[Emagazine]. Thực hiện Nghị quyết 18: Đồng thuận, kịp thời, hiệu quả - Kỳ cuối: Để bộ máy hoạt động thông suốt

[Video]. Gỡ vướng cho cấp xã:

Việc sáp nhập, tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết 18-NQ/TW đã giảm đầu mối nhưng lại tăng khối lượng công việc tại cấp xã với hơn 1.000 đầu việc, ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Khối lượng công việc tăng, tạo áp lực rất lớn cho từng vị trí công tác. Song chính áp lực ấy, sự thích ứng, tinh thần trách nhiệm và năng lực của từng cán bộ, công chức được bộc lộ rõ hơn bao giờ hết.

Từ ngày 1/7/2025, khối lượng hồ sơ dồn về Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã tăng đột biến. Trung bình mỗi tháng, Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Mộ Đức tiếp nhận trên 600 hồ sơ. Điều đáng mừng là tất cả hồ sơ đều được giải quyết trước hạn.

Chị Nguyễn Thị Thùy là công chức Tư pháp - Hộ tịch xã Đăk Rve. Dù vẫn làm công việc quen thuộc sau khi sáp nhập, nhưng chị phải làm quen với quy trình mới và xử lý công việc trên môi trường số, hoàn toàn khác với trước đây. Mỗi ngày, phải xử lý 50 - 60 hồ sơ, khối lượng công việc nhiều, áp lực lớn, đòi hỏi chị Thùy phải tự học hỏi và thay đổi để thích ứng với yêu cầu công tác trong tình hình mới. 

Chị Thùy cho biết, trước đây làm việc chủ yếu qua giấy tờ, nhưng nay thì phần lớn đều được giải quyết trực tuyến. Chính vì vậy, cán bộ, công chức phải nắm rõ kiến thức công nghệ thông tin mới có thể hướng dẫn, hỗ trợ người dân giải quyết hồ sơ.

Quá trình triển khai bộ máy mới trong bối cảnh "vừa chạy, vừa xếp hàng" không tránh khỏi lúng túng. Cơ sở vật chất, trang thiết bị ở một số nơi còn hạn chế. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ thông tin chưa đồng bộ, với hơn 10 phần mềm của các bộ, ngành trung ương chưa được liên thông, kết nối với hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) cấp tỉnh. Điều này khiến công chức cấp xã lúng túng khi phải thao tác cùng lúc trên nhiều phần mềm.

Để giải quyết tình trạng này, cấp tỉnh đã nhanh chóng vào cuộc. Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Nguyễn Thanh Hoài cho biết, để cấp xã vận hành tốt, trung tâm đã tiến hành tổ chức tập huấn cho 96 xã, phường, đặc khu của tỉnh. Xuyên suốt quá trình vận hành, chúng tôi thành lập các nhóm Zalo trao đổi công việc để kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc phát sinh.

[Video]. Khắc phục bài toán thừa - thiếu cán bộ:

Một trong những khó khăn lớn nhất là tình trạng thiếu cán bộ chuyên môn sâu ở cấp xã, đặc biệt trong các lĩnh vực đất đai, công nghệ thông tin và tài chính. Sự thiếu hụt này càng trầm trọng hơn khi Nghị định số 151/2025/NĐ-CP của Chính phủ được ban hành quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai. Nghị định này phân cấp hàng loạt nhiệm vụ quản lý đất đai vốn thuộc cấp huyện về cấp xã.

Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Đăk Tô Võ Bá Trung nhận định, tình trạng thừa - thiếu cán bộ, công chức đang diễn ra tại địa phương. Số lượng biên chế thừa vì xã đang trong quá trình sắp xếp, tinh gọn theo quy định của cấp trên. Trong khi đó, cán bộ có chuyên môn về công nghệ thông tin thì xã lại rất thiếu.

“Xã đã cử 5 công chức đi đào tạo các lớp về tin học, chuyển đổi số để đáp ứng yêu cầu chuyên môn. Thời gian tới, chúng tôi sẽ cố gắng khắc phục và tự học để nâng cao hiệu quả chuyển đổi số trong xử lý các công việc hành chính”, ông Trung chia sẻ.

Đây cũng là thực trạng chung mà nhiều địa phương trong tỉnh đang đối mặt. Tỉnh đã rà soát nhu cầu để điều chuyển cán bộ từ nơi thừa sang nơi thiếu. Sự hỗ trợ chuyên môn còn được trung ương tiếp sức.

Anh Nguyễn Toàn Hóa, chuyên viên Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), được cử về Quảng Ngãi đã giải đáp, tập huấn theo cụm xã, tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến hồ sơ phức tạp, tồn đọng. Việc tháo gỡ vướng mắc, hỗ trợ địa phương là cách để lan tỏa chủ trương lớn của Đảng về mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và phát triển bền vững.

Sau thời gian công tác tại Quảng Ngãi, điều anh Hoá trăn trở nhất không phải là khối lượng công việc khổng lồ, mà là đội ngũ công chức ngành nông nghiệp và môi trường ở cơ sở còn quá mỏng. Trong khi đó, hồ sơ phức tạp, chuyển tiếp từ nhiều năm, gây áp lực không nhỏ cho những công chức mới được cử về địa bàn. 

Theo Giám đốc Sở Nội vụ Tạ Công Dũng, đội ngũ công chức, viên chức được tăng cường về cơ sở đến nay cơ bản thực hiện tốt nhiệm vụ, nhanh chóng hòa nhập với môi trường làm việc mới. Những cán bộ này hỗ trợ tháo gỡ khó khăn, giải quyết công việc tồn đọng và là cầu nối để truyền đạt tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, công chức cấp xã; kiến nghị những nội dung khó khăn, vướng mắc của địa phương lên cấp trên. 

Sở Nội vụ sẽ tham mưu, báo cáo tỉnh xem xét việc tuyển dụng công chức theo quy định. Đồng thời, phối hợp tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ chuyên sâu cho cán bộ, công chức, viên chức cấp xã. Mục tiêu là đảm bảo nhân sự tại cấp xã đáp ứng yêu cầu chuyên môn, nghiệp vụ để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vận hành hiệu quả, thông suốt.

[Video]. Quảng Ngãi đẩy mạnh việc thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW:

Theo lộ trình, đến cuối năm 2025, TTHC không phân biệt địa giới hành chính phải triển khai tại cấp xã, để tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, đây sẽ là thách thức lớn cho hoạt động chuyên môn ở cơ sở. Bởi, công chức cấp xã phải am hiểu toàn bộ TTHC liên quan tới thẩm quyền giải quyết công việc của người dân, tổ chức.

Bên cạnh đó, ngày 24/10/2025, HĐND tỉnh đã thông qua Nghị quyết 17/2025/NQ-HĐND quy định nhiệm vụ, quyền hạn Chủ tịch UBND xã ủy quyền công chức chứng thực đối với các hồ sơ đơn giản như: Sao y, chứng thực. Việc này đòi hỏi công chức được ủy quyền phải vững chuyên môn, nâng cao trách nhiệm, giúp người dân nhận kết quả nhanh chóng, thuận tiện hơn.

Từ thực tiễn vận hành theo mô hình mới cho thấy, việc chỉ đạo sát sao, quyết liệt, chuẩn bị kỹ về đội ngũ cán bộ là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính mới theo Nghị quyết 18-NQ/TW. Việc giải quyết các điểm nghẽn về nhân sự, TTHC giúp bộ máy mới vận hành trơn tru, mang lại những tín hiệu tích cực từ phía người dân và doanh nghiệp. 

Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hoàng Giang nhấn mạnh, Quảng Ngãi đang triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp. Trong đó, bố trí cán bộ chuyên trách ở Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã để tiếp nhận và giải đáp thủ tục; công khai đường dây nóng, kịp thời hỗ trợ người dân. Chuẩn hóa, đơn giản hóa TTHC để giảm thời gian và chi phí cho người dân, doanh nghiệp. Đồng thời, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, khuyến khích người dân thực hiện TTHC qua mạng để rút ngắn khoảng cách địa lý, giảm áp lực cho cán bộ.

Hiện tỷ lệ giải quyết hồ sơ trước và đúng hạn đạt trên 99%. Ở cấp tỉnh, tỷ lệ nộp hồ sơ trực tuyến chiếm hơn 80%, cao hơn 10% so với thời gian trước. Tỷ lệ nộp hồ sơ trực tuyến ở cấp xã đạt khoảng 70%, cao hơn 15% so với thời gian trước. Mức độ hài lòng và rất hài lòng của người dân và doanh nghiệp về quá trình giải quyết TTHC luôn đạt 100%. Những con số cho thấy, đội ngũ cán bộ, công chức đã nỗ lực phục vụ, hỗ trợ người dân giải quyết TTHC tốt nhất và nhanh nhất. 

Phát biểu tại Hội nghị Tổng kết thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW của Quảng Ngãi vào ngày 17/10/2025, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Hồ Văn Niên yêu cầu, các sở, ngành, địa phương tiếp tục tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý, giải quyết TTHC. Lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo hiệu quả của việc sắp xếp tổ chức bộ máy. Sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập đồng bộ, thống nhất và phù hợp với yêu cầu thực tiễn của địa phương. Ưu tiên nguồn lực, đầu tư trang thiết bị quản lý về đất đai, dân cư, y tế, giáo dục để hoàn thiện cơ sở dữ liệu phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội và quản lý hành chính.

Thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị quyết 18-NQ/TW đã tạo ra những thay đổi rõ rệt. Không chỉ thay đổi về mô hình tổ chức mà còn là sự thay đổi trong tư duy và văn hóa phục vụ của đội ngũ cán bộ, từ quản lý sang phục vụ. Sự quyết liệt trong chỉ đạo và sự linh hoạt trong vận hành đã giúp bộ máy cấp xã đến cấp tỉnh thay đổi toàn diện. Đây là tiền đề vững chắc để củng cố niềm tin và tạo sự đồng thuận xã hội, hướng tới xây dựng một chính quyền kiến tạo, phát triển, liêm chính và hành động.

Thực hiện: A.KIỀU - TH.PHƯƠNG - D.HƯNG - M.LỰC
Trình bày: LONG HOANH