Miễn khoảng 53,5 tỷ đồng tổng số thuế sử dụng đất nông nghiệp
Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, theo Nghị quyết số 55/2010/QH12 thì hầu hết các đối tượng sử dụng đất nông nghiệp đều được miễn hoặc giảm 50% số thuế phải nộp. Do đó, chỉ còn một số ít đối tượng phải nộp thuế sử dụng đất nông nghiệp
Chính phủ đề nghị bổ sung miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết ngày 31/12/2020 đối với những đối tượng này như sau:
Đối với diện tích đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân: Đề nghị bổ sung miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức mà không phân biệt phần diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức giao đất nông nghiệp hay phần diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp.
Đối với diện tích đất nông nghiệp được Nhà nước giao cho tổ chức, trừ đơn vị vũ trang nhân dân như sau: Đối với diện tích đất nông nghiệp mà tổ chức đang trực tiếp sử dụng để sản xuất nông nghiệp đề nghị bổ sung miễn thuế đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp. Đối với diện tích đất nông nghiệp mà tổ chức không trực tiếp sử dụng để sản xuất nông nghiệp: Theo Luật Đất đai năm 2003 và Luật Đất đai năm 2013 thì trường hợp này thuộc diện phải thu hồi đất, tuy nhiên trong thời gian chưa bị thu hồi đất vẫn phải nộp 100% thuế sử dụng đất nông nghiệp theo Nghị quyết số 55/2010/QH12 (Trước đây khi trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 55/2010/QH12, Chính phủ đã đề nghị giảm 50% số thuế đối với trường hợp này, nhưng do đây là trường hợp vi phạm pháp luật đất đai về việc sử dụng đất, nên Quốc hội đã không đồng ý và quyết định thu 100% thuế sử dụng đất nông nghiệp). Do đó, đề nghị tiếp tục thu 100% số thuế sử dụng đất nông nghiệp theo quy định tại Nghị quyết số 55/2010/QH12 đối với trường hợp này.
Đối với đất được Nhà nước giao cho đơn vị vũ trang nhân dân quản lý, sử dụng: không cần thiết phải quy định bổ sung miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với đất nông nghiệp do đơn vị vũ trang nhân dân quản lý, sử dụng.
Theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, với việc bổ sung miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp theo đề xuất như trên thì số thu thuế sử dụng đất nông nghiệp ước tính còn khoảng 5,7 tỷ đồng. Tổng số thuế sử dụng đất nông nghiệp dự kiến được miễn là khoảng 53,5 tỷ đồng, diện tích đất nông nghiệp dự kiến được miễn khoảng 93.917 ha, tổng số đối tượng dự kiến được miễn là 77.136 người nộp thuế.
Trong số đó, số thuế sử dụng đất nông nghiệp dự kiến được miễn với hộ gia đình, cá nhân là khoảng 34,3 tỷ đồng (tương đương 67.000 ha với tổng số đối tượng được miễn là 75.000 người, số thuế được miễn bình quân 455.000 đồng/người).
Bộ trưởng nhấn mạnh, với việc bổ sung miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp như trên, mức tác động giảm thu ngân sách nhà nước là không lớn, nhưng đây lại là giải pháp để góp phần khuyến khích các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; mở rộng quy mô và nâng cao hiệu quả sử dụng đất trong sản xuất nông nghiệp, từ đó giúp người nông dân cải thiện đời sống, có thêm vốn tái đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp; đồng thời góp phần thúc đẩy quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo định hướng của Đảng và Nhà nước, nhất là trong việc thúc đẩy sản xuất hàng hóa quy mô lớn, hiệu quả, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh của các mặt hàng nông sản Việt Nam trên thị trường.
Cần bổ sung đối tượng miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp
Thảo luận tại phiên họp, đa số ý kiến nhất trí cần thiết bổ sung đối tượng miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp nhằm thể chế hóa đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về chính sách nông nghiệp, nông thôn, nông dân; góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp nông thôn theo hướng hiện đại hóa; giảm bớt khó khăn cho người nông dân, giảm chi phí quản lý hành chính, khuyến khích đầu tư, thúc đẩy kinh tế nông nghiệp phát triển.
Đứng dưới góc độ người nông dân, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình bày tỏ, hoàn toàn đồng tình việc bổ sung đối tượng miễn thuế. Dưới góc độ quản lý, ông nhấn mạnh “theo đánh giá tác động, việc miễn giảm không ảnh hưởng lớn đến ngân sách nên việc gì có lợi cho nhân dân thì làm”.
Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng - An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt cũng bày tỏ đồng ý với việc miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp. Ông so sánh, 34 tỷ đồng tiền thuế sử dụng đất nông nghiệp nếu có thu của nông dân thì.. 300 năm mới bằng số tiền thất thoát trong vụ án Phạm Công Danh... nếu làm tốt phòng, chống tham nhũng, chưa nói lãng phí tiêu cực thì số tiền vào ngân sách rất lớn so với thu từ người nông dân.
Nhất trí với quan điểm cần thiết phải bổ sung miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân quy định tại khoản 3, Điều 1 của Nghị quyết số 55/2010/QH12, song Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ đề nghị, chính phủ cần đánh giá thêm về hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp của các đối tượng này. Bởi có thực trạng tương đối phổ biến ở nông thôn là sau khi nhận khoán, nhiều hộ gia đình cho thuê, cho mượn đất rồi lại đi làm thuê trên chính mảnh ruộng của mình.
Phát biểu thêm về vấn đề trên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng trong thời gian qua, việc thực hiện chính sách có nhiều mặt tích cực nhưng có câu chuyện nông dân được miễn thuế lại để đất bị bỏ hoang. “Phải rà soát lại, những đối tượng nào được hưởng chính sách để phát triển sản xuất thì ủng hộ, còn lợi dụng chính sách rồi bỏ hoang đất thì phải xử lý” – ông đề nghị.
Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cũng cho rằng, cần chỉ đạo các địa phương đánh giá lại việc áp dụng miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp và nên có chế tài xử lý việc bỏ đất hoang hóa, việc sử dụng sai mục đích, việc chuyển nhượng trái pháp luật.
Kết luận phần thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh, UBTVQH nhất trí sửa đổi một số điều của Nghị quyết số 55/2010/QH12 về miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp; đồng tình bổ sung đối tượng như Tờ tình của Chính phủ. UBTVQH giao Chính phủ căn cứ vào các ý kiến tại phiên họp sửa lại dự thảo Nghị quyết và hoàn chỉnh hồ sơ; giao Ủy ban Tài chính, Ngân sách thẩm tra lại và trình tại Kỳ họp thứ hai, Quốc hội khóa XIV sẽ diễn ra vào tháng 10/2016./.