Tối thiểu 30% lợi nhuận thương mại hoá thuộc về người nghiên cứu
Tại phiên họp buổi sáng, dưới sự chủ trì của đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; đồng chí Bùi Thế Duy, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; đồng chí Ngô Hải Phan, Cục trưởng Cục Chuyển đổi số - Cơ yếu, Văn phòng Trung ương Đảng, các đại biểu đã thảo luận, đóng góp ý kiến đối với dự thảo Luật Khoa học, Công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST).
    |
 |
| Các đại biểu cho ý kiến về Luật Khoa học, Công nghệ và đổi mới sáng tạo. |
Đóng góp ý kiến, các đại biểu nhấn mạnh, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được xác định là động lực then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Đồng thời bày tỏ cơ bản thống nhất với quan điểm xây dựng Luật; cho rằng dự luật có nhiều nội dung thể chế hóa đầy đủ tinh thần của Nghị quyết số 57-NQ/TW; có quy định mang tính đột phá, vượt trội; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đơn giản hóa thủ tục hành chính…
Một trong những nội dung nhận được nhiều ý kiến đóng góp là về sở hữu và thương mại hóa kết quả nghiên cứu. Cụ thể, dự thảo Luật đã xây dựng chính sách cho phép cơ sở nghiên cứu được sở hữu và có quyền tự quyết đối với kết quả nghiên cứu, với tài sản hình thành từ nghiên cứu. Người làm nghiên cứu cũng được hưởng tối thiểu 30% kết quả thương mại hoá, được phép tham gia thành lập và điều hành doanh nghiệp.
Có ý kiến đề xuất xác lập quyền sở hữu trực tiếp cho nhóm nghiên cứu thay vì chỉ tổ chức chủ trì. Đồng thời cần xem xét nâng tỷ lệ chia lợi nhuận cho nhóm nghiên cứu lên 40–50% và quy định rõ tỷ lệ phân chia cho đơn vị trung gian thương mại hóa…
| |
 |
| Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại Hội thảo. |
Trao đổi với các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, việc tổ chức chủ trì được sở hữu kết quả nghiên cứu sẽ tạo sự chủ động trong việc thương mại hoá, ngay sau khi kết thúc nghiên cứu. Nhà nước sẽ thu lại kinh phí đầu tư gián tiếp thông qua thuế, tạo ra việc làm cho xã hội. Đây là cách mà nhiều quốc gia trên thế giới đã thực hiện.
Về tỷ lệ phân chia lợi nhuận, Bộ trưởng cho hay, trước mắt dự thảo luật quy định người làm nghiên cứu được hưởng tối thiểu 30% từ phần thu nhập thu được do kết quả nghiên cứu mang lại khi thương mại hóa và được miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân đối với khoản thu nhập này. Từ đó, tạo động lực đổi mới, thúc đẩy tinh thần dám nghĩ dám làm trong nghiên cứu, tiến hành nghiên cứu hướng đến kết quả thực tiễn, gắn kết chặt chẽ giữa KHCN với phát triển kinh tế - xã hội.
Đồng thời, Bộ trưởng chia sẻ kinh nghiệm từ Israel, nơi mà người làm ra sáng chế được hưởng tỷ lệ 40%, tổ chức khoa học công nghệ được hưởng 40% và dành 10-20% chi phí thương mại hoá sáng chế cho đơn vị trung gian. “Từ kinh nghiệm của Israel, chúng tôi sẽ nghiên cứu thiết kế nguyên tắc cụ thể để đưa vào quy định tại Nghị định hướng dẫn thi hành luật” - Bộ trưởng cho biết.
Xây dựng khung pháp lý cho tài sản số
Chiều cùng ngày, dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương và Cục trưởng Cục Chuyển đổi số - Cơ yếu Ngô Hải Phan, các đại biểu cho ý kiến về dự án Luật Công nghiệp công nghệ số.
| |
 |
| Cục trưởng Cục Chuyển đổi số - Cơ yếu Ngô Hải Phan phát biểu điều hành nội dung thảo luận |
Tham gia góp ý, các ý kiến tán thành về sự cần thiết ban hành Luật công nghiệp công nghệ số và cơ bản nhất trí với nhiều nội dung của dự thảo Luật.
Về tài sản số, có ý kiến đại biểu đề nghị quy định chi tiết các vấn đề cốt lõi, xác định ngay các nội dung phải thực hiện quyền tài sản, quyền sở hữu, giao dịch, bảo mật, trách nhiệm, giải quyết tranh chấp...
Về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát sản phẩm, có ý kiến đề nghị quy định rõ tại dự luật về nguyên tắc, tiêu chí, thẩm quyền, quyền, trách nhiệm, bảo vệ người sử dụng và miễn trừ trách nhiệm trong thử nghiệm sản phẩm, dịch vụ ứng dụng công nghệ số…
Trao đổi với các đại biểu, Thứ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ Bùi Hoàng Phương cho biết, tài sản số đã được xác định là tài sản theo pháp luật dân sự hiện hành. Các vấn đề liên quan như quyền tài sản, quyền sở hữu, giao dịch, bảo mật, trách nhiệm, giải quyết tranh chấp, quản lý rủi ro … đã được điều chỉnh trong nhiều luật chuyên ngành. Do vậy, nhằm bảo đảm tính khả thi, linh hoạt và ổn định của hệ thống pháp luật, dự thảo Luật chỉ quy định mang tính nguyên tắc và giao Chính phủ quy định cụ thể cho phù hợp với thực tiễn phát triển.
Liên quan cơ chế thử nghiệm có kiểm soát, theo Thứ trưởng, dự án Luật KH,CN&ĐMST trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến và thông qua tại Kỳ họp thứ 9 cũng có quy định về nội dung này nhằm áp dụng cho nhiều lĩnh vực khác nhau.
Do đó, để bảo đảm tính thống nhất của các quy định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát, Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ quy định khung chung về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát. Trên cơ sở các quy định khung này, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát đối với sản phẩm, dịch vụ ứng dụng công nghệ số sẽ được quy định cụ thể, chi tiết hơn, bảo đảm thống nhất.
Bên cạnh các nội dung nêu trên, các đại biểu cũng thảo luận về hỗ trợ, ưu đãi đầu tư cho công nghiệp công nghệ số, về quản lý trí tuệ nhân tạo…
Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương khẳng định, các góp ý tại Hội thảo sẽ được tiếp thu, tổng hợp đầy đủ, trình Quốc hội để hoàn thiện dự thảo Luật – đặc biệt là những nội dung còn nhiều ý kiến khác nhau, nhằm bảo đảm tính khả thi và đồng bộ của hệ thống pháp luật trong thời kỳ chuyển đổi số quốc gia.
Cục trưởng Cục Chuyển đổi số - Cơ yếu Ngô Hải Phan cho biết, sau Hội thảo này, các đại biểu có thể tiếp tục gửi phản ánh, kiến nghị, sáng kiến, giải pháp về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số qua kênh Tiếp nhận phản ánh kiến nghị Nghị quyết số 57-NQ/TW tại địa chỉ https://pakn.nq57.vn.