Việt Bắc - Thủ đô kháng chiến, thủ đô gió ngàn, là cội nguồn cách mạng, “địa chỉ đỏ” để mỗi người dân Việt Nam hướng về trong niềm tự hào dân tộc. Từ Pác Bó (Cao Bằng), Tân Trào (Tuyên Quang), Định Hóa (Thái Nguyên) cho đến các chiến khu cách mạng trong kháng chiến ở Lạng Sơn, Bắc Kạn, Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai đều in đậm dấu ấn của ý chí cách mạng nơi núi rừng Việt Bắc. Hành trình theo những địa danh lịch sử ở khắp các tỉnh của Việt Bắc, chúng tôi được trở về nơi suối nguồn cách mạng, cảm nhận được sự ấm áp và thiêng liêng hình ảnh vị Cha già dân tộc- Bác Hồ muôn vàn kính yêu.
 |
| Nhà trưng bày tại Khu di tích quốc gia đặc biệt Pác Bó - Nơi lưu giữ hình ảnh Bác Hồ. |
Hướng về kỷ niệm 79 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam, hòa vào tiết trời se sắt lạnh của mùa đông ở Việt Bắc, chúng tôi tìm về những chiến khu AKT và các tỉnh trong lòng Việt Bắc. Giữa bốn bề rừng núi làng bản, ruộng đồng vẫn lưu giữ những bảo tàng, những nhà bia, những hiện vật và cả những minh chứng sống về cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và hình ảnh Bác Hồ những ngày tháng ở chiến khu. Những tên gọi địa danh nơi chiến khu Việt Bắc đã trở thành biểu tượng thiêng liêng của dân tộc như Pác Bó, Tân Trào, ATK Định Hóa, suối Lê Nin, núi Các Mác, cây đa Tân Trào, sông Lô, đèo De, núi Hồng, Điện Biên…Ở những địa danh này, trở về Tổ quốc sau bao năm bôn ba tìm đường cứu nước, từ nơi suối nguồn Pác Bó, Bác Hồ đã trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam, cùng với Trung ương Đảng chuẩn bị những điều kiện quan trọng cho cuộc tổng khởi nghĩa cách mạng tháng Tám và tiến hành lãnh đạo cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trường kỳ.
Bên suối Lê Nin, núi Các Mác và trước hang Pác Bó (Cao Bằng), chúng tôi xúc động và cảm phục trước sự giản dị mà vĩ đại của Bác Hồ trong những tháng ngày Người lãnh đạo cách mạng ở nơi núi rừng Pác Bó. Hang đá sâu thẳm, cây lá um tùm đã che chở, bao bọc Người trong những ngày kháng chiến đầy cam go, gian khổ. Tuy thiếu thốn về vật chất nhưng tinh thần của Bác luôn lạc quan, luôn tin tưởng vào tương lai tươi sáng của cách mạng. Trong bài thơ "Pác Bó hùng vĩ", Người đã ghi lại khung cảnh nơi đây: “Non xa xa, nước xa xa/Nào phải thênh thang mới gọi là/Đây suối Lênin, kia núi Mác/Hai tay gây dựng một sơn hà”.
Tân Trào (Tuyên Quang) là nơi Bác Hồ dừng chân, chọn làm địa điểm để lãnh đạo cuộc tổng khởi nghĩa cách mạng tháng Tám và cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trường kỳ của dân tộc sau địa điểm Pác Bó mà Người từng ở sau khi trở về Tổ quốc. Tại đình Tân Trào, vào sáng ngày 17/8/1945, thay mặt Uỷ ban Dân tộc giải phóng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc lời tuyên thệ trong lễ ra mắt Quốc dân. Những địa danh lịch tại Khu di tích quốc gia đặc biệt Tân Trào đã trở thành những địa danh lịch sử cách mạng, nơi khắc ghi đậm nét hình ảnh Bác Hồ trong những năm tháng lãnh đạo cách mạng Việt Nam như cây đa Tân Trào, đình Hồng Thái, lán Nà Nưa, đình Tân Trào, cụm di tích trụ sở phân khu Nguyễn Huệ...
Trong kháng chiến, những chiến khu cách mạng, vùng ATK, những chiến dịch và những chiến thắng oanh liệt đã đi vào lịch sử như những mốc son chói lọi. Nơi núi rừng Việt Bắc, từng khu rừng, từng dòng suối, hang đá, ngôi chùa, cây đa, bản làng, những ngôi nhà sàn và nghĩa tình đồng bào đồng cam cộng khổ, thủy chung son sắt in sâu trong tâm hồn bao thế hệ. Định Hóa (Thái Nguyên), nơi cách đây 76 năm, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng lãnh đạo Trung ương Đảng và Chính Phủ lựa chọn là nơi lập An toàn khu (ATK), nơi ra đời những quyết sách quan trọng, mang tính bước ngoặt của Đảng ta trong cuộc tổng khởi nghĩa cách mạng tháng Tám và cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Những địa danh lịch sử đã để lại dấu ấn trong khu di tích ATK Định Hóa như Chợ Chu, Chùa Hang, đồi Khau Tý, thác Khuôn Tát, đèo De, núi Hồng, Điềm Mặc, suối Đình, Định Biên, Bảo Biên, đồi Pụ Đồn, Tỉn Keo, những ngôi nhà sàn Bác ở và làm việc…
 |
| Lán Tỉn Keo trong quần thể di tích ATK Định Hoá (Thái Nguyên) - Nơi Bác Hồ ở và làm việc trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp. |
Trên đỉnh đồi Khau Tý thuộc ATK Định Hóa, trong những ngày tháng kháng chiến, Bác Hồ đã sáng tác bài thơ Cảnh khuya: “Tiếng suối trong như tiếng hát xa/Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa/Cảnh khuya như vẽ, người chưa ngủ/Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà”. Lắng nghe bài thơ và những câu chuyện kể về Bác Hồ, chúng tôi cảm nhận được đâu đây tiếng nói ấm áp của Người và hình ảnh Bác in đậm trong trái tim mỗi người. Di tích lịch sử lán Tỉn Keo nằm trên đồi Tỉn Keo thuộc thôn Nà Lọm, xã Phú Đình, Định Hóa cũng gắn với hình ảnh Bác Hồ. Căn lán đơn sơ, mộc mạc được đồng bào nơi đây coi là “Phủ Chủ tịch của lòng dân”.
Trong những năm tháng kháng chiến chống thực dân Pháp gian khổ và đầy cam go, Bác Hồ có nhiều lần đến thăm và làm việc tại vùng đất Tổ Phú Thọ. Những địa danh như Chiến khu X Đại Phạm, Chu Hoá, Yên Kiện, Cổ Tiết, đền Hùng… còn lưu dấu chân Bác và vang vọng lời dạy của Người với Nhân dân, chiến sỹ Phú Thọ.
Về thăm Việt Bắc là trở về những “địa chỉ đỏ” tại Thủ đô kháng chiến và các chiến khu cách mạng tại nhiều vùng đất khác nhau. Đồng thời, rộng hơn là thăm những địa danh gắn với hình ảnh Bác Hồ trong quá trình Người lãnh đạo cách mạng Việt Nam đi đến thắng lợi. Ở mỗi địa danh, thế hệ hôm nay như cảm nhận hình ảnh Bác Hồ cùng những lời dạy ấm áp của Người. Những câu chuyện kể về Bác ở các chiến khu đã thấm sâu vào tâm hồn mỗi người dân Việt Nam để chuyển hóa thành những bài học vô cùng ý nghĩa và giá trị trong cuộc sống hôm nay và mai sau./.