Hân hoan, hạnh phúc trong thời điểm giành chính quyền
Tham gia nuôi giấu cán bộ
Sinh ra trong gia đình có truyền thống cách mạng, cụ Bệ sớm được giác ngộ lý tưởng. Theo lời của cụ Bệ, từ năm 1940 - 1941, các thôn Hạ Lũng, Lũng Bắc, Lũng Đông bị giặc Pháp chiếm đóng, trở thành địa bàn nằm sâu trong vùng địch. Thời điểm này, nhiều gia đình âm thầm đào hầm, nuôi giấu cán bộ và gia đình cụ Bệ cũng là một trong số những gia đình tiêu biểu đó. Cụ Bệ nhớ lại: Thời đó, thôn Hạ Lũng có 15 gia đình là cơ sở bí mật phục vụ kháng chiến, có 7 hầm chứa người, vũ khí, tài liệu. Còn ở thôn Lũng Bắc, ngày ấy có 8 cơ sở bí mật với 5 hầm chứa, phục vụ cách mạng... Tuổi mười chín, đôi mươi, cụ Bệ không chỉ tích cực tham gia sản xuất nông nghiệp tại địa phương, mà còn “kín đáo” thực hiện nhiệm vụ cung cấp lương thực, thực phẩm cho các chiến sĩ cách mạng trú ngụ trong hầm.
Từ cuối năm 1944, do chính sách bóc lột và gây chiến của Nhật - Pháp dẫn đến nạn đói khủng khiếp ở miền Bắc, trên địa bàn Hải Phòng - Kiến An hơn 6 vạn người chết đói. Nhiều gia đình ở các làng xã Hạ Lũng, Lũng Bắc, Lũng Đông bị chết đói cả nhà hoặc quá nửa. Nạn đói khủng khiếp bóc trần bộ mặt gian ác của giặc ngoại xâm, làm cho dân ta khắp nơi thêm căm thù, dấy lên một phong trào sục sôi, phẫn uất chống lại phát xít Nhật.
Mái tóc bạc trắng như cước, đôi mắt cụ Bệ nhìn về xa xăm, cụ từ tốn kể: Đầu năm 1945, tổ chức Việt Minh ở các xã quanh khu vực sân bay Cát Bi do các đồng chí Phạm Văn Phình, Nguyễn Khuyến và Bùi Vĩnh An phụ trách, đồng thời thành lập Đội tự vệ chiến đấu “Việt Minh”... Lực lượng tự vệ cùng với nhân dân tham gia phá kho thóc của Nhật tại làng Phương Lưu (xã Đông Hải) cứu đói cho dân.
Qua lời kể của cụ và những thông tin trong cuốn sách Lịch sử Đảng bộ phường Đằng Hải (1930 - 2024): Từ đầu tháng 8/1945, nhiều thanh niên yêu nước trong tổng Lương Xâm tích cực rèn sắm mã tấu, dao kiếm sẵn sàng đợi lệnh khởi nghĩa. Dân chúng nô nức chuẩn bị, cả đêm không ngủ để mang cờ, cắt khẩu hiệu, làm cổng chào, mong trời sáng để đi giành chính quyền. Đến đêm 19/8/1945, theo chỉ huy chung, tự vệ chiến đấu Trung Hành đã cùng lực lượng tự vệ các xã Đông Hải, Đông Khê, Hạ Lũng chiếm Pháo đài Vạn Mỹ, lính Nhật phải bỏ rút về Nhà máy điện Cửa Cấm. Rồi ngày 23/8/1945, đông đảo dân làng Hạ Lũng, Lũng Bắc, Lũng Đông cùng mọi người kéo về Quảng trường Nhà hát thành phố tham dự cuộc mít tinh chào đón sự ra mắt của chính quyền cách mạng. “Già, trẻ, gái, trai trong làng ai ai cũng háo hức, xôn xao, rỉ tai nhau câu nói: “Việt Nam độc lập”, “Cách mạng thành công”…, cụ Bệ kể lại trong niềm xúc động nghẹn ngào.
Viết tiếp tinh thần cách mạng
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công chấm dứt hơn tám mươi năm đô hộ của thực dân Pháp, phát xít Nhật, lật đổ chế độ phong kiến, nhân dân các làng Hạ Lũng, Lũng Bắc, Lũng Đông, nguyện cùng “Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy” theo lời kêu gọi của Đảng, của Bác Hồ. Thời kỳ ấy, chồng của cụ Bệ (cụ Bùi Xuân Khanh) cũng từng là chiến sĩ tự vệ chiến đấu ở khu 11 Đông Khê, vào vùng địch hậu... để kháng chiến chống Pháp. Vì thế, khi Cách mạng Tháng Tám thành công, niềm vui lan toả khắp nơi. Lúc ấy, cụ Bệ trào dâng niềm hân hoan, hạnh phúc. Trong niềm vui chung của đất nước, cũng có niềm vui riêng vì gia đình sắp được đoàn viên, sum vầy…
Cũng từ đó, câu chuyện lịch sử, những chiến công thầm lặng về sự hy sinh bền bỉ của cha ông, tinh thần Cách mạng tháng Tám bất diệt… trở thành đề tài quen thuộc, thường được nhắc đến trong những bữa cơm quây quần của gia đình cụ Bệ. Vì thế, không chỉ là hậu phương vững chắc của người chiến sĩ cách mạng, cụ Bệ sớm giáo dục các con về lòng yêu nước, tinh thần quả cảm và ý thức chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Trong số 9 người con (6 trai, 3 gái) của cụ Bệ, có 2 người con trai tiếp tục tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Thương con nhưng yêu nước, mỗi lần thấy chiến sĩ giải phóng quân về làng, cụ Bệ đi khắp làng trên, xóm dưới để hỏi thăm tin tức của con trai đi B chưa về… Và 2 lần cụ Bệ "khóc thầm lặng lẽ", vì nhận được giấy chứng tử của con trai hy sinh trong chiến dịch Mậu Thân 1968 và một con trai khác hy sinh tại trận Vịnh Bắc bộ (năm 1972).
Cảm phục, biết ơn Mẹ Việt Nam anh hùng Trần Thị Bệ, tháng 7 hằng năm, đoàn viên, thanh niên Trường THPT Lê Quý Đôn đều đến thăm hỏi, để được nghe mẹ kể lại những câu chuyện lịch sử sinh động, nhắc về không khí hào hùng của mùa thu cách mạng. Bằng ký ức lịch sử, Mẹ Việt Nam anh hùng Trần Thị Bệ gieo thêm khát vọng, ý chí, niềm tự hào dân tộc và lòng biết ơn trong thế hệ trẻ hôm nay về “bài ca không quên”- những trang sử hào hùng của quân, dân thành phố Cảng trong cuộc chiến tranh giành, giữ độc lập dân tộc.
