Sáng 16/5, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã phối hợp với Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam và Tập đoàn Airbus tổ chức Lễ Kỷ niệm 10 năm ngày phóng thành công vệ tinh quan sát trái đất đầu tiên của Việt Nam VNREDSat-1.
Đây là hoạt động chào mừng ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5 và 48 năm ngày thành lập Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (20/5/1975 – 20/5/2023); đồng thời mở màn cho chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Pháp của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và các đối tác Pháp.
 |
| GS,VS. Châu Văn Minh - Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam phát biểu tại Lễ kỷ niệm. (Ảnh: ISI,VAST) |
Phát biểu khai mạc, GS,VS. Châu Văn Minh - Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã nhắc tới "Chiến lược nghiên cứu và ứng dụng công nghệ vũ trụ" phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Trong đó Viện Hàn lâm đã được Chính phủ giao chủ trì xây dựng và thực hiện chương trình khoa học, đặc biệt là phát triển vệ tinh nhỏ quan sát Trái đất và khai thác các ứng dụng của nó.
Theo GS,VS. Châu Văn Minh, sự kiện vệ tinh quan sát Trái đất đầu tiên của Việt Nam VNREDSat-1 được phóng thành công lên quỹ đạo vào ngày 7/5/2013 là dấu mốc quan trọng trong quá trình thực hiện Chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ ở Việt Nam; đồng thời là kết quả của quá trình hợp tác chặt chẽ giữa Viện Hàn lâm và Tập đoàn Airbus, là biểu tượng của tình hữu nghị Việt Nam và Pháp.
Tại Lễ kỷ niệm, TS. Bùi Trọng Tuyên, Viện trưởng Viện Công nghệ vũ trụ, đơn vị chủ trì thực hiện dự án cho biết, vệ tinh VNREDSat-1 đã cung cấp gần 160 nghìn cảnh ảnh trên các vùng lãnh thổ, lãnh hải Việt Nam và trên toàn thế giới, đem lại sự chủ động hoàn toàn trong công tác giám sát từ xa tài nguyên thiên nhiên, môi trường, thiên tai cũng như các khu vực quan tâm, từng bước ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ trong công tác giám sát và khẳng định chủ quyền lãnh thổ Việt Nam.
Việc vệ tinh VNREDSat-1 đã hoạt động gấp đôi thời gian dự kiến không chỉ là minh chứng cho công nghệ tiên tiến của Pháp nói chung và tập đoàn Airbus nói riêng mà còn thể hiện sự đào tạo, chuyển giao và tiếp nhận hiệu quả giữa Airbus và Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Điều đó cũng cho thấy sự hỗ trợ tích cực của Airbus trong quá trình bảo trì vệ tinh cũng như sự chủ động và sáng tạo của cán bộ Việt Nam quá trình vận hành vệ tinh. Căn cứ trên nhận định của Ủy ban Vũ trụ châu Âu về một kỷ nguyên mới của công nghệ vũ trụ New Sapce/Sapce 4.0 của sự thương mại hoá, hội nhập và đổi mới trong đó những ứng dụng công nghệ vũ trụ mở rộng sang nhiều lĩnh vực tương lai, cung cấp ứng dụng và giải pháp trực tiếp cho người dùng chứ không thuần tuý phát triển công nghệ như trước.
Đồng quan điểm, GS,VS. Châu Văn Minh nhấn mạnh, sự tham gia của nhiều ngành khoa học, sự hợp tác, hội nhập cùng phát triển của các nhà khoa học, đơn vị nghiên cứu, tập đoàn công nghệ và các quốc gia là yếu tố quan trọng trong kỷ nguyên mới này. Sự thành công của dự án VNREDSat-1, những kế hoạch hướng tới tương lai của chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ tại Việt Nam cùng sự hợp tác hiệu quả với đối tác Pháp sở hữu nền khoa học vũ trụ tiên tiến và nền tảng của mối quan hệ hợp tác vững chắc 50 năm qua giữa Việt Nam và Pháp. Việc kết nối tới tương lai của một kỷ nguyên không gian mới sẽ là hiện thực tươi sáng.
 |
| Các đại biểu tham dự Lễ kỷ niệm chụp ảnh lưu niệm. (Ảnh: ISI, VAST) |
Là đối tác cùng phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam phát triển dự án VNREDSat-1, bà Hoàng Tri Mai, Tổng Giám đốc Airbus tại Việt Nam cho biết: “Tập đoàn Airbus vô cùng tự hào là đối tác trong dự án Không gian Vũ trụ quan trọng này của Việt Nam. Vệ tinh VNREDSat-1 đã và đang tích cực góp phần hỗ trợ chính phủ giải quyết các thách thức trong công tác quản lý tài nguyên môi trường. Chúng tôi mong muốn đồng hành cùng Việt Nam trên chặng đường phát triển Không gian Vũ trụ trong nhiều thập kỷ tới”.
Đại sứ Pháp tại Việt Nam Nicolas Warnery chia sẻ: “VNREDSat-1 ví dụ tiêu biểu cho sự hợp tác hết sức thành công trong lĩnh vực Không gian Vũ trụ và Vệ tinh giữa hai chính phủ Cộng hòa Pháp và Việt Nam. Tuổi thọ đặc biệt của VNREDSat-1 là minh chứng về chất lượng của vệ tinh thương hiệu Pháp. Chính phủ Pháp mong muốn tiếp tục hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực chiến lược này, cũng như chia sẻ các kỹ năng và chuyên môn thông qua đào tạo các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu trẻ và chuyển giao công nghệ cho Việt Nam để Việt Nam có thể thiết lập một ngành công nghiệp vũ trụ tích hợp”.
Kết thúc buổi lễ, các đại biểu đã thăm quan triển lãm ảnh, cùng nhìn lại những hình ảnh do vệ tinh V VNREDSat-1 ghi lại.
|
Thông tin về vệ tinh VNREDSat-1
VNREDSat-1 (tên đầy đủ Vietnam Natural Resources, Environment and Disaster-monitoring Satellite-1) là vệ tinh quang học quan sát Trái Đất đầu tiên của Việt Nam, có khả năng chụp ảnh toàn bộ các khu vực trên bề mặt Trái Đất. Vệ tinh VNREDSat-1 có kích thước 600 mm x 570 mm x 500 mm, trọng lượng khoảng 120 kg do Tập đoàn Airbus phát triển đã được phóng thành công lên quỹ đạo vào ngày 07/5/2013. Đây là kết quả của dự án ODA do Chính phủ Pháp hỗ trợ Việt Nam, là một hệ thống vệ tinh quan sát Trái đất hoàn thiện bao gồm cả vệ tinh và các trạm điều khiển, thu nhận và xử lý ảnh từ vệ tinh. Ban đầu vệ tinh VNREDSat-1 được sản xuất với tuổi thọ dự kiến là 5 năm.
Tính đến nay, vệ tinh đã hoạt động trên quỹ đạo được 10 năm, vượt quá gấp đôi tuổi thọ dự kiến và vẫn đang góp phần ý nghĩa hỗ trợ Việt Nam giải quyết các thách thức trong quản lý rừng và tài nguyên nước, quản lý thiên tai, lập bản đồ và quy hoạch đô thị, quốc phòng an ninh và quản lý vùng ven biển. Trong 10 năm trên quỹ đạo, VNREDSat-1 đã bay 53.000 vòng quanh Trái đất, tương đương 2,4 tỷ km quãng đường, đặc biệt các tham số quỹ đạo vẫn được duy trì ổn định, cụ thể là như độ cao (680km), góc nghiêng mặt phẳng quỹ đạo (98,1 độ) và giờ địa phương tại điểm xuống (10:32); đã thực hiện tổng cộng 56 lần hiệu chỉnh quỹ đạo, trong đó có 02 lần hiệu chỉnh lớn, 15 lần hiệu chỉnh tránh va chạm, còn lại là các hiệu chỉnh kỹ thuật.
|