Tiềm năng phát triển kinh tế từ cây Thanh Long ruột đỏ
Giống cây Thanh Long ruột đỏ được anh Đỗ Đại Tuân - Chủ tịch Hợp tác xã Thanh Long ruột đỏ Đồng Yên đưa vào trồng thử trên diện tích nhỏ từ năm 2008. Qua nhiều vụ cho thấy hiệu quả rõ rệt, anh mạnh dạn mở rộng trồng trên diện tích 3 ha. Nhờ kinh nghiệm chăm sóc, đến nay mỗi trụ đạt năng suất gần 30 kg quả, mang lại nguồn thu khoảng 900 triệu đồng mỗi năm. Sản phẩm của Hợp tác xã Thanh Long ruột đỏ Đồng Yên đã được chứng nhận OCOP 3 sao từ năm 2022.
Anh Tuân cho biết: Cây Thanh Long ruột đỏ rất hợp với đất đai của địa phương, quả nhiều nước, vị ngọt và có thể thu hoạch liên tục trong năm. Đây là điều kiện thuận lợi để người dân chuyển đổi sản xuất sang loại cây mang lại giá trị cao hơn.
Vườn thanh long sai quả, chuẩn bị vào vụ thu hoạch.
Sau nhiều năm phát triển, đến nay diện tích trồng cây Thanh Long ruột đỏ của xã Đồng Yên đạt 132,8 ha, tăng gần 100 ha so với năm 2020, sản lượng đạt hơn 2.000 tấn, phân bố chủ yếu tại các thôn An Xuân, Đồng Hương, Phố Cáo và Đồng Mừng. Nhiều diện tích đất vườn tạp, đất đồi kém hiệu quả đã được chuyển đổi sang mô hình này. Canh tác chủ yếu quy mô hộ gia đình; một số hộ đã phát triển theo hướng trang trại với hàng nghìn trụ cây.
Theo ghi nhận tại các thôn của xã Đồng Yên, tiềm năng mở rộng đối với loài cây này vẫn còn lớn. Vùng đất soi bãi, đất đồi thoải và diện tích đang trồng các loại cây cho hiệu quả thấp được đánh giá phù hợp để quy hoạch trồng Thanh Long trong những năm tới.
Những vườn Thanh Long trĩu quả không chỉ tạo nên diện mạo nông thôn sinh động mà còn trở thành “đòn bẩy” giúp người dân Đồng Yên nâng cao thu nhập, hướng tới cuộc sống ổn định hơn. Thu nhập bình quân đầu người của xã hiện đạt khoảng 55 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo đã giảm mạnh, từ 7,3% năm 2020 xuống còn 4,2% vào năm 2025. Không ít hộ trong số đó đạt mức thu nhập lên tới hàng tỷ đồng mỗi năm. Thương lái từ nhiều tỉnh như Hải Phòng, Quảng Ninh, Thái Nguyên vẫn duy trì thu mua ổn định. Một số hộ đã bước đầu đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, hỗ trợ quảng bá và mở rộng đầu ra.
Quả Thanh Long Đồng Yên mẫu mã đẹp, màu sắc tươi sáng.
Trao đổi về chi phí và hạ tầng phục vụ sản xuất, Chủ tịch UBND xã Nguyễn Thành Chung cho biết: “Để đầu tư 1 ha Thanh Long ruột đỏ, người dân cần chuẩn bị hệ thống trụ bê tông, giống cây, dây leo, hệ thống tưới và các vật tư thiết yếu khác. Tổng mức đầu tư ban đầu thường dao động từ 300 đến 350 triệu đồng. Sau khi đi vào khai thác, chi phí chăm sóc hằng năm gồm phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, điện chiếu sáng và công lao động, tùy theo từng thời kỳ sinh trưởng của cây.”
Đồng chí cho biết thêm: “Vào mùa thu hoạch, nhu cầu lao động thời vụ tăng lên. Mức công thay đổi theo từng giai đoạn chăm sóc và thu hái. Địa phương đã hỗ trợ cơ giới hóa một số khâu, nhất là vận chuyển và tưới tiêu, qua đó giảm đáng kể sức lao động cho bà con và góp phần nâng cao chất lượng sản xuất.”
Người dân đóng gói Thanh Long chuẩn bị xuất bán.
Năm nay thời tiết mưa nhiều xen kẽ nắng gắt, làm tăng nguy cơ rệp, đốm nâu và nấm bệnh, khiến trọng lượng quả giảm còn khoảng 600–700g thay vì 900g như trước. Giá bán theo gốc giảm mạnh, chỉ còn khoảng 150.000 đồng mỗi gốc, bằng một nửa năm trước. Nhiều hộ đang tập trung xử lý bộ rễ bị thối, tăng cường tưới và chăm sóc để phục hồi cây, hạn chế ảnh hưởng của dịch bệnh.
Chính quyền xã đang đẩy mạnh các hoạt động tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn quy trình chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh và hỗ trợ nông dân áp dụng các tiêu chuẩn sản xuất an toàn. Cùng với đó, nhiều chương trình của tỉnh về phát triển cây ăn quả đang được triển khai, giúp người dân tiếp cận nguồn vốn ưu đãi, nâng cao kỹ năng và sử dụng giống có chất lượng tốt.
Trong giai đoạn tới, xã Đồng Yên định hướng phát triển Thanh Long ruột đỏ theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, gắn với quy hoạch vùng trồng và từng bước chuẩn hóa quy trình canh tác. Địa phương đặt mục tiêu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong chăm sóc, tưới tiêu và quản lý dịch hại, đồng thời xây dựng nhận diện sản phẩm để nâng cao vị thế trên thị trường. Cùng với đó, xã khuyến khích các Hợp tác xã phát huy vai trò kết nối giữa người trồng và doanh nghiệp, mở rộng hoạt động chế biến, đóng gói, áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc, qua đó tăng giá trị và tạo đầu ra bền vững cho sản phẩm Thanh Long ruột đỏ Đồng Yên.
Kỳ vọng về một vùng kinh tế nông nghiệp mới
Những đổi thay từ cây Thanh Long ruột đỏ cho thấy hướng đi linh hoạt và tinh thần đổi mới mạnh mẽ của người dân Đồng Yên. Từ một loại cây còn mới mẻ, Thanh Long ruột đỏ đã nhanh chóng trở thành điểm tựa kinh tế của hàng trăm hộ gia đình. Khi các mô hình sản xuất được áp dụng đồng bộ khoa học kỹ thuật, quản lý canh tác theo tiêu chuẩn an toàn và gắn với liên kết thị trường bền vững, Đồng Yên đứng trước cơ hội hình thành vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn, tạo việc làm ổn định và nâng cao thu nhập cho người dân.
Không chỉ mang lại nguồn thu ổn định, cây Thanh Long còn thể hiện khát vọng vươn lên của cộng đồng nông dân – khát vọng biến vùng đất đồi, soi bãi thành những vườn cây trù phú, tiến tới xây dựng nền nông nghiệp xanh, bền vững và có giá trị gia tăng cao. Đây cũng là nền tảng để Đồng Yên hướng tới phát triển một vùng kinh tế nông nghiệp mới, hiện đại, phù hợp định hướng tái cơ cấu ngành và xu thế thị trường.
Biên tập viên Cổng TTĐT tỉnh
