Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, chung sức xây dựng Hải Phòng phát triển, văn minh, hiện đại

Thời gian qua, thành phố Hải Phòng đạt được nhiều thành tựu toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng được nâng cao. Những kết quả đó khẳng định vai trò lãnh đạo sát sao của các cấp ủy Đảng, chính quyền cùng nỗ lực, đóng góp tích cực của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong việc củng cố, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, kịp thời nắm bắt, lắng nghe và giải quyết nguyện vọng chính đáng của nhân dân, góp phần giữ vững ổn định chính trị, xã hội, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của thành phố.

Hòa hợp “Ý Đảng, lòng dân”

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, công tác Mặt trận diễn ra trong bối cảnh thành phố có nhiều thay đổi về địa giới hành chính và tổ chức bộ máy. Bám sát quan điểm “lấy dân làm gốc”, MTTQ các cấp tiếp tục khẳng định rõ vai trò cầu nối giữa Đảng, chính quyền và nhân dân; kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân, góp phần tạo sự hòa hợp, đoàn kết sâu rộng sau quá trình hợp nhất địa bàn. Hệ thống Mặt trận nhanh chóng ổn định tổ chức, sắp xếp lại các tổ chức chính trị - xã hội theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; đội ngũ cán bộ trẻ được tăng cường về cơ sở, tạo khí thế mới trong triển khai nhiệm vụ. Công tác chuyển đổi số được đẩy mạnh thông qua hệ thống hỏi - đáp trực tuyến, điều hành văn bản điện tử, nền tảng Hpnet…, giúp thông tin giữa thành phố và cơ sở thông suốt, kịp thời, hiệu quả hơn.

Công tác giám sát, phản biện xã hội được triển khai đồng bộ và ngày càng đi vào chiều sâu. Toàn hệ thống tổ chức 710 cuộc giám sát; tham gia góp ý 2.581 dự thảo văn bản; thực hiện 111 cuộc phản biện xã hội. Riêng cấp thành phố tiến hành 68 cuộc giám sát và 17 cuộc phản biện, tập trung vào những vấn đề thiết thực, được nhân dân quan tâm. Nhiều kiến nghị của Mặt trận được các cơ quan chức năng tiếp thu, qua đó, góp phần hoàn thiện chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.

Song song với đó, công tác vận động nhân dân tham gia các cuộc vận động và phong trào thi đua yêu nước đạt nhiều kết quả nổi bật. Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” được triển khai theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, phát huy mạnh mẽ vai trò chủ thể của nhân dân trong xây dựng và phát triển địa phương. Người dân tích cực hiến đất, đóng góp ngày công, chung sức xây dựng hạ tầng, chỉnh trang đô thị.

Đến hết năm 2024, 100% số xã của Hải Phòng (trước hợp nhất) đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, nhiều xã đạt chuẩn nâng cao, kiểu mẫu. Tỉnh Hải Dương (cũ) hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới từ năm 2020, với 77 xã đạt chuẩn nâng cao và 17 xã kiểu mẫu. Phong trào xây dựng “Khu dân cư sáng, xanh, sạch, đẹp, văn minh, an toàn” lan tỏa rộng khắp, tạo chuyển biến rõ rệt trong công tác tự quản của cộng đồng dân cư.

Công tác giảm nghèo bền vững tiếp tục là điểm sáng trong hoạt động của Mặt trận. Các cấp Mặt trận vận động xây mới, sửa chữa 1.929 nhà "Đại đoàn kết"; trao tặng hơn 340.700 suất quà với tổng trị giá trên 486,6 tỷ đồng. Với cách làm công khai, minh bạch, đúng đối tượng, thành phố hoàn thành mục tiêu giảm nghèo sớm một năm so với Nghị quyết Đại hội 16 Đảng bộ thành phố; tỉnh Hải Dương (cũ) hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát sớm hơn 2,5 tháng.

Trong công tác cứu trợ thiên tai, nhất là sau bão số 3 (Yagi), nhân dân hai địa phương tiếp tục thể hiện tinh thần tương thân, tương ái. Hải Phòng (trước hợp nhất) vận động hơn 150,2 tỷ đồng, hỗ trợ xây, sửa nhà mới gần 1.000 căn nhà; Hải Dương vận động trên 95,1 tỷ đồng và phân bổ hơn 50,5 tỷ đồng để khắc phục hậu quả bão lũ. Năm 2025, thành phố tiếp tục hỗ trợ 54 tỷ đồng cho 14 tỉnh, thành phố bị thiệt hại bởi các cơn bão số 9, 10, 11.

Cùng với đó, nhiều mô hình tự quản được nhân rộng và phát huy hiệu quả như “Tổ nhân dân tự quản bảo vệ môi trường”, “Lương - giáo đoàn kết xây nhà Đại đoàn kết”, “Kết nối yêu thương”… Đến nay, hơn 90% hộ gia đình đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa”, 85% thôn và tổ dân phố đạt “Khu dân cư văn hóa”, tạo nền tảng vững chắc trong xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân.

Tập trung nhiệm vụ trọng tâm, tạo đột phá trong giai đoạn mới

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đặt mục tiêu đưa Hải Phòng vươn lên mạnh mẽ, phấn đấu trở thành thành phố Cảng hiện đại, văn minh, sinh thái và đáng sống tầm cỡ khu vực Đông Nam Á vào năm 2030. Để thực hiện thắng lợi mục tiêu, MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp thành phố cần chủ động, sáng tạo, đổi mới toàn diện phương thức hoạt động theo mô hình mới, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới.

Trước hết, quán triệt sâu sắc, toàn diện và thực hiện tốt ba quan điểm chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, xuyên suốt trong nhiệm kỳ mới. Đó là, lấy nhân dân làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu và động lực của đổi mới; kết hợp dân chủ - kỷ cương - pháp quyền; chuyển từ phong trào hình thức sang kết quả thực chất. Trên cơ sở đó, nhiệm kỳ tới, công tác Mặt trận các cấp của thành phố tập trung triển khai 6 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm nhằm phát huy cao nhất sức mạnh đại đoàn kết và nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác từ cơ sở đến thành phố.

Thứ nhất, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân, tăng cường đồng thuận xã hội, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc. MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ các cấp thành phố cần nhận thức sâu sắc vai trò nòng cốt trong xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức tuyên truyền, vận động theo hướng toàn dân, toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với từng giới, từng địa bàn, từng đối tượng; quan tâm mở rộng khối đại đoàn kết, tập hợp ngày càng rộng rãi các giai cấp, tầng lớp nhân dân, đặc biệt là nhóm yếu thế và những người chưa là đoàn viên, hội viên của các tổ chức. Chú trọng giải quyết hài hòa các mối quan hệ lợi ích, bảo đảm công bằng, bình đẳng trong việc tiếp cận cơ hội và thụ hưởng thành quả phát triển của mọi người dân.

Thứ hai, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát, phản biện xã hội theo hướng chủ động, từ sớm, từ cơ sở, bảo đảm dân chủ, khách quan; tập trung vào các chủ trương, chính sách lớn, các vấn đề liên quan trực tiếp đến đời sống nhân dân và những nội dung được dư luận xã hội quan tâm. Tăng cường tái giám sát, đôn đốc xử lý kiến nghị sau giám sát. Phản biện xã hội phải thực sự mang tính nhân dân. Đẩy mạnh đối thoại, triển khai mô hình “Tháng nghe dân nói”; cụ thể hóa trách nhiệm của Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội trong thực hiện cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ”; áp dụng bộ tiêu chí “3 công khai - 3 giám sát”; nâng cao hiệu quả Ban Thanh tra nhân dân và Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng.

Thứ ba, động viên các tầng lớp nhân dân tích cực thi đua, đổi mới, sáng tạo, tham gia phát triển kinh tế - xã hội, chăm lo đời sống nhân dân, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các phong trào thi đua phát triển theo ba trụ cột “xanh - số - sáng tạo”. Mặt trận vận động nhân dân tham gia phát triển kinh tế, làm giàu chính đáng; huy động nguồn lực doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân cho Quỹ “Vì người nghèo” và các chương trình an sinh. Nghiên cứu xây dựng bản đồ số về vấn đề dân sinh; thiết lập Quỹ trợ giúp khẩn cấp cộng đồng. Các chương trình an sinh cần có mục tiêu, thời hạn, chỉ số tác động cụ thể; định kỳ đánh giá công khai kết quả thực hiện, lấy ý kiến người thụ hưởng với sự tham gia của đại diện người lao động, doanh nghiệp, chính quyền, Mặt trận và các tổ chức đoàn thể.

Thứ tư, phát huy vai trò làm chủ, tinh thần tự quản của nhân dân, xây dựng khu dân cư đoàn kết, ấm no, hạnh phúc gắn với thực hiện mục tiêu “Thành phố không ma túy” thông qua các mô hình tự quản, xây dựng “xã, phường không ma túy”, “khu dân cư an toàn, lành mạnh”; gìn giữ bản sắc văn hóa, phát triển phong trào khuyến học, khuyến tài, xã hội học tập. Thí điểm thành lập Ban Công tác Mặt trận ở khu chung cư đối với những nơi có điều kiện; thường xuyên rà soát, hoàn thiện và nhân rộng các mô hình tự quản theo hướng thực chất, hiệu quả, gắn với thực hiện Bộ tiêu chí “Thành phố văn minh - xã, phường hạnh phúc”.

Thứ năm, đẩy mạnh hiệu quả hoạt động đối ngoại nhân dân; phát huy sức mạnh kiều bào. MTTQ tăng cường vận động, đoàn kết kiều bào Hải Phòng ở nước ngoài, phát huy vai trò hội đồng hương, cộng đồng kiều bào trong giữ gìn bản sắc văn hóa và đóng góp xây dựng quê hương. Chủ động bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái; khơi dậy lòng tự hào, tinh thần tự tôn dân tộc.

Thứ sáu, xây dựng, vận hành bộ máy tinh gọn; đổi mới mô hình, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đẩy mạnh chuyển đổi số; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ. Tiếp tục triển khai nghiêm túc Nghị quyết số 21-NQ/TU ngày 26/6/2025 của Ban Thường vụ Thành ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác Mặt trận các cấp thành phố Hải Phòng, giai đoạn 2025-2030, tầm nhìn đến năm 2045. Chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh, trí tuệ, gần dân, hiểu dân, trọng dân; triển khai bộ tiêu chí “3 gần”, “5 phải”, “4 không” làm chuẩn mực đánh giá cán bộ. Đẩy mạnh chuyển đổi số, thích ứng với xã hội số và chính quyền số, gắn với việc triển khai “Cổng Mặt trận số”, nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các tổ chức thành viên theo nguyên tắc “một việc - một đầu mối - một thời hạn - một kết quả”. Đổi mới mạnh mẽ hoạt động Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Công đoàn, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh theo chức năng chuyên sâu, phục vụ thiết thực cộng đồng.

Với truyền thống “Trung dũng, quyết thắng” của thành phố Cảng Anh hùng hòa quyện chiều sâu văn hóa của xứ Đông văn hiến, cùng tinh thần “Đoàn kết - Dân chủ - Đổi mới - Phát triển”, hệ thống MTTQ Việt Nam thành phố Hải Phòng chung sức cùng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xây dựng thành phố ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại, xứng đáng là động lực phát triển của vùng Duyên hải Bắc bộ và cực tăng trưởng quan trọng của cả nước.