Bài 1: Mai Sơn mùa quả ngọt

Theo đoàn cán bộ của Ngân hàng chính sách xã hội (NHCSXH) huyện Mai Sơn, chúng tôi về xã Hát Lót, gặp gỡ một số Tổ tiết kiệm và vay vốn (TK&VV) trên địa bàn, thăm quan một số mô hình vay vốn tín dụng hiệu quả nơi đây.

Họp định kỳ Tổ TK&VV Nong Xôm, Hát Lót, Mai Sơn (Ảnh: HNV)

Tín dụng chính sách – giải pháp không thể thiếu trong công cuộc xóa đói giảm nghèo

Nằm trong tam giác kinh tế Mai Sơn - Mường La - Thành phố Sơn La, Mai Sơn đang trở thành một trong những vùng có tốc độ phát triển nhanh của tỉnh. Điều gây chú ý với đoàn công tác chúng tôi là những vườn nhãn trĩu trịt quả và bạt ngàn màu xanh của vườn xoài, vườn nhãn.

Mai Sơn có 4 cụm kinh tế chủ yếu: Cụm kinh tế quốc lộ 6 gồm 1 thị trấn và 6 xã; Cụm kinh tế vùng hồ Sông đà 3 xã; Cụm kinh tế quốc lộ 4G gồm 7 xã; Cụm kinh tế vùng cao biên giới 4 xã. Đặc biệt, hệ thống giao thông khá thuận lợi với đường bộ có Quốc lộ 6(AH13), Quốc lộ 6C, Quốc lộ 37 và Quốc lộ 4G đi qua; đường thủy với cảng thủy nội địa Tà Hộc trên sông Đà. Đáng chú ý là đường hàng không với Cảng hàng không nội địa sân bay Nà Sản hiện đang trong giai đoạn trùng tu và nâng cấp theo hướng là sân bay nội địa cấp 4C theo quy định Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO).

Ít ai ngờ rằng, trước kia, dù có khá nhiều điều kiện thuận lợi, Mai Sơn vẫn là một huyện nghèo, có tốc độ phát triển chậm. Nhưng vài năm trở lại đây, cùng với quyết tâm cao của hệ thống chính trị huyện, cấp ủy và chính quyền địa phương cùng sự đồng thuận của đông đảo bà con nhân dân nơi đây, trong đó phải kế đến cả đóng góp của nguồn vốn tín dụng chính sách ưu đãi, kinh tế - xã hội huyện đã từng bước “thay da đổi thịt” và thậm chí khởi sắc.

Mai Sơn một màu xanh mát bởi những vườn cây ăn trái: nhãn, xoài, bưởi... (Ảnh: HNV)

Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Hoàng Thị Hồng, hoạt động của NHCSXH huyện đã khẳng định nguồn vốn tín dụng chính sách là giải pháp không thể thiếu trong quá trình thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước. Kết quả hoạt động 20 năm qua (từ năm 2002 đến nay) là minh chứng rõ nét về quyết định đúng đắn của Chính phủ thực hiện tín dụng ưu đãi đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác. Sau nhiều thử thách khó khăn đến nay NHCSXH huyện Mai Sơn đã và đang thực hiện thành công Nghị định số 78/2002/NĐ-CP của Chính phủ về tín dụng chính sách xã hội, tạo được lòng tin đối với nhân dân, với các cấp ủy đảng, chính quyền góp phần vào thành công chung của huyện về công cuộc xóa đói giảm nghèo của địa phương. “Điều đặc biệt là mô hình hoạt động của NHCSXH đã huy động được tiềm năng to lớn về trí tuệ, sức người, sức của toàn xã hội vì sự nghiệp xóa đói giảm nghèo xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ văn minh. Đội ngũ cán bộ tâm huyết yêu ngành, yêu nghề, luôn vượt qua mọi thách thức khó khăn để hoàn thành chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới với phương châm “thấu hiểu lòng dân, tận tâm phục vụ”. Dưới sự lãnh đạo cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp và Ban đại diện Hội đồng quản trị (HĐQT) - NHCSXH huyện luôn quan tâm chỉ đạo hoạt động của NHCSXH, sự giúp đỡ của chi nhánh NHCSXH tỉnh Sơn La đã tạo thuận lợi cho huyện Mai Sơn hàng năm tăng thêm nguồn vốn để đầu tư cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách xã hội khác” – bà Hồng cho biết.

Mô hình vay vốn hộ gia đình anh Nguyễn Đắc Tuấn (Ảnh: HNV)

Cũng theo nữ Phó Chủ tịch huyện, hợp đồng ủy thác, ủy nhiệm thông qua 04 tổ chức chính trị - xã hội, Tổ TK&VV thực sự đã phát huy được sức mạnh của cộng đồng, phát huy hiệu quả về mặt kinh tế và xã hội, cụ thể bộ mặt nông thôn được khởi sắc, tỷ lệ hộ nghèo và các tệ nạn xã hội giảm dần.

Nhân rộng vườn xanh từ vốn tín dụng chính sách

Hộ gia đình anh Nguyễn Đắc Tuấn, bản Nong Xôm, xã Hát Lót, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La đã có những bước phát triển vượt bậc trong sản xuất chăn nuôi trồng trọt, tự tạo được việc làm ổn định cho các thành viên trong gia đình, thu nhập được nâng lên đáng kể, đời sống vật chất, tinh thần được cải thiện rõ rệt. Có được kết quả đó là nhờ vào chính sách của Đảng, Nhà nước về nguồn vốn tín dụng dành cho các hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác. Năm 2002, gia đình anh thuộc diện nghèo, sau khi tìm hiểu được biết đến chính sách vay vốn ưu đãi để phát triển kinh tế gia đình, gia đình anh đã tiếp cận vốn tín dụng chính sách với mục đích để mua hai con bò sinh sản về nuôi, tận dụng nguồn thức ăn sẵn có tại gia đình. Sau khi được NHCSXH huyện giải ngân với số tiền là 30 triệu đồng, gia đình đã mua hai con bò sinh sản. Sau ba năm, bò đã sinh sản được hai con, gia đình bán 2 con thì đủ trả nợ ngân hàng. Cuối 2013, gia đình nhận thấy mô hình trồng cây ăn quả như xoài, nhãn phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng tại bản, đồng thời mang lại thu nhập ổn định. Tại thời điểm này, gia đình thuộc diện hộ mới thoát nghèo nên đã đề xuất với Bản cùng Tổ TK&VV để được đề nghị vay 50 triệu đồng vốn tín dụng ưu đãi đầu tư trồng mới cây ăn quả là xoài và nhãn. Sau khi được giải ngân, cùng với số vốn tích lũy được qua mấy năm, gia đình đã mạnh dạn trồng 200 gốc nhãn, 500 gốc xoài trên diện tích đất 1ha. Sau 3 năm, cây đã bắt đầu cho quả, đến nay, vườn cây đã cho quả thường xuyên, bình quân hằng năm thu hoạch từ 3 đến 4 tấn nhãn, 15 đến 20 tấn xoài, tổng thu nhập của gia đình đạt từ 140 đến 200 triệu đồng. Mới đây, đầu 2022, gia đình được xã tổ chức cho đi tham quan mô hình chăn nuôi bò tại Hợp tác xã nông nghiệp Sơn La, sau khi tham quan về, được cán bộ hợp tác xã hướng dẫn kĩ thuật chăn nuôi bò, gia đình mạnh dạn vay 90 triệu vốn chính sách theo chương trình hỗ trợ việc làm để mua thêm bò sinh sản, đến thời điểm này, gia đình đang có 16 con bò.

Đoàn cán bộ tín dụng chính sách kiểm tra và thăm mô hình vay vốn của hộ dân trên địa bàn (Ảnh: HNV)

“Nhờ nguồn vốn vay tín dụng chính sách, cộng với các mặt hàng nông sản được giá, chăn nuôi không bị rủi ro, kinh tế gia đình từng bước được cải thiện, từ chỗ nhà tạm bợ, gia đình thiếu thốn trăm bề đến nay đã tạo lập được cơ sở khang trang với cuộc sống ấm no, ổn định” – anh Tuấn chia sẻ với chúng tôi.

Trao đổi với chúng tôi, Tổ trưởng Tổ TK&VV Nguyễn Đắc Thắng ở bản Nong Xôm, xã Hát Lót, huyện Mai Sơn cho biết, Tổ của anh có 15 hộ với dư nợ 900 triệu đồng. Từ mô hình của gia đình anh Tuấn, lúc đầu có vài hộ làm theo, sau một thời gian, nhận thấy mô hình gia đình anh Tuấn và một số hộ đang triển khai có hiệu quả, kết hợp chăn nuôi bò và trồng cây ăn quả sẽ tận dụng được nhiều lợi thế sẵn có như: có thể trồng cây ăn cỏ, phân bò có thể dùng để bón cho cây hoặc sử dụng các chế phẩm từ trồng trọt như ngọn mía, cây ngô để làm thức ăn cho bò, từ đó tiết giảm được chi phí chăn nuôi, trồng trọt, tối ưu hóa lợi nhuận từ sản xuất nông nghiệp nông thôn. Do vốn vay tạo việc làm của NHCSXH huyện mà gần 30 hộ cùng bản của gia đình anh Tuấn đã đầu tư, cải tạo vườn … Có thể thấy mô hình trồng trọt kết hợp chăn nuôi đến nay đã thành công, giúp các hộ gia đình có thu nhập cao hơn trước.

Bản thân Tổ trưởng Nguyễn Đắc Thắng cũng vay 50 triệu đầu tư hơn 100 gốc nhãn, mở rộng thêm sinh kế giúp thay đổi cuộc sống gia đình ngày càng ấm no, đủ đầy hơn.

Hộ vay vốn, Tổ trưởng Tổ TK&VV Nguyễn Đắc Thắng thu hoạch nhãn (Ảnh: HNV)

Tại cuộc họp định kỳ của Tổ TK&VV của bản tại nhà văn hóa xã, Bí thư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xã Hát Lót Đào Trung Việt chia sẻ: Từ khi thực hiện nhiệm vụ nhận ủy thác vốn với NHCSXH, chúng tôi luôn xác định phải làm tốt vai trò “cánh tay vươn dài” của NHCSXH, tuyên truyền phổ biến mọi chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến với nhân dân trên địa bàn và truyền tải nguồn vốn tín dụng ưu đãi là được quan tâm nhất. Để phát huy tối đa hiệu quả, chúng tôi nhận thấy ngoài phương án sản xuất tốt còn phải có sự quan tâm, đôn đốc, hướng dẫn, định hướng cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách sử dụng vốn đúng mục đích, mục tiêu đã xác định. Từ đó động viên được tinh thần sản xuất, kinh doanh của các tổ viên yên tâm sản xuất.

Cũng theo Bí thư Đào Trung Việt, thông qua hoạt động ủy thác, nhận thức của cán bộ đoàn viên thanh niên cũng được nâng cao rõ rệt, đoàn viên thanh niên hiện nay có hiểu biết được nhiều lĩnh vực, ngành nghề khác nhau để có thể tư vấn cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác các kiến thức về trồng trọt, chăn nuôi chờ giúp bà con phát triển kinh tế.

Ông Cầm Văn Sơn, Giám đốc NHCSXH huyện Mai Sơn cho biết: xác định mục tiêu là giúp hộ nghèo và các đối tượng chính sách sử dụng vốn vay có hiệu quả tạo thêm việc làm tăng thu nhập ổn định đời sống công tác kiểm tra, giám sát các hộ vay vốn trong việc sử dụng vốn vay được chúng tôi quan tâm và đặt lên hàng đầu. Trong thời gian qua, NHCSXH huyện đã phối hợp chặt chẽ với các tổ chức chính trị xã hội nhận ủy thác thức kiểm tra giám sát quá trình sử dụng vốn vay của các hộ vay vốn 100% món vay phát phát sinh trong tháng đều được kiểm tra đánh giá. Qua hoạt động kiểm tra đánh giá các mô hình phát triển kinh tế có hiệu quả được nhận nhân rộng, các tổ chức cá nhân điển hình được để xuất kiến nghị với cấp trên khen thưởng kịp thời.

“Đặc biệt, tới đây, phát huy những thành tựu đã đạt được trong hành trình truyền tải vốn tín dụng chính sách tại địa phương, chúng tôi sẽ tiếp tục tập trung sử dụng hiệu quả việc tăng cường nguồn lực cho NHCSXH để thực hiện các chương trình tín dụng chính sách xã hội theo các nội dung của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, của huyện; nâng cao năng lực hoạt động của NHCSXH phát triển theo hướng tự chủ, ổn định, bền vững, đủ năng lực để thực hiện tốt tín dụng chính sách xã hội của Nhà nước cho các đối tượng chính sách xã hội theo quy định” – Giám đốc Cầm Văn Sơn lạc quan thông tin./.