Hiện nay, tình trạng buôn lậu thuốc lá tại nước ta vẫn đang diễn biến phức tạp. Các đối tượng buôn lậu ngày càng tinh vi và liều lĩnh. Thuốc lá lậu thường đi qua đường biển, sông, rạch, sử dụng ghe tàu đánh bắt cá, tàu chở hàng, xuồng cao tốc để vận chuyển. Trên tuyến biên giới đường bộ, thuốc lá lậu được xé lẻ, lợi dụng đêm tối, rạng sáng, được thuê mang vác qua biên giới, sau đó dùng xe máy vận chuyển hoặc che giấu trong hàng hóa hợp pháp, trên các xe tải, xe khách, xe ô tô 4 – 7 chỗ (thường là xe thuê) ... vận chuyển vào nội địa tiêu thụ. Trong quá trình khai báo hải quan, các đối tượng còn khai sai tên hàng, giấu thuốc lá trong hàng hóa đã khai báo để vận chuyển trái phép qua biên giới.
 |
| Các đối tượng vận chuyển thuốc lá lậu. |
Mỗi năm, các lực lượng chức năng phát hiện và bắt giữ hơn 10 nghìn vụ vi phạm, tịch thu trên dưới 8 triệu bao thuốc lá nhập lậu. Nhưng nhìn chung, số lượng và số vụ buôn lậu thuốc lá bị phát hiện, bắt giữ còn ít so với thực tế. Điều này cho thấy, công cuộc đấu tranh với thuốc lá lậu, thuốc lá giả vẫn hết sức gian nan, phức tạp và cần tăng cường mạnh mẽ hơn nữa các giải pháp chống buôn lậu, gian lận thương mại đối với mặt hàng này.
Tại Hội nghị công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đối với mặt hàng thuốc lá và đường cát diễn ra vào ngày 10 tháng 10 vừa qua tại Kiên Giang, do Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia tổ chức, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam đã đề xuất, kiến nghị nhằm ngăn chặn, đấu tranh phòng chống nạn thuốc lá lậu tại nước ta. Trong đó, cần nâng cao hơn nữa vai trò, tăng cường các hoạt động kiểm tra, kiểm soát, đấu tranh phòng, chống buôn lậu của các lực lượng chức năng tuyến đầu như: Bộ đội Biên phòng, Hải quan, Công an… trên các tuyến biên giới. Tổng cục Quản lý thị trường, Cục Quản lý thị trường các địa phương bên cạnh các đợt cao điểm kiểm tra điểm bán thuốc lá cũng đưa việc kiểm tra mặt hàng thuốc lá lậu tại điểm bán vào công việc thường xuyên, đột xuất và đồng loạt ở nhiều địa phương, kết hợp thông tin chế tài xử lý nếu buôn bán thuốc lá lậu nhằm tác động và hình thành tâm lý tuân thủ.
Các địa phương có tình trạng vận chuyển, buôn bán thuốc lá lập phức tạp và các lực lượng chức năng tuyến đầu có kiến nghị bằng văn bản với Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Y tế về việc trích một phần Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá để hỗ trợ mua sắm trang thiết bị, đãi ngộ cho lực lượng trực tiếp thực hiện chống buôn lậu. Cùng với đó, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam tăng cường tuyên truyền, phổ biến, yêu cầu cam kết đến toàn bộ hệ thống phân phối, cán bộ công nhân viên và các đối tác không tiếp tay vận chuyển, buôn bán, sử dụng thuốc lá lậu. Đối với Bộ Công Thương cần tham mưu Chính phủ, Quốc hội sớm ban hành cơ chế chính sách, văn bản quy phạm pháp luật để quản lý các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới.
 |
| Hội nghị công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đối với mặt hàng thuốc lá và đường cát. |
Tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam Hà Quang Hòa kiến nghị: “Chính sách thuế đối với sản phẩm thuốc lá, đặc biệt là chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt, trước khi có sự điều chỉnh, các cơ quan chức năng cần xem xét, đánh giá toàn diện tác động kinh tế, xã hội, điều kiện kinh doanh của doanh nghiệp đang hoạt động trong ngành thuốc lá, có tính công bằng giữa các phân khúc sản phẩm nhằm tạo môi trường kinh doanh lành mạnh các sản phẩm thuốc lá, tạo điều kiện phát triển đồng đều giữa các doanh nghiệp (đặc biệt doanh nghiệp trong nước so với các tập đoàn thuốc lá quốc tế) và tránh tạo nên những bất lợi ngày càng lớn giữa các sản phẩm thuốc lá sản xuất hợp pháp trong nước và thuốc lá lậu; đảm bảo vẫn đạt được mục tiêu kiểm soát tác hại của thuốc lá nhưng đồng thời duy trì và phát triển nguồn thu cho ngân sách quốc gia, hạn chế thất thu ngân sách do thuốc lá lậu, thuốc lá bất hợp pháp”. Qua đó, từng bước tháo gỡ những nút thắt trong công tác phòng chống nạn thuốc lá lậu tại nước ta, góp phần ổn định nền kinh tế và đảm bảo quyền, lợi ích và sức khỏe của người tiêu dùng./.