Việc triển khai thực hiện mô hình chính quyền đô thị và thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính là phù hợp thực tiễn và xu thế phát triển của thành phố trong giai đoạn tới. Trong ảnh: Trung tâm hành chính quận Ngô Quyền. Ảnh: PHAN TUẤN
Nỗ lực không ngừng
Theo thống kê, cùng với việc thành lập quận An Dương và thành phố Thủy Nguyên trực thuộc thành phố Hải Phòng, việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã tại Hải Phòng giảm 50 đơn vị hành chính cấp xã, tương ứng 23% tổng số đơn vị hành chính cấp xã toàn thành phố, là địa phương giảm nhiều thứ 2 cả nước. Phát biểu tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa 15, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, từ 1-7- 2026, việc thực hiện mô hình chính quyền đô thị tại Hải Phòng theo hướng một cấp và hai cấp hành chính, tức là chính quyền địa phương ở thành phố Hải Phòng, thành phố Thủy Nguyên, huyện, xã, thị trấn tại thành phố là cấp chính quyền địa phương gồm HĐND và UBND; chính quyền địa phương ở các quận, phường là UBND quận, phường cùng với sắp xếp các đơn vị hành chính tại Hải Phòng là phù hợp thực tiễn và xu thế phát triển của thành phố trong giai đoạn tới; tạo điều kiện tập trung được các nguồn lực về đất đai, dân số, mở rộng không gian để quy hoạch, tập trung mở rộng sản xuất, phát huy hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh để phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời, góp phần tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền địa phương; tiết kiệm chi cho ngân sách, nâng cao đời sống cán bộ, công chức và nhân dân; bảo đảm quốc phòng; giữ vững trật tự, an toàn xã hội trong tình hình mới.
Xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, ngay từ đầu năm 2024, thành phố tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện. Ban Chỉ đạo thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính thành phố do đồng chí Bí thư Thành ủy làm Trưởng ban, thường xuyên họp bàn, rà soát công việc, đôn đốc, với tinh thần không bàn lùi, chỉ đạo triển khai đồng bộ, bảo đảm công khai, dân chủ, thống nhất. Cán bộ cơ sở tuyên truyền, vận động, lắng nghe, giải thích thấu đáo, tiếp thu kiến nghị của người dân, tạo sự đồng thuận, ủng hộ, thống nhất cao trong các tầng lớp nhân dân và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. Nhờ đó, tỷ lệ đồng thuận về sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính trong cán bộ, đảng viên, nhân dân đạt từ 97% trở lên, thậm chí có địa phương thuộc An Dương, Thủy Nguyên… đạt gần 100%. Trên cơ sở đó, HĐND thành phố ban hành các nghị quyết chuyên đề, tạo cơ sở để thực hiện các bước tiếp theo, như: báo cáo cơ quan Trung ương về chương trình phát triển đô thị Hải Phòng định hướng đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050; hoàn thiện Đề án thành lập thành phố Thủy Nguyên thuộc thành phố Hải Phòng; sắp xếp, thành lập, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trên địa bàn thành phố giai đoạn 2023-2025. Thành phố chủ động làm việc với các bộ, ngành Trung ương để tháo gỡ vướng mắc, khó khăn; chủ động rà soát kỹ, xây dựng phương án bố trí đối với từng trường hợp bị tác động cụ thể.
Giải quyết thấu đáo các vướng mắc, kiến nghị phát sinh
Trên thực tế, việc thực hiện mô hình chính quyền đô thị và sắp xếp đơn vị hành chính đòi hỏi sự quyết tâm, kiên trì và phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành và sự ủng hộ của nhân dân. Để triển khai hiệu quả các Nghị quyết của Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị thành phố tập trung thực hiện đồng bộ, hiệu quả, hoàn thiện mô hình tổ chức chính quyền đô thị theo đúng tinh thần của Nghị quyết 169/2024/QH15, bảo đảm tính ổn định, thống nhất, không gián đoạn trong hoạt động quản lý nhà nước và cung cấp dịch vụ công; nhanh chóng kiện toàn hệ thống chính quyền các cấp sau khi sắp xếp, bảo đảm tính thống nhất, liên thông trong quản lý nhà nước; chú trọng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Để tăng cường sự đồng thuận, ủng hộ cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân, thành phố cần thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến để người dân hiểu rõ mục đích, ý nghĩa của các nghị quyết. Đồng thời, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, nhất là liên quan đến thay đổi giấy tờ, hồ sơ của người dân và doanh nghiệp sau sắp xếp; giải quyết thấu đáo các vướng mắc, kiến nghị phát sinh trong quá trình triển khai… “Quan trọng nhất là sắp xếp lại đơn vị hành chính phải đạt các yêu cầu: kinh tế - xã hội của địa phương phát triển hơn, doanh nghiệp được phục vụ thuận lợi hơn, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được tốt hơn; các giá trị văn hóa truyền thống được bảo tồn, trao truyền và phát huy hiệu quả hơn”, đồng chí Chủ tịch Quốc hội chỉ đạo.
Cũng theo đồng chí Chủ tịch Quốc hội, Hải Phòng cần phân cấp mạnh mẽ cho chính quyền địa phương trong các lĩnh vực như quản lý đô thị, quy hoạch, đầu tư, tài chính, bảo đảm tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm; xây dựng các chính sách, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội phù hợp quy mô, đặc thù của các đơn vị hành chính sau sắp xếp; tập trung nguồn lực vào phát triển, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, tạo sức hút các nhà đầu tư và nâng cao chất lượng sống của người dân, hướng tới mục tiêu trở thành đô thị thông minh, hiện đại. Cùng với đó, tăng cường giám sát việc thực hiện để kịp thời phát hiện và giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai, nhất là chú ý bố trí, quản lý, sử dụng trụ sở, tài sản công của các cơ quan, đơn vị theo đúng quy định, bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả cao; kiên quyết đấu tranh, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, chạy việc, chạy chức, chạy quyền…
Chỉ đạo của Trung ương đã rõ, quan trọng việc triển khai trên thực tế như thế nào đạt hiệu quả cao nhất. Phát biểu tại hội nghị công bố các quyết định của Quốc hội, đồng chí Bí thư Thành ủy Lê Tiến Châu nhấn mạnh, việc triển khai thực hiện đồng thời hai nghị quyết nêu trên của Quốc hội là bước đột phá trong nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, năng lực quản trị, điều hành của chính quyền thành phố. Đây chính là cơ hội, tiền đề để thành phố Hải Phòng phát triển nhanh, bền vững hơn, tự tin bứt phá như mong muốn của Tổng Bí thư Tô Lâm: "Biến Hải Phòng thành Singapore thứ hai". Vì thế, thành phố khẩn trương bổ sung và hoàn thiện các chương trình, kế hoạch để thực hiện các nghị quyết của Quốc hội. Trong đó, tập trung tổ chức mô hình chính quyền đô thị một cấp và hai cấp hành chính; tại các quận và phường không tổ chức HĐND và sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, bảo đảm tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.