Khám phá nét đẹp Ba Vì

Không gian biểu diễn cồng chiêng dân tộc Mường ở Ba Vì.

Nét đẹp và tiềm năng phát triển các loại hình du lịch

Ba Vì là vùng đất địa linh nhân kiệt thuộc xứ Đoài, nơi đây tập trung nhiều thiết chế văn hóa dân tộc như: đình, chùa, đền, miếu… với trên 300 di tích lịch sử văn hóa, đặc biệt có những ngôi đình được các nhà nghiên cứu xếp vào loại đình cổ nhất, kiến trúc độc đáo nhất Việt Nam như Đình Tây Đằng, Đình Thụy Phiêu, Đình Thanh Lũng… Đặc biệt, quần thể di tích đền Thượng, đền Trung, đền Hạ trên núi Tản Viên là điểm đến của du khách về du lịch Văn hóa.

Ngoài ra, Ba Vì còn sở hữu nhiều di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc, được biết đến như “cái nôi” của tín ngưỡng thờ Tản Viên Sơn Thánh hay các phong tục, tập quán đặc sắc còn được bảo tồn nguyên vẹn của người Dao, người Mường sinh sống tại vùng đất này. Ngoài ra, khi nhắc tới Ba Vì khu du lịch K9 Đá Chông được biết đến là một trong những điểm di tích lịch sử thu hút đông đảo khách du lịch, địa danh này vô cùng đặc biệt khi gắn liền với tên tuổi của Bác Hồ vĩ đại, đó là tiềm năng để Ba Vì đẩy mạnh phát triển du lịch về nguồn, du lịch lịch sử văn hóa kết hợp với du lịch tâm linh.

Bên cạnh đó, Ba Vì còn nổi tiếng với không gian xanh, sạch, nơi chứa đựng nét đẹp hoang sơ lý tưởng và đầy thú vị của núi non, rừng già hòa quyện cùng với sông hồ, làng quê truyền thống. Nổi bật là ngọn núi Ba Vì cao 1.296 m, cùng với hệ động thực vật phong phú, quý hiếm. Ba Vì được coi là huyện du lịch, bao gồm 2 vùng lớn: Khu vực sườn Đông núi Ba Vì có thác, có suối, có rừng nguyên sinh đẹp và thơ mộng là tiềm năng lớn cho phát triển du lịch sinh thái. Nơi đây có những di tích lịch sử như đền thờ Bác Hồ, đền Thượng, đền Trung, đền Hạ. Ở khu vực sườn Tây núi Ba Vì cũng được coi là nơi có tiềm năng phát triển du lịch bởi có địa thế đẹp, một bên là sườn núi nhìn ra sông Đà tạo ra sự hấp dẫn riêng. Khu du lịch quốc gia hồ Suối Hai là nơi cuốn hút nhất với diện tích vùng ven hơn 2.000 ha, có mặt nước hồ, có những hòn đảo nhỏ xanh mát hứa hẹn cho du khách những phút giây thư giãn.

Ba Vì còn có nguồn nước khoáng nóng Thuần Mỹ thuận lợi cho việc khai thác du lịch khoáng nóng đối với du khách. Điểm nhấn là một số khu du lịch ở sườn Đông như: Khoang Xanh, Đầm Long, Tản Đà, Ao Vua. Ngoài ra, ở Ba Vì còn có sân golf Đồng Mô được đánh giá là sân golf hàng đầu miền Bắc, khu du lịch Khoang Xanh - Suối Tiên, khu du lịch Thác Đa, khu du lịch Thiên Sơn - Thác Ngà, khu du lịch Suối Mơ, du lịch Ao Vua, khu du lịch Suối Hai và Vườn Quốc gia Ba Vì.

Bên cạnh đó, Ba Vì còn có những cánh đồng xanh mướt, những trang trại bò sữa hiện đại, quy mô lớn. Với cảnh quan thiên nhiên trên những cánh đồng cỏ, mô hình chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa, các sản phẩm từ sữa cũng có thể đưa vào mô hình du lịch sinh thái - trải nghiệm Đây là loại hình du lịch đang ngày càng phổ biến và có nhiều cơ hội để phát triển, nhất là các vùng xung quanh các khu đô thị, đông dân cư.

Có một điểm cần quan đối với du lịch Ba Vì. Đó là, qua tìm hiểu thực tế cho thấy: Không chỉ thu hút du khách với vẻ đẹp thiên nhiên hữu tình, ở Vườn quốc gia Ba Vì còn có tài nguyên quý hiếm khi sở hữu hơn 200 phế tích từ thời Pháp nằm rải rác. Đó là những công trình kiến trúc được xây dựng cách đây gần 100 năm, ở độ cao 400 m trở lên, giờ mang dáng vẻ rêu phong, cổ kính rêu phong, cổ kính ẩn khuất trong những cánh rừng, tạo nên vẻ đẹp huyền ảo, mê hoặc. Ngoài giá trị lịch sử, cảnh quan, những phế tích này còn có giá trị lớn về du lịch, trở thành điểm khám phá, trải nghiệm được nhiều du khách nhất là các bạn trẻ tìm đến. Theo PGS.TS Nguyễn Văn Huy - nguyên Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam: Những phế tích ở Ba Vì có thể coi là một khu vực khảo cổ học đô thị thời hiện đại. Nếu cơ quan quản lý có chính sách bảo tồn, phục hồi đúng cách, để những kiến trúc này kể câu chuyện của mình, thì đây sẽ là một trong những điểm đến hấp dẫn đối với du khách.

Trình diễn tục vác nước dân tộc Mường ở Ba Vì.

Nhiều trải nghiệm thú vị

Hành hương lên Ba Vì du khách sẽ tham gia các loại hình du lịch lịch sử, văn hóa, về nguồn và du lịch tâm linh ở núi Ba Vì và tham quan, dâng hương tại khu di tích K9 Đá Chông, cùng nhau khám phá nét đẹp của các đình, đền, chùa. Khi lên Vườn Quốc gia Ba Vì ngoài tận hưởng không khí trong lành, du khách có thể săn mây và săn được nhiều loài hoa quý trong đó có hoa anh đào Nhật Bản. Ở Vườn Quốc gia Ba Vì hiện đã trồng và phát triển tốt khoảng 30 gốc hoa anh đào, tập trung ở trong khuôn viên các resort, có dịp đến Ba Vì vào mùa Xuân, khách thăm được trải nghiệm khung cảnh những cây hoa anh đào nở rộ, mang đến cảnh sắc rất đẹp tại Ba Vì.

Ngoài ra, khi đến Ba Vì, du khách có thể tham gia loại hình du lịch khám phá với nội dung: “Hành trình ký ức di sản”, theo hành trình du khách có thể tiếp cận gần 200 nền phế tích là những công trình kiến trúc, nhà thờ, biệt thự nghỉ dưỡng mang đậm dấu ấn thời gian và ký ức lịch sử, được  người Pháp xây dựng từ năm 1932-1944 trên núi Ba Vì. Vẻ đẹp hoang sơ của thiên nhiên cùng với những dấu tích rêu phong tạo nên sự hấp dẫn đối với du khách. Cũng tại đây vào tháng 11 hàng năm sẽ diễn ra lễ hội khinh khí cầu gắn liền với hoạt động trình diễn hoa dã quỳ.

Đồng thời, khi đến Ba Vì du khách có thể ghé thăm khu du lịch sinh thái Bản Cốc, nơi được ví như “khu bảo tồn sống” về văn hóa của đồng bào dân tộc Mường, Dao trên mảnh đất này. Đến đây, du khách sẽ được tham gia nhiều hoạt động văn hóa, tìm hiểu phong tục tập quán của đồng bào dân tộc Mường, Dao. Du khách được khám phá, trải nghiệm phiên chợ Mường - Dao, thưởng thức ẩm thực của đồng bào dân tộc như bánh sắn, bánh trứng kiến, rau sắn muối hay các cây dược liệu quý được trồng trên núi. Đến khu du lịch Bản Cốc là khu nhà sàn với không gian kiến trúc độc đáo của đồng bào dân tộc Mường, nơi đây bảo tồn lưu giữ nhiều hiện vật quý như chiêng, mo Mường, tục thờ cúng và nhiều hiện vật cổ. Du khách có thể tìm hiểu những phong tục tập quán, đời sống, sinh hoạt của đồng bào dân tộc Mường, được trải nghiệm nấu những món ăn của dân tộc Mường và thưởng thức tiếng chiêng cùng điệu múa truyền thống của những cô gái Mường.

Hoa anh đào trên Ba Vì.

Cùng với vườn Quốc gia Ba Vì thì các vườn chè tại xã Ba Trại cũng là những địa điểm du lịch lý tưởng cho du khách nhất là vào mùa Hè và mùa Thu. Đến đây, du khách nhất là các bạn trẻ, học sinh, sinh viên được trải nghiệm các công đoạn để làm ra sản phẩm chè nổi tiếng. Ngoài ra, trang trại Đồng Quê, Ba Vì cũng là một địa chỉ du lịch quan thuộc thu hút đông các bạn trẻ. Đến với trang trại các em được trải nghiệm không gian làng Việt xưa với ngôi nhà mái ngói, có trưng bày các công cụ gắn với nghề nông như: cuốc, cày, cối xay gạo, nong, nia , dần, sàng. Các em được làm quen với nghề nông khi tự tay bắt cá, trồng rau, thu hoạch nông sản, chế biến món ăn dân dã…Bên cạnh đó, để tăng tính hấp dẫn, chủ trang trại Đồng Quê đã thiết kế một chương trình trải nghiệm thú vị, kết hợp cùng cư dân bản địa đưa khách tham quan làng nghề thuốc nam của đồng bào Dao, xem biểu diễn và thưởng thức múa cồng chiêng của đồng bào dân tộc Mường tại các bản lân cận…