Cơ sở giải quyết chế độ cho người xin nghỉ hưu nếu không áp dụng Nghị định 178

- Vì lý do cá nhân, tôi dự định xin nghỉ hưu trước tuổi, tự nguyện thực hiện chính sách tinh giản biên chế nhưng thời điểm sau tháng 8-2025. Vậy thời điểm sau tháng 8-2025, nếu không áp dụng Nghị định 178/2024/NĐ-CP sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 67/2025/NĐ-CP của Chính phủ thì tôi được giải quyết theo chế độ nào?

NGUYỄN THUỲ DUNG (sinh năm 1969, viên chức công tác tại đơn vị thuộc địa bàn phường Ngô Quyền, thành phố Hải Phòng)

- Trả lời vấn đề nêu trên, Luật sư Nguyễn Thị Thùy, Trưởng văn phòng luật sư Lam Sơn và cộng sự (Đoàn Luật sư Hải Phòng) cho biết: Trường hợp dừng giải quyết chế độ xin nghỉ hưu sớm với người lao động, viên chức theo Nghị định 178/2024-NĐ-CP, sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 67/2025/NĐ-CP, người lao động, viên chức vẫn được giải quyết chế độ xin nghỉ hưu sớm theo Nghị định 154/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định về tinh giản biên chế có hiệu lực thi hành từ ngày 16/6/2025.

Nghị định 154 quy định về đối tượng, nguyên tắc, chính sách tinh giản biên chế và trách nhiệm thực hiện tinh giản biên chế trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội từ trung ương đến cấp xã. Nghị định nêu rõ, đối tượng thực hiện chính sách tinh giản biên chế gồm cán bộ, công chức, viên chức; cán bộ, công chức cấp xã và người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động được áp dụng chế độ, chính sách như công chức theo quy định của Chính phủ nếu thuộc một trong các trường hợp được quy định.

Cụ thể, điều 2 của Nghị định 154 nêu rõ đối tượng thực hiện chính sách tinh giản biên chế đối với 5 trường hợp sau:

Thứ nhất đối với cán bộ, công chức, viên chức; cán bộ, công chức cấp xã và người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động được áp dụng chế độ, chính sách như công chức theo quy định của Chính phủ (sau đây gọi tắt là người lao động) thì người lao động thuộc một trong các trường hợp sau sẽ được giải quyết theo chế độ của Nghị định 154 gồm: Công chức, viên chức và người lao động dôi dư do sắp xếp tổ chức bộ máy; cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý thôi giữ chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý hoặc được bổ nhiệm, bầu cử vào chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý có mức lương chức vụ hoặc phụ cấp chức vụ lãnh đạo thấp hơn do sắp xếp tổ chức bộ máy. Một số trường hợp khác như cá nhân tự nguyện thực hiện tinh giản biên chế và được cơ quan, tổ chức, đơn vị trực tiếp quản lý đông ý; cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý thôi giữ chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý do cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ lãnh đạo, quản lý theo quyết định của cấp có thầm quyền hoặc do quyết định của cấp có thẩm quyền cho thôi giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý, cá nhân tự nguyện thực hiện tinh giản biên chế và được cơ quan, tổ chức, đơn vị trực tiếp quản lý đồng ý; dôi dư do rà soát, sắp xếp lại nhân sự theo quyết định của cấp có thẩm quyền hoặc dôi dư do đơn vị sự nghiệp công lập sắp xếp lại nhân sự để thực hiện cơ chế tự chủ. Trường hợp dôi dư do cơ cấu lại cán bộ, công chức, viên chức theo vị trí việc làm, nhưng không thể bố trí, sắp xếp được việc làm khác hoặc bố trí được việc làm khác nhưng cá nhân tự nguyện tinh giản biên chế và được cơ quan, tổ chức, đơn vị trực tiêp quản lý đồng ý; chưa đạt trình độ đào tạo theo tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ quy định đối với vị trí việc làm đang đảm nhiệm, nhưng không có vị trí việc làm khác phù hợp để bố trí và không thế bố trí đào tạo lại để chuẩn hóa về chuyên môn, nghiệp vụ hoặc được cơ quan bố trí việc làm khác nhưng cá nhân tự nguyện thực hiện tinh giản biên chế và được cơ quan, tổ chức, đơn vị trực tiếp quản lý đồng ý. Những trường hợp tiếp theo là trong năm trước liền kề hoặc trong năm thực hiện xét tinh giản biên chế xếp loại chất lượng ở mức không hoàn thành nhiệm vụ gắn với thực thi chức trách nhiệm vụ, công việc được giao; trong năm trước liền kề hoặc trong năm thực hiện xét tinh giản biên chế xếp loại chất lượng ở mức hoàn thành nhiệm vụ nhưng cá nhân tự nguyện thực hiện tinh giản biên chế và được cơ quan, tổ chức, đơn vị trực tiếp quản lý đồng ý; trong năm trước liền kể hoặc trong năm thực hiện xét tinh giản biên chế mà có tổng số ngày nghỉ làm việc do ốm đau bằng hoặc cao hơn 200 ngày, có xác nhận của cơ quan Bảo hiểm xã hội chi trả trợ cấp ốm đau theo quy định hiện hành của pháp luật; trong năm trước liền kề hoặc trong năm thực hiện xét tinh giản biên chế có tổng số ngày nghỉ làm việc bằng hoặc cao hơn số ngày nghỉ tối đa do ốm đau theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, có xác nhận của cơ quan Bảo hiểm xã hội chi trả trợ cấp ốm đau theo quy định hiện hành của pháp luật, cá nhân tự nguyện thực hiện tinh giản biên chế và được cơ quan, tổ chức, đơn vị trực tiếp quản lý đồng ý.

Thứ hai là trường hợp người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động không xác định thời hạn thực hiện các công việc chuyên môn, nghiệp vụ thuộc danh mục vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên ngành và vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung trong đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của Chính phủ dôi dư do cơ cấu lại nhân lực của đơn vị theo quyết định của cấp có thẩm quyền hoặc dôi dư do sắp xếp lại tổ chức bộ máy.

Thứ ba là người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động không xác định thời hạn thực hiện các công việc hỗ trợ, phục vụ trong cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật dôi dư do sắp xếp tổ chức bộ máy.

Thứ tư là người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã nghỉ ngay kể từ khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Thứ năm là người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố dôi dư do sắp xếp thôn, tô dân phố nghỉ ngay kể từ khi có quyết định sắp xếp của cấp có thấm quyền.

Như vây, chị Dung có thể đối chiếu điều kiện xin nghỉ hưu trước tuổi và mức hỗ trợ được quy định đầy đủ tại Nghị định 154 này. Ngoài ra, trong hệ thống pháp luật hiện nay còn có Nghị định 115/2020/NĐ-CP sửa đổi bổ sung bằng Nghị định 85/2023/NĐ-CP quy định về tuyển dụng, xử lý, quản lý viên chức trong đó quy định các nội dung về thôi việc đối với viên chức. Đây cũng là cơ sở để áp dụng đối với các viên chức thôi việc, nghỉ việc.