Từng bước nhân rộng mô hình canh tác lúa thân thiện với môi trường

Hội thảo thu hút đông đảo đại biểu tham dự (Ảnh: HNV)

Sáng 18/10, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức Hội thảo Tổng kết Dự án “Tuyên truyền, vận động nông dân áp dụng canh tác lúa thân thiện với môi trường tại Việt Nam” (gọi tắt là Dự án). 

Được triển khai từ năm 2020, Dự án với sự tài trợ của Tổ chức EarthCare Foundation (trước đây là Quỹ BRACE) có mục tiêu tổng thể là “Giúp nông dân thích ứng với biến đổi khí hậu bằng cách hỗ trợ nông dân và tổ chức của họ tại vùng nông thôn Việt Nam, góp phần giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và phát triển nông nghiệp hiện đại và bền vững”. Trong đó, Dự án đề ra 3 mục tiêu cụ thể: Hỗ trợ kỹ thuật canh tác lúa thân thiện với môi trường cho nông dân trồng lúa; nâng cao nhận thức của nông dân, người tiêu dùng và các bên liên quan về lợi ích của phương pháp canh tác lúa thân thiện với môi trường; giúp đỡ nông dân quảng bá về sản phẩm canh tác lúa thân thiện với môi trường. Dự án được triển khai tại 24 tỉnh, thành phố thông qua hệ thống Hội các cấp với sự tham gia, phối hợp chặt chẽ, chủ động của Ban Quản lý Dự án thuộc Hội Nông dân 24 tỉnh.

Phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Lương Quốc Đoàn, Uỷ viên TW Đảng, Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam nhấn mạnh, là tổ chức chính trị - xã hội của giai cấp nông dân, là trung tâm nòng cốt của các phong trào nông dân và xây dựng nông thôn mới, Hội Nông dân Việt Nam đã ban hành nhiều nội dung, xây dựng cụ thể hoá nhiều chương trình, thể hiện rõ vai trò cùng cả hệ thống chính trị tham gia, chủ động ứng phó và thích ứng với các kịch bản biến đổi khí hậu. Một trong những hoạt động đó, Ban Thường vụ Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đã giao Ban Đối ngoại và Hợp tác quốc tế triển khai thực hiện dự án “Tuyên truyền, vận động nông dân áp dụng canh tác lúa thân thiện với môi trường tại Việt Nam” với sự tài trợ của tổ chức EarthCare Foundation nhằm phát triển một nền nông nghiệp xanh, bền vững, góp phần giảm thiểu phát thải khí nhà kính trong sản xuất nông nghiệp, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Đồng chí Lương Quốc Đoàn, Uỷ viên TW Đảng, Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam phát biểu tại Hội thảo tổng kết (Ảnh: HNV)

Theo đồng chí Lương Quốc Đoàn, tình trạng biến đổi khí hậu và việc sản xuất nông nghiệp nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu, nhất là việc giảm khí thải nhà kính trong sản xuất nông nghiệp đã và đang là vấn đề cấp bách, cần phải có những giải pháp mang tính đồng bộ, quyết liệt và những cách làm phù hợp với tình hình hiện nay. Do đó, sau hơn 3 năm triển khai thực hiện, Dự án đã đạt được những kết quả đáng khích lệ trong việc nâng cao nhận thức và năng lực cho hàng triệu lượt cán bộ, hội viên nông dân, chính quyền địa phương và cộng đồng về canh tác lúa thân thiện với môi trường; hỗ trợ kỹ thuật cho nông dân trồng lúa ở 24 tỉnh trên cả nước nhằm chuyển đổi từ canh tác lúa truyền thống sang canh tác lúa thân thiện với môi trường.

“Có thể nói, ngoài việc góp phần giảm thiểu phát thải khí nhà kính, dự án còn mang ý nghĩa rất lớn, nâng cao thu nhập cho người nông dân, làm gia tăng giá trị trên mỗi đơn vị diện tích đất nông nghiệp, bảo vệ sức khỏe cho chính những người nông dân và cộng đồng, góp phần tái tạo nguồn tài nguyên đất, bảo vệ môi trường, từng bước xây dựng nền nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh” - đồng chí Lương Quốc Đoàn nói.

Báo cáo kết quả dự án, ông Mai Bắc Mỹ, Trưởng ban Đối ngoại và Hợp tác quốc tế, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Giám đốc Ban Quản lý Dự án thông tin, sau hơn 3 năm triển khai, đến nay, đã có hơn 633.000 hộ nông dân với hơn 2.532.000 nông dân tại 24 tỉnh tham gia Dự án đang áp dụng ít nhất 1 kỹ thuật canh tác lúa thân thiện với môi trường trên diện tích hơn 314.000 ha. Số lượng nông dân áp dụng cả 3 kỹ thuật tăng gấp 4 lần trên diện tích tăng gấp 6 lần so với trước khi thực hiện Dự án. Một số tỉnh có diện tích nhân rộng lớn gồm: An Giang, Bắc Giang, Ninh Bình, Ninh Thuận, Kiên Giang. Ở một số địa phương, những hiệu ứng tích cực từ việc triển khai hiệu quả Dự án đã thu hút sự quan tâm, ủng hộ của chính quyền địa phương thể hiện ở việc bố trí ngân sách tỉnh để hỗ trợ, mở rộng dự án. Điển hình như, Hội Nông dân tỉnh Bắc Giang đã vận động thành công hơn 1,6 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách tỉnh để xây dựng nhân rộng 50 mô hình trên diện tích hơn 200 ha với hơn 1.200 hộ tham gia.

Từ thành công ban đầu của Dự án, tại Hội thảo tổng kết, các chuyên gia, đại biểu cho rằng, cần tiếp tục kế thừa và nhân rộng kết quả của Dự án nhằm phát triển canh tác lúa thân thiện với môi trường nói riêng và phát triển nông nghiệp bền vững, thân thiện với môi trường nói chung. Bên cạnh đó, tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nông dân áp dụng canh tác lúa thân thiện với môi trường nói riêng và sản xuất nông nghiệp bền vững, thân thiện với môi trường nói chung. Đồng thời, đề nghị doanh nghiệp đẩy mạnh liên kết với nông dân, bao tiêu sản phẩm xanh, thân thiện môi trường; các Bộ, ngành xây dựng, ban hành tiêu chuẩn sản phẩm nông nghiệp thân thiện môi trường để giúp chứng nhận sản phẩm thân thiện với môi trường, tăng giá trị cho sản phẩm.

Các sản phẩm gạo thu hoạch từ mô hình triển khai Dự án trưng bày tại Hội thảo tổng kết (Ảnh: HNV)

Dịp này, bà Yip Sui Pik Susanna, Cố vấn cao cấp Tổ chức EarthCare Foundation nhấn mạnh, những kết quả đầu ra của Dự án đã có những tác động tích cực trong việc nâng cao nhận thức, thay đổi thói quen canh tác của nông dân Việt Nam theo hướng thân thiện với môi trường. “Còn rất nhiều việc phải làm để đảm bảo nông dân sẽ tiếp tục áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật của Dự án. Tầm nhìn của chúng tôi là tạo ra các mô hình và phương pháp tiếp cận hiệu quả, có thể mở rộng nhằm giảm thiểu biến đổi khí hậu, đồng thời cải thiện sinh kế của nông dân”, bà Yip Sui Pik Susanna nhấn mạnh.