Hội thảo nhằm tạo diễn đàn để các nhà văn, các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu làm rõ một số vấn đề về công tác nâng cao năng lực sáng tác trẻ, đề xuất những giải pháp, nâng cao vai trò của các cơ quan nhà nước, các Hội chuyên ngành về văn học trong việc tạo sự phát triển văn học trẻ.
Tại Hội thảo, nhà thơ Trần Hữu Việt, Trưởng Ban Nhà văn trẻ (Hội Nhà văn Việt Nam) chia sẻ: Năm 2022, Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức Hội nghị viết văn trẻ toàn quốc với 138 đại biểu tiêu biểu, có tuổi đời dưới 35 tham dự. Đây là số lượng đại biểu đông nhất so với 2 hội nghị trước đó trong vòng 10 năm qua. Nhưng theo thống kê, số hội viên trẻ của Hội Nhà văn Việt Nam (tính đến tuổi 40) chỉ khoảng 4%; nếu tính từ 35 tuổi trở xuống thì chỉ được khoảng 1,7% - một con số quá thấp và đã duy trì từ nhiều năm nay. Trong đó, lực lượng lý luận phê bình và dịch văn học thấp, chủ yếu là người sáng tác mảng thơ và văn xuôi.
 |
| Toàn cảnh Hội thảo. |
Để nâng cao chất lượng sáng tác văn học trẻ, nhà thơ Trần Hữu Việt cho rằng, trước hết, cần quan tâm vấn đề đào tạo nhân lực; tiếp theo là tổ chức các cuộc thi văn học với giải thưởng uy tín, giá trị cao nhằm cổ vũ, khích lệ người trẻ vững tâm đi tiếp trên con đường văn học. Cùng với đó, Nhà nước phải có chính sách hỗ trợ các cây bút trẻ xuất bản tác phẩm, có thể thông qua đặt hàng...
Tại Hội thảo, nhiều đại biểu đã nêu ý kiến thiết thực đóng góp nhằm nâng cao chất lượng sáng tác văn học trẻ. Nhà văn Trịnh Bích Ngân - Chủ tịch Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh cho rằng: "Nhìn từ góc độ hội nghề nghiệp, chúng tôi cho rằng, nên có chiếc lược đầu tư thỏa đáng cho tác giả trẻ không chỉ của TP Hồ Chí Minh. Tác phẩm văn học phải được xem như một kênh văn hóa quan trọng nuôi dưỡng tâm hồn và phẩm chất con người Việt Nam hiện tại cũng như tương lai, mà bệ phóng chính là những nhà văn trẻ bây giờ. Cần có ngân sách hợp lý dành cho văn học trẻ. Nhà nước nên mạnh dạn đặt hàng cho các tác giả trẻ, nhất là thể loại tiểu thuyết. Khi và chỉ khi, các tác giả trẻ yên tâm với sứ mệnh ngồi trước trang viết thì họ mới phát huy hết trách nhiệm người cầm bút đích thực".
Nói về một số nội dung đề xuất xây dựng chính sách phát triển văn học hiện nay, ThS. Trần Văn Tuấn - Trưởng phòng Văn học, Cục Nghệ thuật biểu diễn cho rằng, cần nâng cao chất lượng lý luận, phê bình văn học trong thời gian tới, các đội ngũ các nhà lý luận, phê bình cần phải được quan tâm xây dựng, đào tạo một cách chuyên nghiệp.
Các trường đại học, cơ quan nghiên cứu đang gánh vác trách nhiệm đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ các nhà lý luận, phê bình cần đặt mục tiêu từng bước tiệm cận với trình độ của thế giới và phải giữ vững bản sắc riêng, lấy đó làm cơ sở, định hướng để tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chương trình, giáo trình và hoạt động giảng dạy, học tập. Bên cạnh đó, cần sớm hoàn thành việc xây dựng hệ thống lý luận, phê bình văn nghệ Việt Nam hiện đại, khoa học, đủ sức giải đáp những vấn đề đặt ra trong thực tiễn như Nghị quyết số 23 của Bộ Chính trị khóa X và các văn kiện quan trọng của Đảng đã đề ra.
Đồng thời, cần quan tâm tham mưu các cơ chế nhằm thúc đẩy, hỗ trợ để từng bước nâng cao hiệu quả của trại sáng tác văn học hiện nay; để nâng cao chất lượng trại sáng tác ngoài các yếu tố trại viên cần phải bổ sung quy định của trại sáng tác phải có Hội đồng chuyên môn đánh gia chất lượng các tác phẩm sáng tác nhất là các trại sáng tác cấp quốc gia và khu vực.
Ngoài ra, cần tăng cường Giải thưởng văn học của các cơ quan quản lý nhà nước trao cho những tác giả có tác phẩm hoặc một cụm tác phẩm hay, có giá trị về tư tưởng và nghệ thuật, khẳng định được phong cách nghệ thuật...
Xuyên suốt buổi Hội thảo, các đại biểu lần lượt trình bày tham luận để đóng góp ý kiến, nhằm mục đích nâng cao chất lượng sáng tác trẻ năm 2023. Qua đó góp phần thúc đẩy những cây bút trẻ trong nền văn học nước nhà ngày càng phát triển.
Phát biểu kết luận Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông nhấn mạnh, văn học Việt Nam có sức sống mãnh liệt, các thế hệ trẻ ngày nay đang tiếp bước cha anh. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang triển khai Đề án đào tạo, bồi dưỡng nhân lực văn hóa nghệ thuật ở nước ngoài đến năm 2030, trong đó có đề cập đến lĩnh vực lý luận và sáng tác văn học. Bộ luôn sẵn sàng tổ chức các trại sáng tác dành cho những cây viết trẻ để học hỏi, sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học. Hiện, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang nỗ lực xây dựng dự thảo Nghị định về hoạt động văn học, tạo đà cho sự phát triển của văn học Việt Nam, nhất là văn học trẻ...