Sơn La là tỉnh nằm ở phía Tây Bắc của Tổ quốc, có chung đường biên giới với các tỉnh Houaphanh và Luangprabang của Lào. Khu vực biên giới trên địa bản tỉnh gồm 17 xã, với 308 bản (trong đó có 73 bản tiếp giáp biên giới), thuộc 6 huyện Sốp Cộp, Sông Mã, Mai Sơn, Yên Châu, Mộc Châu và Vân Hồ.
Đường biên giới quốc gia qua tỉnh Sơn La dài 274,065 km, tiếp giáp với hai tỉnh của Lào với 125 cột mốc quốc giới, 11 cọc dấu (trong đó tuyến biên giới giáp với tỉnh Luang Prabang có chiều dài 32,023 km; tuyến biên giới giáp với tỉnh Houaphanh có chiều dài 242,042 km).
Trên địa bàn tỉnh có 1 cửa khẩu quốc tế Lóng Sập (huyện Mộc Châu) và 1 cửa khẩu chính Chiềng Khương (huyện Sông Mã), và 2 cửa khẩu phụ bao gồm Nậm Lạnh (huyện Sốp Cộp), Nà Cài (huyện Yên Châu). Ngoài ra, tỉnh còn có 7 lối mở biên giới, tuy nhiên các lối mở biên giới này không thực hiện hoạt động xuất khẩu hàng hóa.
 |
| Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La phối hợp cùng người dân tuần tra khu vực biên giới. (Ảnh: Hà Sơn). |
Khu vực biên giới của tỉnh Sơn La là địa bàn thường xuyên bị các đối tượng xấu, tội phạm lợi dụng tác động tới an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội.
Năm năm qua, Đảng ủy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La đã lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt sâu sắc mục tiêu, quan điểm, phương châm, nhiệm vụ giải pháp của Nghị quyết số 33-NQ/TW; chủ động tham mưu với Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn La và Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng thực hiện 8 giải pháp về chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia đã nêu trong Nghị quyết số 33-NQ/TW. Trong đó, đã tập trung tham mưu cụ thể hóa thành kế hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn La.
Đảng ủy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng đối với nhiệm vụ biên phòng; tổ chức phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới”; phát huy vai trò chuyên trách của Bộ đội Biên phòng trong triển khai đồng bộ các biện pháp công tác bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở khu vực biên giới; tích cực tham gia củng cố cơ sở chính trị, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và tuyên truyền vận động nhân dân trong nhiệm vụ bảo vệ biên giới quốc gia.
 |
| Tuần tra bảo vệ biên giới. (Ảnh: Thế Cảnh) |
Từ năm 2018 đến năm 2023, Bộ đội Biên phòng Sơn La đã triển khai trên địa bàn biên giới nhiều hoạt động, chương trình tiêu biểu, như: chương trình “Xuân biên phòng ấm lòng dân bản”, “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương”, “Ngày hội biên phòng toàn dân”… tại các xã biên giới với tổng trị giá hơn 15 tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa; triển khai 1.261 tổ với 4.784 lượt cán bộ, chiến sĩ bám nắm địa bàn, tuyên truyền vận động quần chúng nhân dân ổn định cuộc sống, không di cư tự do.
Bộ đội Biên phòng Sơn La còn duy trì thực hiện tốt chế độ giao ban thông báo trao đổi tình hình đồng cấp giữa Bộ đội Biên phòng tỉnh và các lực lượng bảo vệ biên giới của nước bạn Lào phía đối diện.
Theo đó, phía Sơn La đã tổ chức 794 đoàn với 3.923 lượt cán bộ sang nước bạn Lào, phía nước bạn tổ chức 355 đoàn với 2.011 lượt cán bộ sang Sơn La.
Cùng với đó, Bộ đội Biên phòng Sơn La còn tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân không mua, bán trái phép các chất ma túy với 1.929 lần, 44.182 người tham gia; tổ chức lao động giúp dân thu hoạch hoa màu và tu sửa đường giao thông được 1.115 buổi với 3.199 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia; phối hợp các lực lượng chức năng phát hiện và bắt giữ, xử lý 909 vụ, 1.204 đối tượng phạm tội về ma túy và vi phạm pháp luật khác; có 72 tổ tự chủ, tự quản đường biên mốc quốc giới với 4.582 hộ gia đình tham gia đăng ký, 286 tổ tự quản về an ninh, trật tự...
Theo Đại tá Cà Văn Lập, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La, những năm tới, tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều yếu tố bất ổn. Chính bởi vậy, lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La cần tiếp tục triển khai mạnh mẽ các biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 33; giữ vững, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước đối với nhiệm vụ bảo vệ biên giới quốc gia; tiếp tục xây dựng Bộ đội Biên phòng tỉnh và củng cố cơ sở chính trị địa phương ngày càng vững mạnh, tạo nền tảng xây dựng thế trận biên phòng toàn dân, nền biên phòng toàn dân trong thế trận quốc phòng toàn dân, nền quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân ở khu vực biên giới vững chắc. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao chất lượng hoạt động thông tin, tuyên truyền trong triển khai thực hiện Nghị quyết số 33; chủ động, tích cực triển khai hiệu quả công tác đối ngoại quốc phòng và đối ngoại biên phòng.