Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng
Trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh, du lịch, dịch vụ mở rộng và hoạt động xuất nhập khẩu sôi động, thị trường hàng hóa tại Quảng Ninh đứng trước nhiều nguy cơ tiềm ẩn. Từ buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái đến vi phạm ATTP hay giao dịch qua mạng xã hội… đều tác động trực tiếp đến đời sống và quyền lợi người tiêu dùng. Trước thực tế đó, tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, từ tuyên truyền pháp luật, kiểm soát thị trường đến ứng dụng công nghệ và xử lý nghiêm vi phạm, nhằm xây dựng môi trường tiêu dùng an toàn, minh bạch và bền vững.
Đại diện Ban Bảo vệ người tiêu dùng, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia tuyên truyền, phổ biến tổng quan về Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Ảnh: Đinh Hằng
Ngày 18/11, Sở Công Thương phối hợp Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia tổ chức hội nghị tuyên truyền, phổ biến Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng số 19/2023/QH15. Hội nghị thu hút hơn 200 đại biểu là đại diện sở, ngành, tổ chức, doanh nghiệp và các hộ sản xuất, kinh doanh. Tại đây, các chuyên gia đã phân tích những điểm mới nổi bật của Luật so với Luật cũ năm 2010, nhất là trách nhiệm về bảo mật thông tin người tiêu dùng, kiểm soát hợp đồng theo mẫu, giải quyết tranh chấp, minh bạch thông tin hàng hóa, dịch vụ và cơ chế bảo vệ người tiêu dùng.
Thời gian qua, công tác tuyên truyền pháp luật luôn được tỉnh chú trọng thực hiện, thông qua hội nghị trực tiếp, tài liệu số, chuyên mục trên phương tiện thông tin đại chúng và hệ thống truyền thanh cơ sở. Cơ quan chức năng cũng khuyến cáo các tổ chức, cá nhân không sản xuất, tàng trữ, kinh doanh hàng giả hoặc hàng kém chất lượng; tuân thủ nghiêm các quy định về nhãn mác, nguồn gốc và công bố chất lượng sản phẩm.
9 tháng năm 2025, toàn tỉnh đã kiểm tra và xử lý hơn 2.450 vụ vi phạm liên quan buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; tổng trị giá hàng hóa vi phạm 45,5 tỷ đồng, tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý, lực lượng chức năng đã khởi tố 46 vụ với 107 đối tượng; đưa ra xét xử 32 vụ/91 bị cáo, xác định 15 vụ án điểm đối với loại tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả để tập trung khởi tố điều tra, truy tố, xét xử nhanh. Điều này cho thấy quyết tâm của tỉnh trong xử lý nghiêm minh, không để hình thành đường dây, ổ nhóm phức tạp, đồng thời góp phần tuyên truyền, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật cho quần chúng nhân dân, răn đe, phòng ngừa các hành vi vi phạm pháp luật.
Lực lượng chức năng tiến hành tiêu hủy 300kg chân lợn đông lạnh không rõ nguồn gốc bị bắt giữ ngày 17/10/2025 tại phường Móng Cái 1. (Ảnh: Chi cục QLTT tỉnh)
Thực tế cho thấy, khi nhu cầu tiêu dùng tăng, nhóm mặt hàng vi phạm cũng biến động theo mùa, từ pháo nổ, thuốc lá, rượu mạnh cho đến mỹ phẩm, thực phẩm đông lạnh và phụ kiện thời trang. Thay vì chờ đến cao điểm mới tăng cường kiểm soát, tỉnh đã sớm xây dựng các kế hoạch chuyên đề, theo dõi sát từng tuyến vận chuyển và từng nhóm hàng nhằm phát hiện kịp thời, tránh để vi phạm tích tụ thành điểm nóng. Tại các khu vực biên giới, miền núi, nơi thị trường thường “nhạy cảm” vào dịp cuối năm, lực lượng chức năng phối hợp chặt chẽ trong kiểm tra và giám sát. Đơn cử, tại địa bàn do Đội QLTT số 8 quản lý (Tiên Yên, Đông Ngũ, Hải Lạng, Điền Xá, Bình Liêu, Hoành Mô, Lục Hồn, Ba Chẽ, Kỳ Thượng, Lương Minh), lực lượng chức năng đã chủ động tăng cường kiểm tra, bám sát thực tế từng khu vực. Trong 10 tháng năm 2025, Đội phát hiện và xử lý 106 vụ/112 hành vi vi phạm, tổng trị giá hàng hóa và tiền phạt hơn 793 triệu đồng. Các lỗi chủ yếu liên quan đến hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm ATTP, kinh doanh khí N₂O, gian lận qua mạng.
Bên cạnh đó, hoạt động thương mại điện tử trên địa bàn tỉnh phát triển nhanh, kéo theo nhiều rủi ro về hàng giả, hàng lậu, gian lận thương mại và quảng cáo sai sự thật. Trước thực tế này, các cơ quan chức năng của tỉnh đã tăng cường quản lý bằng nhiều biện pháp, song song đẩy mạnh tuyên truyền quy định pháp luật đến doanh nghiệp và hộ kinh doanh, tăng cường giám sát chặt các sàn TMĐT, website, fanpage; phối hợp liên ngành trong quản lý thuế, kiểm soát giao dịch và xử lý vi phạm. Qua đó, nhiều vụ việc lớn đã được phát hiện, điển hình vụ kiểm tra kho hàng tại phường Móng Cái 3 với hơn 47.000 sản phẩm vi phạm vận hành dưới hình thức kho "ẩn danh” liên kết hàng trăm tài khoản TikTok. Cùng với kiểm tra, xử lý, tỉnh tích cực khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ trong truy xuất nguồn gốc hàng hóa, nhất là sản phẩm OCOP, nông - lâm - thủy sản, xây dựng hệ thống quản trị bán hàng hiện đại.
Những nỗ lực này đang tạo chuyển biến rõ nét, nhận thức của người bán được cải thiện, hành vi vi phạm được phát hiện kịp thời hơn và người dân có thêm cơ sở để lựa chọn hàng hóa an toàn. Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp, tỉnh đang từng bước hoàn thiện cơ chế bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng theo hướng thiết thực, hiệu quả và lâu dài, qua đó xây dựng thị trường tiêu dùng an toàn, minh bạch và bền vững.
