Hải Phòng chuẩn bị chu đáo cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 16 và HĐND các cấp

- Đồng chí có thể cho biết một số điểm mới đáng chú ý trong công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 16 và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031?

- Ngày 21/5/2025, Quốc hội khóa 15 thông qua Nghị quyết số 199/2025/QH15 về việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa 15 và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, đồng thời ấn định ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 16 và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031.

Theo đó, cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào ngày 15/3/2026, sớm khoảng 2 tháng so với các cuộc bầu cử trước. Tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 15 đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND. Luật có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 và sẽ được áp dụng ngay trong cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 16, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031.

Một trong những điểm mới căn bản là cuộc bầu cử lần này diễn ra khi chúng ta đang thực hiện chính quyền địa phương hai cấp. Các quy định liên quan đến thẩm quyền xác định khu vực bỏ phiếu và các tổ chức phụ trách bầu cử cũng có sự thay đổi rõ rệt.

Tại các kỳ bầu cử trước, việc xác định khu vực bỏ phiếu do UBND cấp xã quyết định và được UBND cấp huyện phê chuẩn. Đối với huyện không có đơn vị hành chính xã, thị trấn thì việc xác định khu vực bỏ phiếu do UBND huyện quyết định. Tại cuộc bầu cử sắp tới, UBND cấp xã có thẩm quyền quyết định việc xác định khu vực bỏ phiếu và báo cáo UBND cấp tỉnh.

Số lượng thành viên của các tổ chức phụ trách bầu cử sẽ tăng khi không còn cấp huyện. Sau khi được sửa đổi, bổ sung, các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương gồm: Ủy ban bầu cử cấp tỉnh, thành phố; Ủy ban bầu cử xã, phường, đặc khu; Ban bầu cử đại biểu Quốc hội, Ban bầu cử đại biểu HĐND cấp tỉnh, Ban bầu cử đại biểu HĐND cấp xã; Tổ bầu cử.

Để bảo đảm hiệu quả công tác bầu cử, số lượng thành viên của các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương cũng tăng lên. Thành phần tham dự các hội nghị hiệp thương tại thành phố được điều chỉnh phù hợp với tình hình mới. Trước đây có đại diện MTTQ cấp huyện, nay thành phần tham dự có đại diện MTTQ cấp xã. Điều này vừa phù hợp mô hình hai cấp, vừa góp phần bảo đảm tính đại diện trực tiếp và gần gũi hơn với cử tri.

Một điểm mới đáng chú ý nữa là rút ngắn thời gian thực hiện các bước trong quy trình bầu cử. Thời gian từ khi kết thúc việc nộp hồ sơ ứng cử đến ngày bầu cử được rút ngắn từ 70 ngày xuống còn 42 ngày. Các mốc thời gian trong hiệp thương, công bố danh sách người ứng cử, giải quyết khiếu nại… đều được rút ngắn tương ứng, nhằm bảo đảm tính đồng bộ và phù hợp thực tiễn triển khai.

- Cuộc bầu cử tới đây là cuộc bầu cử đầu tiên thực hiện Luật Bầu cử sau khi được sửa đổi, bổ sung. Sở Nội vụ đã triển khai những gì để chuẩn bị cho cuộc bầu cử sắp tới?

- Với trách nhiệm, thẩm quyền được giao, Sở Nội vụ chủ động tham mưu với UBND thành phố và Ủy ban bầu cử thành phố chuẩn bị xây dựng các văn bản phục vụ cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá 16 và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, như: Chỉ thị số 15/CT-UBND ngày 2/10/2025 về tổ chức cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá 16 và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031; Quyết định số 4510/QĐ-UBND ngày 10/11/2025 thành lập Ủy ban bầu cử thành phố; thành lập 4 Tổ công tác của Ủy ban bầu cử thành phố và các văn bản có liên quan...

Cùng với đó, tham mưu với Ủy ban bầu cử thành phố xây dựng các văn bản hướng dẫn công tác bầu cử. Đến nay, Sở Nội vụ tham mưu ban hành hơn 60 văn bản để triển khai, hướng dẫn thực hiện công tác bầu cử trên địa bàn thành phố Hải Phòng. Tính đến ngày 15/11/2025, tất cả 113 xã, phường, đặc khu đã ban hành quyết định thành lập Ủy ban Bầu cử cấp xã. Riêng đặc khu Bạch Long Vĩ có quy mô dân số thường trú dưới 1.000 người thì không tổ chức cấp chính quyền địa phương.

Bám sát Đề án và hướng dẫn của Ban Thường vụ Thành ủy về công tác nhân sự đại biểu Quốc hội khoá 16 và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, Đảng ủy HĐND thành phố, Đảng ủy HĐND cấp xã tổ chức họp, thảo luận, thống nhất đề xuất cơ cấu nhân sự đại biểu HĐND thành phố và đại biểu HĐND cấp xã, nhiệm kỳ 2026 - 2031 để chuẩn bị tổ chức hội nghị hiệp thương lần thứ nhất theo đúng quy định.

- Để cuộc bầu cử trên địa bàn thành phố bảo đảm thắng lợi, diễn ra đúng kế hoạch, những công việc tiếp theo của Sở Nội vụ là gì?

- Để triển khai công tác bầu cử diễn ra theo đúng lịch trình thời gian, với 64 nhiệm vụ cần phải thực hiện, Sở Nội vụ tham mưu triển khai thực hiện các nhiệm vụ chuẩn bị công tác bầu cử theo luật định, theo lịch công tác của Hội đồng bầu cử quốc gia, Ban Chỉ đạo của Thành ủy, Ủy ban bầu cử thành phố và các văn bản hướng dẫn liên quan.

Sở Nội vụ theo dõi, đôn đốc các sở, ban, ngành, địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu. Theo đó, từ nay đến hết năm 2025 sẽ tập trung vào một số nhiệm vụ, như: Tổ chức các hội nghị hiệp thương, hội nghị cử tri để giới thiệu người ra ứng cử; hướng dẫn người ứng cử nộp hồ sơ; phân chia đơn vị bầu cử…

Sở tham mưu Ban Chỉ đạo của Thành ủy, Ủy ban bầu cử thành phố chỉ đạo thực hiện việc ứng dụng công nghệ trong triển khai công tác bầu cử, như: việc khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và ứng dụng định danh quốc gia (VNeID) trong quá trình lập danh sách cử tri, in thẻ cử tri phục vụ công tác bầu cử; phân chia đơn vị bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp; tổng hợp số liệu liên quan đến công tác bầu cử…

Đồng thời, chủ động nắm bắt tình hình tại các địa phương, kịp thời tham mưu Ban Chỉ đạo của Thành ủy, Ủy ban bầu cử thành phố, UBND thành phố chỉ đạo các cơ quan, đơn vị của thành phố hướng dẫn, có phương án tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc ở cơ sở.

Đối với các nội dung chưa có quy định hoặc vượt thẩm quyền, kịp thời báo cáo, xin ý kiến các cơ quan Trung ương bảo đảm cho cuộc bầu cử thành công.

- Trân trọng cảm ơn đồng chí!