắc Nhẫn - Phó Cục trưởng Cục Quy hoạch đất đai (Tổng cục Quản lý đất đai).

ÔngNguyễn Đắc Nhẫn:Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) không bỏ quy hoạch sử dụng đất cấp xã mà lồng ghép nội dung quy hoạch sử dụng đất cấp xã vào quy hoạch sử dụng đất cấp huyện. Việc lồng ghép này không chỉ đảm bảo việc quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn cấp xã mà còn khắc phục được việc thiếu tính liên kết, đồng bộ giữa quy hoạch của các xã trên địa bàn huyện như hiện nay, góp phần nâng cao chất lượng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, đồng thời tiết kiệm thời gian, nguồn lực đầu tư lập quy hoạch.

Nhà báo Phạm Đức Thái:Bạn đọc Hải Đăng (Hà Đông, Hà Nội) hỏi: Việc thực hiện lấy ý kiến của cộng đồng dân cư, của toàn dân trước mỗi một dự án quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đã được quy định nhưng thực tế triển khai còn thiếu hiệu quả. Với quy định trong Dự thảo Luật đất đai (sửa đổi) về nội dung này, liệu chúng ta sẽ thực sự phát huy được hiệu quả trong các ý kiến đóng góp của nhân dân hay không? Xin mời ông Nguyễn Đắc Nhẫn tiếp tục trả lời câu hỏi này.

Ông Nguyễn Đắc Nhẫn: Nhằm phát huy được hiệu quả trong các ý kiến đóng góp của nhân dân vào mỗi quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã quy định cụ thể các hình thức lấy ý kiến nhân dân trong quá trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo hướng: đối với cấp quốc gia, cấp tỉnh thực hiện theo phương thức công khai thông tin bằng các hình thức phù hợp và tiếp nhận ý kiến đóng góp; đối với cấp huyện thực hiện theo phương thức tổ chức hội nghị lấy ý kiến trực tiếp của nhân dân và qua trang thông tin điện tử theo quy định của Chính phủ.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Kim Anh (Hoài Đức, Hà Nội) nêu câu hỏi: Quy định thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất rừng giữa Luật đất đai và Luật bảo vệ và phát triển rừng và Nghị quyết của Quốc hội về dự án, công trình quan trọng quốc gia trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư chưa thống nhất. Việc tổ chức thực hiện các quy định về bảo vệ đất lúa, đất rừng trong thời gian qua ở nhiều nơi còn chưa nghiêm. Với tư cách là cơ quan quản lý trực tiếp cấp Trung ương về đất đai, xin Tổng cục Quản lý đất đai cho biết định hướng giải quyết vấn đề trên?

Ông Nguyễn Đắc Nhẫn:Trong thời gian vừa qua, việc chuyển mục đích sử dụngđất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, rừng đặc dụng theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất ở một số địa phương chưa nghiêm mặc dù đã có những quy định (các diện tích đã giao cho chủ đầu tư nhưng sử dụng chưa hiệu quả, chưa đúng mục đích). Nhiều dự án đầu tư đã thu hồi đất và giao cho nhà đầu tư nhưng không đưa đất vào sử dụng, còn để đất hoang hóa, gây bất bình trong nhân dân. Để khắc phục tình trạng trên và đảm bảo mục tiêu an ninh lương thực quốc gia (giữ 3,8 triệu ha đất trồng lúa), bảo vệ môi trường sinh thái, dự thảo Luật đất đai tiếp tục quy định các biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt các loại đất này thông qua quy định chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, rừng đặc dụng sang mục đích khác phải được cơ quan có thẩm quyền cho phép. Theo đó, dự thảo Luật được xây dựng theo hướng quy định cụ thể quy mô về diện tích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ của các dự án, công trình phải có quyết định của Quốc hội hoặc chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ trước khi trình các cơ quan có thẩm quyền. Dự thảo Luật đất đai (sửa đổi) lần này quy định cụ thể: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh khi quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng để thực hiện các dự án đầu tư phải có văn bản quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội hoặc văn bản chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ, trừ các dự án phải chuyển mục đích sử dụng từ 10 ha đất trồng lúa, từ 20 ha đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng trở xuống.

Toàn cảnh cuộc giao lưu trực tuyến

Nhà báo Phạm Đức Thái:Cựu chiến binh Nguyễn Lê, ở TP Hồ Chí Minh hỏi: Dự thảo Luật Đất đai đã sửa đổi thẩm quyền thu hồi đất theo hướng quy định Chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp huyện có thẩm quyền thu hồi đất thay cho UBND cấp tỉnh, cấp huyện như Luật hiện hành, điều này nhằm mục đích, ý nghĩa gì?

Ông Nguyễn Đắc Nhẫn:Quá trình xây dựng dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có ý kiến đề nghị sửa đổi thẩm quyền thu hồi đất theo hướng chuyển từ thẩm quyền chung của Ủy ban nhân dân sang thẩm quyền riêng của Chủ tịch Ủy ban nhân dân nhằm nâng cao trách nhiệm của người quyết định thu hồi đất và góp phần cải cách thủ tục hành chính. 

Nhà báo Phạm Đức Thái:Các bạn đọc: Hoàng Hà (Vĩnh Phúc), Văn Thành (Hà Nam), Lê Văn Thiêm (Quảng Bình) có nêu một nhóm câu hỏi với nội dung có thể tóm lược như sau: Việc giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất được thực hiện theo quy định của Nghị định 64/CP năm 1993, đối tượng được giao đất được xác định tại thời điểm năm 1993 và theo nguyên tắc không điều chỉnh khi phát sinh nhân khẩu trong quá trình thực hiện. Thực tế trong gần 20 năm qua, đã có sự biến động lớn về nhân khẩu, diện tích đất nông nghiệp, hệ quả là người thoát ly, người chuyển đổi nghề, người mất đi không bị thu hồi lại đất, người sinh ra không được giao đất, đất nông nghiệp thu hồi bị chuyển sang sử dụng vào mục đích khác. Từ đó dẫn đến một bộ phận nông dân trực tiếp sản xuất nông nghiệp không có đất hoặc thiếu đất để sản xuất. Bên cạnh đó, quy định về hạn mức đất nông nghiệp theo các vùng, miền, hạn mức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất không đáp ứng được yêu cầu của quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đặc biệt trong việc phát triển các trang trại sản xuất quy mô lớn.

Vậy cần sửa đổi chính sách giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân như thế nào để phù hợp với tình hình biến động của nhân khẩu hiện nay?

Câu hỏi này xin được gửi tới bà Hoàng Thị Vân Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách và Pháp chế (Tổng cục Quản lý đất đai)?

Bà Hoàng Thị Vân Anh:Rất cảm ơn câu hỏi của bạn đọc. Đây là vấn đề như tôi đã nêu đã được thảo luật rất sôi nổi và có rất nhiều ý kiến tham gia đóng góp trong các cuộc thảo luận tổng kết Nghị quyết 26 và trong quá trình thảo luận về dự thảo luật đất đai sửa đổi.

Nghị quyết số 19-NQ/TW Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) đã chủ trương “không đặt vấn đề điều chỉnh lại đất nông nghiệp đã giao cho hộ gia đình và cá nhân, nhưng Nhà nước có chính sách phù hợp để đất nông nghiệp được người trực tiếp sản xuất nông nghiệp sử dụng với hiệu quả cao nhất”.

Thực hiện chủ trương này, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) được xây dựng  theo hướng: tăng thời hạn giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân; mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp; khuyến khích thực hiện các quyền cho thuê, góp vốn bằng quyền sử dụng đất để tập trung đất phục vụ cho sản xuất nông nghiệp hàng hoá theo đúng tinh thần chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương. Nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất; có chính sách tạo điều kiện cho người trực tiếp sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, làm muối có đất để sản xuất; đồng thời có chính sách ưu đãi đầu tư, đào tạo nghề, phát triển ngành nghề, tạo việc làm cho lao động ở nông thôn phù hợp với quá trình chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất và chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá.

Với các quy định như vậy, mặc dù Dự thảo không điều chỉnh lại đất nông nghiệp đã giao, nhưng người sử dụng đất, đặc biệt là các nhân khẩu sinh ra sau năm 1993 vẫn có thể nhận các quyền về sử dụng đất thông qua các quy định của Luật Đất đai để phát triển sản xuất.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Nguyễn Hữu (Hà Nội) hỏi: Hiện nay, người dân thực hiện việc đăng ký xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rất khó khăn, thủ tục phiền hà, cán bộ gây khó dễ, nhiều hiện tượng tiêu cực nhũng nhiễu, vậy trong thời gian tới cơ quan quản lý có giải pháp gì để giải quyết vấn đề này? Xin mời ông Trần Hùng Phi – Cục trưởng Cục Đăng ký và Thống kê đất đai (Tổng cục Quản lý đất đai) trả lời câu hỏi này?

Ông Trần Hùng Phi: Về vấn đề bạn đọc nêu, hiện nay, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên phạm vi cả nước mới đạt khoảng 81,2% tổng diện tích cần cấp. Số lượng tồn đọng cần cấp giấy chứng nhận vẫn còn nhiều, nhất là đất chuyên dùng (còn 36,8%) và đất ở đô thị (còn 28,3%). Số lượng tồn đọng hiện còn trên 10 triệu giấy chứng nhận.

Nguyên nhân của tình trạng trên chủ yếu là do một số địa phương nhiều năm qua chưa thực sự vào cuộc để chỉ đạo quyết liệt; sự phối hợp của các ngành, các cấp ở địa phương chưa chặt chẽ; việc đầu tư kinh phí cho đo đạc, cấp giấy chứng nhận ở các địa phương còn rất hạn chế;

Mặt khác, hệ thống văn phòng đăng ký các cấp còn rất thiếu cán bộ, các thiết bị kỹ thuật và các điều kiện làm việc. Đội ngũ cán bộ địa chính xã còn kiêm nhiệm, không ổn định, kinh nghiệm và năng lực chuyên môn còn hạn chế.Nguồn gốc sử dụng đất của phần lớn các trường hợp tồn đọng là rất phức tạp, do tranh chấp, vi phạm pháp luật đất đai chậm được giải quyết;

Mặc dù có những khó khăn như vậy nhưng để có thể hoàn thành nhiệm vụ cấp giấy chứng nhận trong năm 2013, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thực hiện Nghị quyết 30 của Quốc hội Khóa XIII về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu trên phạm vi toàn quốc và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Trong gần 2 năm, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành 2 Chỉ thị để chỉ đạo thực hiện; tổ chức 4 hội nghị với các địa phương để quán triệt, kiểm điểm đánh giá tình hình, thống nhất các biện pháp thực hiện.

Hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đang phối hợp với Bộ Tài chính để rà soát, sửa đổi các quy định liên quan đến thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các địa phương; tập trung kiểm tra để đánh giá tình hình triển khai thực hiện ở các địa phương và hướng dẫn tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Tuy nhiên, yếu tố quyết định để hoàn thành cấp giấy chứng nhận đó là sự quyết tâm, vào cuộc của cấp ủy, chính quyền các cấp và sự tham gia, phối hợp chặt chẽ của các ngành, các cấp để đôn đốc, chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện ở địa phương.

Lãnh đạo và phóng viên Trung tâm Truyền hình Internet của Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam tác nghiệp tại buổi giao lưu

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Trần Phương ở địa chỉ email:tranphuong@gmail.com hỏi: Theo Luật Đất đai, quyền sử dụng đất không được xem là đối tượng của biện pháp cầm cố để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự. Tuy nhiên, theo quy định của Bộ Luật Dân sự, đối tượng của biện pháp cầm cố là tài sản (điểm a khoản 1 Điều 318), được hiểu theo nghĩa rộng bao gồm các loại hình tài sản quy định tại Điều 163 Bộ Luật Dân sự là: vật, tiền, giấy tờ có giá và các quyền tài sản. Vậy trong Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có quy định nào giải quyết mâu thuẫn trên của hai Luật không? Xin gửi câu hỏi này đến bà Hoàng Thị Vân Anh - Phó vụ trưởng Vụ Chính sách và Pháp chế, Tổng cục Quản lý đất đai.

Bà Hoàng Thị Vân Anh: Theo quy định tại Điều 326 và Điều 342 của Bộ Luật Dân sự năm 2005:

-Cầm cố tài sản là việc một bên (bên cầm cố) giao tài sản thuộc quyền sở hữu của mình cho bên kia (bên nhận cầm cố) để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự.

-Thế chấp tài sản là việc một bên (bên thế chấp) dùng tài sản thuộc sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự đối với bên kia (bên nhận thế chấp) và không chuyển giao tài sản đó cho bên nhận thế chấp.

Quyền sử dụng đất là một loại tài sản, hàng hóa đặc biệt được đăng ký và cấp Giấy chứng nhận cho mỗi chủ sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai nên việc dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định chỉ cho phép thế chấp quyền sử dụng đất là phù hợp vì trong trường hợp này bên thế chấp chỉ phải giao giấy tờ về quyền sử dụng đất cho bên nhận thế chấp mà vẫn được quyền sử dụng thửa đất của mình.

Nếu dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định về việc cầm cố quyền sử dụng đất thì sẽ không có cơ sở để bảo vệ quyền lợi cho cả bên cầm cố và bên nhận cầm cố.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Nguyễn Văn Hai ở Bình Dương có ý kiến: Quy định trong Dự thảo sửa đổi Hiến pháp với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có sự “vênh” nhau về chế định thu hồi đất. Khoản 3, Điều 59 của dự thảo Hiến pháp chỉ quy định trong trường hợp cần thiết vì lý do an ninh quốc phòng hoặc vì lợi ích quốc gia, Nhà nước thu hồi đất do các tổ chức, cá nhân sử dụng có đền bù theo quy định của pháp luật. Tuy vậy, tại dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định ngoài 3 lý do trên, còn có lý do nữa là mục đích phát triển lợi ích công cộng. Xin gửi ý kiến này đến ông Nguyễn Đắc Nhẫn – Phó Cục trưởng Cục Quy hoạch đất đai (Tổng cục Quản lý đất đai).

Ông Nguyễn Đắc Nhẫn: Quy định về thu hồi đất là thống nhất trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) và trong dự thảo sửa đổi Hiến pháp lấy ý kiến nhân dân.

Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến góp ý của nhân dân, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được chỉnh lý theo hướng thu hẹp các trường hợp thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế, xã hội. Cụ thể: Nhà nước chỉ thực hiện thu hồi đất đối với các dự án có ảnh hưởng lớn đến kinh tế, xã hội của đất nước, của địa phương được Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư, được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Hương Giang ở Hà Nội hỏi: Liệu có nên bổ sung quy định về cơ chế công khai giám sát, kết quả giám sát việc thi hành chính sách, pháp luật trong giải quyết khiếu nại tố cáo của công dân đối với các hành vi hành chính và quyết định hành chính về đất đai? Câu hỏi này xin dành cho bà Hoàng Thị Vân Anh - Phó vụ trưởng Vụ Chính sách và Pháp chế (Tổng cục Quản lý đất đai).

Bà Hoàng Thị Vân Anh:Về vấn đề nêu trên, dự thảo Luật đã bổ sung một Mục mới trong Chương XIII để quy định cụ thể về cơ chế giám sát, theo dõi, đánh giá và quản lý và sử dụng đất. Tổng kết thi hành Luật đất đai năm 2003 cho thấy, tổ chức thực hiện pháp luật là một khâu rất yếu và hạn chế hiện nay. Do vậy, việc bổ sung các quy định nhằm hình thành hệ thống giám sát, theo dõi, đánh giá quản lý và sử dụng đất là hết sức cần thiết.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc có địa chỉ email letuyet@yahoo.com.vnhỏi: Việc buông lỏng quản lý đất đai nằm ở xã, phường. Nhưng khi có đơn thư khiếu nại, tố cáo thì lại cho là không phải thẩm quyền của phường, thẩm quyền lại thuộc cấp huyện, cấp tỉnh. Vậy trách nhiệm ở đây như thế nào? Chúng ta phải nghiên cứu kỹ về quyền lợi, trách nhiệm, đặc biệt đối với cơ sở và cần qui định trách nhiệm của người đứng đầu? Xin bà Hoàng Thị Vân Anh – Phó vụ trưởng Vụ Chính sách và Pháp chế (Tổng cục Quản lý đất đai) giải đáp băn khoăn này.

Bà Hoàng Thị Vân Anh: Về vấn đề này Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định việc khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai được thực hiện theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo. Do đó, thẩm quyền giải quyết của các cấp đòi hỏi phải tuân thủ theo Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo. Trường hợp bạn nêu, nếu vụ việc thuộc thẩm quyền, trách nhiệm giải quyết của cấp xã theo quy định của Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và cán bộ xã đùn đẩy trách nhiệm giải quyết lên cấp trên thì sẽ bị xử lý kỷ luật theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức.

Ý kiến của bạn nêu về đề nghị “cần phải nghiên cứu kỹ về quyền lợi, trách nhiệm, đặc biệt đối với cơ sở và cần qui định trách nhiệm của người đứng đầu”, về vấn đề này rất cám ơn ý kiến của bạn đọc. Cơ quan soạn thảo xin tiếp thu và sẽ nghiên cứu chỉnh sửa vào dự thảo Luật.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Lại Hằng, sinh viên ở Hà Nội hỏi: Dự thảo Luật lần này đã chú ý tới nội dung bố trí đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, chưa thấy đề cập tới nội dung về đất dành cho các khu sinh hoạt cộng đồng dân cư của bà con. Xin được cho biết thêm về việc cần phải quan tâm bố trí quỹ đất để xây dựng các công trình công cộng phục vụ cho hoạt động chung của cộng đồng?Đề nghị này, xin được chuyển tới bà Hoàng Thị Vân Anh – Phó vụ trưởng Vụ Chính sách và pháp chế (Tổng cục Quản lý đất đai).

Ban Biên tập và các biên tập viên, kỹ thuật viên Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam khẩn trương biên tập, xử lý thông tin nội dung, hình ảnh

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Hằng Hà ở Thái Nguyên hỏi: Xin được làm rõ hơn nội dung về quy định hộ gia đình, cá nhân đồng bào dân tộc thiểu số được giao đất theo chính sách hỗ trợ của Nhà nước thì chỉ được thực hiện quyền chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất sau 10 năm kể từ ngày được giao đất nhằm đảm bảo ổn định đất ở, đất sản xuất lâu dài cho đồng bào. Liệu việc thực hiện các quyền trên có cần chứng thực hay sự chấp thuận của cơ quan thẩm quyền nào không?Xin gửi câu hỏi này đến Bà Hoàng Thị Vân Anh – Phó vụ trưởng Vụ Chính sách và Pháp chế, Tổng cục Quản lý đất đai.

Bà Hoàng Thị Vân Anh: Hỗ trợ đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số là chính sách xã hội quan trọng, đang được triển khai trong thời gian vừa qua. Tuy nhiên, hiệu quả thực hiện chính sách này vẫn còn hạn chế do đồng bào chuyển nhượng quyền sử dụng đất được Nhà nước hỗ trợ dẫn đến tình trạng không có đất hoặc thiếu đất sản xuất. Do đó, pháp luật đất đai quy định đồng bào được giao đất theo chính sách hỗ trợ của Nhà nước thì chỉ được thực hiện quyền chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất sau 10 năm kể từ ngày được giao đất nhằm đảm bảo ổn định đất ở, đất sản xuất lâu dài cho đồng bào.

Việc thực hiện các quyền nêu trên có cần chứng thực hay sự chấp thuận của cơ quan thẩm quyền nào không, về vấn đề này, cơ quan soạn thảo đã tiếp thu và bổ sung vào dự thảo Luật theo hướng “sau mười (10) năm kể từ ngày được giao đất, hộ gia đình, cá nhân đồng bào dân tộc thiểu số được thực hiện quyền chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất khi có ý kiến chấp thuận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất” nhằm khắc phục tình trạng tùy tiện chuyển quyền dẫn đến thiếu đất ở, đất sản xuất của đồng bào.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Có nhiều câu hỏi muốn gửi đến bà Hoàng Thị Vân Anh - Phó vụ trưởng Vụ Chính sách và Pháp chế, Tổng cục Quản lý đất đai, trong đó có bạn đọc Thanh Hải, phụ trách nhân sự một doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài ở Đồng Nai: Dự thảo lần này chưa có quy định doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được nhận chuyển nhượng vốn là giá trị quyền sử dụng đất và phải thực hiện các nghĩa vụ tài chính của Nhà nước theo quy định nhằm đảm bảo sự đồng bộ giữa pháp luật về đất đai và pháp luật về đầu tư? Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng hiện nay, việc quy định pháp luật rõ ràng về nội dung này rất cần thiết. Cơ quan chức năng lý giải như thế nào về điều này?

Bà Hoàng Thị Vân Anh:Vấn đề bạn đọc nêu, cơ quan soạn thảo tiếp thu và quy định vào dự thảo Luật gần đây nhất để xin ý kiến của cơ quan có thẩm quyền.

Bà Hoàng Thị Vân Anh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách và Pháp chế (Tổng cục Quản lý đất đai) trả lời bạn đọc

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Phạm Thảo, cán bộ hưu trí ở Hà Nội hỏi: Tại sao Dự thảo lần này chúng ta lại không quy định Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức thành viên của Mặt trận thực hiện quyền giám sát về quản lý và sử dụng đất đai theo quy định của Hiến pháp, Luật về hoạt động giám sát của Quốc hội, Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân và Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các quy định pháp luật khác có liên quan? Xin gửi câu hỏi này đến bà Hoàng Thị Vân Anh – Phó vụ trưởng Vụ Chính sách và Pháp chế (Tổng cục Quản lý đất đai)?

Bà Hoàng Thị Vân Anh: Vấn đề mà bạn đọc nêu đã được cơ quan soạn thảo tiếp thu và chỉnh sửa vào dự thảo Luật gần đây nhất theo hướng:

“1. Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp thực hiện quyền giám sát về quản lý và sử dụng đất đai theo quy định của Hiến pháp, Luật về hoạt động giám sát của Quốc hội, Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân.

2. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức thành viên của Mặt trận thực hiện quyền giám sát về quản lý và sử dụng đất đai theo quy định của Hiến pháp, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.”

Việc Dự thảo Luật quy định như vậy đảm bảo sự thống nhất của Luật Đất đai với các luật liên quan.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Minh Thủy (Ứng Hòa, Hà Nội) hỏi: ViệcNhà nước có chính sách miễn, giảm nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với các trường hợp thuê quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân để thực hiện các dự án đầu tư có ý nghĩa sống còn với nhiều doanh nghiệp hiện nay. Tuy nhiên, trong dự thảo Luật, chưa thấy có quy định này? Vậy chúng ta cần bổ sung thêm quy định trên vào Luật? Xin mời ông Bùi Ngọc Tuân – Cục trưởng Cục Kinh tế và phát triển quỹ đất(Tổng cục Quản lý đất đai) trả lời câu hỏi này.

Ông Bùi Ngọc Tuân: Các trường hợp được miễn giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đã được quy định tại Điều 107 của Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), cụ thể, việc miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất được thực hiện trong các trường hợp sau đây:

- Sử dụng đất vào mục đích sản xuất, kinh doanh thuộc lĩnh vực ưu đãi đầu tư hoặc địa bàn ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư;

- Sử dụng đất để xây dựng công trình công cộng có mục đích kinh doanh;

- Sử dụng đất để thực hiện chính sách nhà ở, đất ở đối với người có công với nước, hộ gia đình nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng biên giới, hải đảo; sử dụng đất để xây dựng nhà chung cư cho công nhân của các khu công nghiệp, ký túc xá sinh viên; nhà ở xã hội, nhà ở cho người phải di dời do thiên tai;

Sử dụng đất sản xuất nông nghiệp đối với đồng bào dân tộc thiểu số và các trường hợp khác theo quy định của Chính phủ.

Trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất thuộc các trường hợp nêu trên thì được miễn, giảm như đã quy định.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Hoàng Văn Mạnh, chủ trang trại tại Đan Phượng, Hà Nội có ý kiến cho rằng: Dự thảo chưa đề cập tới thời điểm tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo hướng thời điểm tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất là thời điểm Nhà nước quyết định giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất. Đây có thể là kẽ hở dẫn tới việc xảy ra các trường hợp tranh chấp và lãng phí, mất nguồn thu... Thưa ông Bùi Ngọc Tuân, ông có đồng tình với chia sẻ này không?

Ông Bùi Ngọc Tuân: Vấn đề bạn phát hiện rất đúng. Trong quá trình tiếp thu ý kiến của người dân, Dự thảo đã bổ sung vấn đề mà bạn nêu tại khoản 3 Điều 105 của Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), cụ thể như sau:

“3. Thời điểm tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất là thời điểm Nhà nước quyết định giao đất, công nhận quyền sử dụng đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, cho thuê đất.”

Nhà báo Phạm Đức Thái: Một bạn đọc là chủ doanh nghiệp ở TP Hồ Chí Minh hỏi: Nếu quy định Chính phủ ban hành khung giá các loại đất cho phù hợp với quy định của Luật Giá và quy định cụ thể về mức biến động cũng như thời gian biến động giá đất thị trường để đảm bảo khung giá các loại đất phù hợp với từng loại đất, từng vùng theo từng thời gian thì có sợ rơi vào tình trạng “vừa đá bóng vừa thổi còi” không ? Xin mời ông Bùi Ngọc Tuân  trả lời câu hỏi này.

Ông Bùi Ngọc Tuân: Vấn đề bạn nêu là một vấn đề phức tạp và nhạy cảm. Dự thảo Luật đã đề xuất 2 phương án về giá đất để xin ý kiến nhân dân.

Phương án 1: Chính phủ quy định giá đất và bảng giá. Bảng giá trong trường hợp này căn cứ theo khung giá của Chính phủ, nguyên tắc và phương pháp định giá thì UBND tỉnh xây dựng bảng giá có bàn giao quyền sử dụng đất để tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, tính tiền thuê đất khi Nhà nước cho thuê đất; thu thuế, phí, lệ phí, tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất và một số bảng phí khác.

Ưu điểm của phương án này là chỉ có một giá. Trong nhiều trường hợp, hạn chế của nó là trong trường hợp Nhà nước giao đất và tính tiền sử dụng đất, khi Nhà nước cho thuê đất và tính tiền thuê đất, khi Nhà nước thu hồi đất mà phải bồi thường cho người có đất bị thu hồi, doanh nghiệp Nhà nước cổ phần hóa mà xác định lại giá trị đất để cổ phần, thì trong trường hợp này, nếu áp dụng giá đất thì thường sẽ có khoảng trễ, tức là mức giá đó chậm hơn so với giá thị trường, gây thất thoát cho ngân sách Nhà nước trong trường hợp Nhà nước thu tiền sử dụng đất hoặc thu tiền thuê đất, hoặc trong trường hợp doanh nghiệp Nhà nước cổ phần hóa. Trong trường hợp này, người dân bị thu hồi đất mà được bồi thường sẽ gây thiệt hại cho người dân. Để khắc phục hạn chế của phương án này, Luật đưa ra phương án 2.

Trường hợp thực hiện theophương án 2thì sẽ xử lý được vấn đề bạn nêu, cụ thể.

Theo phương án 2 thì khung giá là căn cứ để UBND cấp tỉnh xây dựng, ban hành bảng giá đất.                

    - Giá đất trong bảng giá đất sẽ là căn cứ để tính các khoản tiền sau:

    + Tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân;

    + Tính tiền thuê đất đối với trường hợp Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hàng năm không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất thuê;

    + Tính các khoản thuế liên quan đến đất đai;

    + Tính phí và lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai;

    + Tính tiền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai;

    + Tiền bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý và sử dụng đất đai.

 - 04 trường hợp sau đây thì phải xác định giá đất cụ thể và việc xác định giá đất cụ thể này do thuê tổ chức định giá đất độc lập định giá, Nhà nước chỉ thẩm định trước khi quyết định giá:

    + Tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất; công nhận quyền sử dụng đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với tổ chức mà phải nộp tiền sử dụng đất;

    + Tính tiền thuê đất đối với trường hợp Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất thuê;

    + Tính giá trị quyền sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước mà doanh nghiệp cổ phần sử dụng đất thuộc trường hợp Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất;

    + Tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.

    Với những quy định nêu trên sẽ khắc phục được những vấn đề mà bạn đọc nêu.

Câu hỏi và câu trả lời đã được các biên tập viên nhanh chóng chuyển tới bạn đọc

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Thanh Khải, Từ Liêm, Hà Nội hỏi: Đề nghị giải thích chi tiết hơn về vai trò của người dân đối với công tác quản lý, sử dụng đất trong Dự thảo Luật lần này? Xin mời bà Hoàng Thị Vân Anh trả lời câu hỏi này.

Bà Hoàng Thị Vân Anh: Để tăng cường vai trò của người dân trong công tác quản lý, sử dụng đất đai, Dự thảo Luật được quy định theo hướng quy định cụ thể hơn về sự tham gia của người dân trong quá trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; lập phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ này, cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải tổ chức lấy ý kiến của nhân dân.

Ngoài ra, Dự thảo Luật cũng quy định nhân dân còn có quyền tham gia vào công tác quản lý, sử dụng đất thông qua việc thực hiện quyền giám sát việc quản lý, sử dụng đất. Cụ thể, công dân có quyền tự mình hoặc thông qua các tổ chức đại diện phản ánh các sai phạm trong quản lý, sử dụng đất đai đến các cơ quan có thẩm quyền.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Phi Hùng ở Đăk Nông hỏi: Đất rừng là một trong những vấn đề cấp thiết, Dự thảo lần này có đề cập đền sở hữu cộng đồng. Tuy nhiên, chưa có giải thích cụ thể về nội dung sở hữu này? Dự thảo sẽ điều chỉnh lại cụ thể như thế nào?

 Bà Hoàng Thị Vân Anh: Dự thảo Luật đất đai (sửa đổi) quy định: đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu. Nhà nước trao quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất thông qua việc giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất.

Khoản 3 Điều 5 của dự thảo Luật cũng quy định: “Cộng đồng dân cư gồm cộng đồng người Việt Nam sinh sống trên cùng địa bàn thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc và các điểm dân cư tương tự có cùng phong tục, tập quán hoặc có chung dòng họ” là người sử dụng đất.

Mặt khác, tại Điều 220 của Bộ Luật Dân sự năm 2005 cũng đã quy định rất cụ thể về sở hữu chung của cộng đồng. Do đó, Luật đất đai không quy định về vấn đề này mà áp dụng theo quy định của Bộ Luật Dân sự.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Bạn đọc Nguyễn Ngọc Minh, sĩ quan quân đội ở Sơn Tây, Hà Nội đề nghị lùi thời gian thông qua Luật đất đai (sửa đổi) sau khi Hiến pháp đã được thông qua vì Hiến pháp là đạo luật gốc, chờ Hiến pháp hoàn thiện và thông qua thì thông qua Luật đất đai sẽ phù hợp hơn. Câu hỏi này xin dành cho Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai Lê Thanh Khuyến.Xin mời ông.

Ông Lê Thanh Khuyến: Theo chương trình xây dựng Luật và Pháp lệnh của Quốc hội, dự án Luật đất đai (sửa đổi) sẽ được thông qua tại kỳ họp thứ 5 của Quốc hội tới đây.

Với trách nhiệm của mình, cơ quan soạn thảo đang tập trung rà soát, chỉnh sửa dự thảo Luật đất đai (sửa đổi) để trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5 tới đây. Việc xem xét, quyết định thông qua hay không thông qua do Quốc hội quyết định.

Ông Lê Thanh Khuyến - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai trả lời bạn đọc

Nhà báo Phạm Đức Thái:Bạn đọc Minh Thanh (Quốc Oai, Hà Nội) hỏi: Dự thảo sửa đổi Luật Đất đai có quy định gì để bảo vệ quyền lợi của người nông dân?

Ông Lê Thanh Khuyến: Để đảm bảo quyền lợi cho người nông dân, dự thảo Luật đất đai (sửa đổi) đã có những quy định cụ thể sau đây:

-Nông dân được Nhà nước giao đất nông nghiệp không thu tiền sử đất trong hạn mức với thời hạn mở rộng hơn so với quy định của Luật đất đai hiện hành (dự thảo Luật đang quy định là 70 năm); khi hết thời hạn nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng, việc sử dụng đất phù hợp với quy hoạch và không vi pháp pháp luật trong quá trình sử dụng đất thì được tiếp tục gia hạn sử dụng.

-Quy định mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân để tạo điều kiện cho việc tập trung đất đai để sản xuất nông nghiệp hàng hóa;

-Trong quá trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, người dân được tham gia góp ý kiến; trường hợp dự án, công trình đã có trong quy hoạch, kế hoạch nhưng sau ba (3) năm chưa thu hồi đất hoặc chưa được phép chuyển mục đích sử dụng đất thì phải điều chỉnh hoặc hủy bỏ và công bố công khai, trường hợp không công bố hủy bỏ thì người sử dụng đất trong khu vực quy hoạch không bị hạn chế về quyền;

-Khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của nông dân thì ngoài việc được bồi thường thiệt hại, người nông dân có đất bị thu hồi được hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, tạo việc làm. Đối với nông dân trong độ tuổi lao động, nếu có nhu cầu đào tạo nghề thì được nhận vào các cơ sở đào tạo nghề, ưu tiên bố trí việc làm, vay vốn tín dụng ưu đãi để phát triển sản xuất kinh doanh;

-Dự thảo Luật quy định trách nhiệm của chính quyền địa phương nơi có đất bị thu hồi có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện phương án chuyển đổi nghề và tạo việc làm cho người bị thu hồi đất nông nghiệp. Phương án chuyển đổi nghề và tạo việc làm phải lấy ý kiến của người có đất thu hồi.

Nhà báo Phạm Đức Thái:Bạn đọc Trần Thủy (Hải Dương) hỏi: Luật đất đai đề cập đến một loại tư liệu sản xuất đặc biệt. Chúng ta đã qua rất nhiều lần sửa đổi Luật nhưng vẫn còn nhiều quy định chồng chéo, bất cập. Vậy có nên hy vọng Luật đất đai (sửa đổi) lần này sẽ khắc phục được những bất cập đó? 

Ông Lê Thanh Khuyến: Sau khi Luật Đất đai 2003 có hiệu lực thi hành, Chính phủ và các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đã kịp thời ban hành khá đầy đủ hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành Luật. Hệ thống văn bản đã từng bước được hoàn thiện tạo hành lang pháp lý khá hoàn chỉnh, cơ bản phù hợp với thực tế, đáp ứng được yêu cầu công tác quản lý nhà nước về đất đai, tạo điều kiện phát huy nguồn nội lực từ đất đai để góp phần phát triển kinh tế, ổn định xã hội và bảo vệ môi trường.

Nhà báo Phạm Đức Thái: Kính thưa các vị khách mời! Còn nhiều câu hỏi và ý kiến của bạn đọc vẫn tiếp tục gửi đến tham gia giao lưu, tuy nhiên, do thời gian đã sắp hết, cho phép tôi được nêu một câu hỏi cuối cùng:Với những ý kiến của nhândân góp ý vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) trong thời gian qua và những ý kiến vừa nêu tại cuộc giao lưu trực tuyến này, theo cơ quan soạn thảo, có những nội dung nào trong Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cần thiết phải bổ sung, điều chỉnh?

Ông Lê Thanh Khuyến: Dự thảo Luật đất đai (sửa đổi) đã được tổ chức lấy ý kiến rộng rãi của nhân dân và đã thu được gần 7 triệu lượt ý kiến góp ý. Hiện nay, cơ quan soạn thảo đã và đang phối hợp với Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Văn phòng Chính phủ, các Bộ, ngành có liên quan nghiên cứu tiếp thu, giải trình ý kiến của nhân dân và chỉnh lý dự thảo Luật đất đai (sửa đổi). Toàn bộ các ý kiến của nhân dân đã được cơ quan soạn thảo nghiên cứu tiếp thu và giải trình, trong đó có một số nội dung cơ bản như:

- Thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư;

- Giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất;

- Tài chính đất đai, giá đất;

- Thời hạn giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân; chế độ sử dụng một số loại đất như đất khu nghiệp, khu kinh tế, đất cảng hàng không, đất trồng lúa;...

Nhà báo Phạm Đức Thái - Ủy viên Ban Biên tập Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam phát biểu kết thúc chương trình giao lưu

Nhà báo Phạm Đức Thái:

Kính thưa các vị khách mời, kính thưa quý bạn đọc!

Trong gần 3 giờ diễn ra cuộc giao lưutrực tuyến “Đóng góp ý kiến vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)", đã có hàng trăm câu hỏi và ý kiến của bạn đọc gửi vềBáo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam tham gia giao lưu.Còn rất nhiều câu hỏi và ý kiến của bạn đọc đã gửi về Báo, nhưng do điều kiện thời gian, nên các vị khách mời chưa trực tiếp trả lời được ngay trong buổi giao lưu này. Những câu hỏi chưa được trả lời, chúng tôi xin ghi lại để gửi tới các cơ quan có thẩm quyền xem xét, trả lời sau.

Qua các câu hỏi và ý kiến của bạn đọc gửi về tham gia cuộc giao lưu trực tuyến, có thể thấy rõ sự quan tâm của đông đảo nhân dân đối với Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Cùng với việc tìm hiểu tình hình, tiến độ triển khai việc lấy ý kiến nhân dân đối với Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), kết quả đóng góp ý kiến của nhân dân trong thời gian qua, bạn đọc còn nêu nhiều câu hỏi, ý kiến đề cập tới những vấn đề bức xúc đang đặt ra trong công tác quản lý đất đai hiện nay, cụ thể như:Việc đền bù khi thu hồi đất; công tác quy hoạch đất đai, quản lý đất công;quy định về bảng giá đất; chính sách, pháp luật đất đai đối với khu vực nông nghiệp; việc đăng ký xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất;quyền của Nhà nước và trách nhiệm quản lý của Nhà nước đối với đất đai; tăng cường vai trò của người dân trong công tác quản lý, sử dụng đất đai...Một số bạn đọc mong mỏi và kỳ vọng Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) lần này nếu được Quốc hội thông qua phải phát huy được hiệu quả trong việc khắc phục tình trạng khó khăn của thị trường bất động sản hiện nay...Vàkhông chỉ nêu câu hỏi, nhiều bạn đọc còn có những ý kiến xác đáng, góp phần xây dựng, hoàn thiện Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Dự kiến, tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội Khóa XIII sắp tới (từ ngày 20/5 đến ngày 25/6/2013), Quốc hội sẽ thông qua 10 dự án luật, trong đó có Luật Đất đai (sửa đổi). Hy vọng rằng,với hàng triệu ý kiến đóng góp của nhân dân trong thời gian qua và những ý kiến được nêu ra trong cuộc giao lưu trực tuyến này,cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục chỉnh lý, hoàn thiện Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Đồng thời, tại kỳ họp Quốc hội sắp tới,các vị đại biểu Quốc hội, với trách nhiệm to lớn trước cử tri và nhân dân cả nước, sẽ tiếp tục nghiên cứu, thảo luận và cân nhắc cẩn trọng trước khi biểu quyết thông qua Dự án Luật quan trọng này.

Trước khi kết thúc cuộc giao lưu trực tuyến, thay mặt Ban Tổ chức, cho phép tôi được một lần nữa cảm ơn Thứ trưởngBộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Mạnh Hiển,Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đaiLê Thanh Khuyến, lãnh đạo các Cục, Vụ, đơn vị thuộc Tổng cục Quản lý đất đai cùng toàn thể các vị đại biểu, khách mời đã tham gia và hỗ trợ tổ chức  Chương trình.

Chân thành cảm ơn quý vị bạn đọc đã quan tâm, gửi câu hỏi và ý kiến tham gia giao lưu; cảm ơn đồng nghiệp các báo, đài đã quan tâm theo dõi và đưa tin về cuộc giao lưu ngày hôm nay.

Xin trân trọng cảm ơn!

Phó Tổng Biên tập Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Văn Thắng (thứ ba từ phải sang) thay mặt Ban Biên tập trao ảnh lưu niệm tặng các vị khách mời tham gia giao lưu

Các vị khách mời tham gia cuộc giao lưu chụp ảnh kỷ niệm