Dự thảo luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đã được Quốc hội thảo luận tại hội trường trong sáng nay (23/11).
Cuối phiên họp, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung đã có 10 phút giải trình, làm rõ một số nội dung được các đại biểu quan tâm đóng góp ý kiến.
Giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí, tiến tới tiệm cận tuổi nghỉ hưu
 |
| Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung giải trình tại phiên họp. (Ảnh: QH) |
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung khẳng định, việc sửa đổi luật có sơ sở chính trị vững chắc. Đó là Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội; gần đây Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII tiếp tục bàn một số vấn đề về chính sách xã hội. Do đó, những vấn đề Ban soạn thảo đưa ra, Chính phủ trình Quốc hội góp phần thể chế hóa theo nguyên tắc phấn đấu, tiến tới BHXH đa tầng, BHXH toàn dân; khắc phục cơ bản những vướng mắc, khó khăn hiện nay.
Giải trình cụ thể về trợ cấp hưu trí xã hội, Bộ trưởng cho biết, đây là vấn đề mà Chính phủ, Ban soạn thảo đã bám sát tinh thần Nghị quyết số 28-NQ/TW để thảo luận, cân nhắc và trình với Quốc hội.
Bộ trưởng cũng nhấn mạnh đây là tầng đầu tiên trong hệ thống BHXH đa tầng theo định hướng Nghị quyết số 28-NQ/TW. Trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách nhà nước đảm bảo cho người lao động ở các độ tuổi là người cao tuổi, không có lương hưu, không có bảo hiểm xã hội hàng tháng.
|
| Thảo luận Dự Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) (Nguồn: vtvgo.vn) |
"Trước mắt kỳ này Chính phủ đề xuất với Quốc hội giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí từ 80 xuống 75 và với phương án sẽ tiếp tục giảm dần, tiến tới tiệm cận tuổi nghỉ hưu. Việc điều chỉnh này sẽ tùy theo tình hình phát triển kinh tế - xã hội và khả năng ngân sách của Nhà nước. Việc điều chỉnh thời điểm nào, mức nào sẽ do Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định" - Bộ trưởng nói. Đồng thời cho biết, để linh hoạt quy định mức hỗ trợ kinh phí cho trợ cấp hưu trí xã hội, dự thảo sẽ giao cho Chính phủ quy định mức này.
Khó có phương án tối ưu, chọn phương án nhiều ưu điểm
Người đứng đầu ngành lao động, thương binh và xã hội cũng dành nhiều thời gian giải trình về vấn đề BHXH một lần. “Đây là vấn đề lớn, quan trọng, nhạy cảm, vừa có tính chất chính trị - xã hội nhưng cũng có tính chất chuyên môn rất cao” - Bộ trưởng khẳng định.
Theo Bộ trưởng, Ban soạn thảo và Chính phủ sẽ tiếp tục cân nhắc thấu đáo, nghiên cứu, lấy thêm ý kiến của các đối tượng thụ hưởng, của người sử dụng lao động. Đồng thời nhấn mạnh, việc đưa ra phương án BHXH một lần cần hướng tới hai tới mục tiêu cơ bản. Thứ nhất, đáp ứng được nhu cầu chính đáng của người tham gia BHXH vẫn có quyền được rút BHXH. Thứ hai, phải phấn đấu để giữ chân người lao động trong hệ thống, đảm bảo an sinh xã hội và chăm lo cho người dân khi về già có lương hưu, đảm bảo cuộc sống.
“Hiện tại khó có thể đưa ra một phương án tối ưu, phương án chỉ có ưu điểm” - Bộ trưởng nói. Song qua thảo luận của Quốc hội hôm nay và ý kiến của người lao động, Bộ trưởng khẳng định, việc điều chỉnh hưởng BHXH sẽ tiếp tục theo hướng người lao động có quyền rút nhưng không phân biệt người đóng trước hay đóng sau khi luật có hiệu lực.
 |
| Toàn cảnh phiên họp sáng 23/11. (Ảnh: QH) |
Trước ý kiến một số đại biểu nêu về nhiều mức cho rút BHXH khác nhau như chỉ được rút 8% người lao động đóng hay đề nghị giữ lại phần 14% người sử dụng đóng, Bộ trưởng nhắc lại phương án 2, người lao động chỉ được rút 50% và bảo lưu 50% còn lại.
Đồng thời lý giải, 50% thời gian đóng BHXH được bảo lưu sẽ ghi nhận trong sổ BHXH để người lao động tiếp tục được hưởng các quyền lợi. Khi quay trở lại tham gia bảo hiểm, người lao động sẽ được cộng tiếp vào thời gian đóng. Còn nếu không tái tham gia BHXH, người lao động sẽ hưởng trợ cấp hàng tháng khi đến tuổi nghỉ hưu.
"Phương án bảo lưu 50% thời gian đóng đảm bảo quyền của người tham gia hưởng BHXH một lần, công bằng giữa người tham gia trước và sau khi luật có hiệu lực, phù hợp với khuyến nghị tổ chức quốc tế và cũng vẫn giữ chân người lao động trong hệ thống an sinh", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Giải trình về tỷ lệ đóng BHXH, Bộ trưởng thông tin, vừa qua 13 hiệp hội có đề xuất giảm mức đóng và các đại biểu Quốc hội cũng đề cập. Theo Bộ trưởng, mức đóng BHXH của các quốc gia rất khác nhau, phù hợp với bối cảnh, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia.
Nêu rõ mức đóng hiện nay của chúng ta là 27,5% tiền lương tháng và làm căn cứ đóng BHXH, Bộ trưởng khẳng định, về cơ bản mức này tương thích với các quốc gia trong khu vực. Ví dụ, Trung Quốc hiện nay là 33%, Nhật Bản là gần 30%, Malaysia là 26,7%, Bồ Đào Nha là một nước rất tiên tiến về BHXH là 35%. Một số quốc gia có thể thấp hơn như Malaysia 26,7%, thấp hơn Việt Nam 0,8%, tuy nhiên họ lại quy định người sử dụng lao động phải chịu trách nhiệm lo cho người lao động khi gặp rủi ro, tai nạn hoặc chế độ ốm đau, thai sản thì người sử dụng lao động phải trực tiếp chi trả cho người lao động, do đó rất nhiều bất cập và vì vậy các quốc gia đang đi theo hướng là phải chuyển trở lại vào cho bảo hiểm xã hội.
"Mức đóng BHXH hiện nay của Việt Nam là tương đối phù hợp" - Bộ trưởng khẳng định lại.
Trân trọng cảm ơn các vị đại biểu Quốc hội đã dành sự quan tâm đặc biệt cho dự án Luật, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung khẳng định, Ban soạn thảo sẽ nghiêm túc phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp thu tối đa các ý kiến phát biểu, góp ý của đại biểu để báo cáo với Quốc hội trong kỳ họp tới đây./.