(ĐCSVN) – Sáng 1/8, tại Hà Nội, Hội Mỹ thuật Việt Nam đã tổ chức lễ kỷ niệm 100 năm ngày sinh hoạ sỹ Nguyễn Tiến Chung (1914 - 2004) với sự tham dự của gia đình họa sỹ, bạn bè thân thiết và nhiều họa sỹ nước nhà.
Tại lễ kỷ niệm, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam Trần Khánh Chương cho biết: Tranh của họa sĩ Nguyễn Tiến Chung đã góp phần phản ánh vẻ đẹp đất nước, cuộc sống con người Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc. Để sáng tác tốt, trong những chuyến đi thực tế, Nguyễn Tiến Chung đã vẽ nhiều ký họa. Nhiều người còn nhớ ông ghi chép tài liệu của tranh ở một vùng quê của tỉnh Sơn Tây, thể hiện nhiều mẫu người, nhiều chi tiết áo quần, nón lá, nhiều cảnh sinh hoạt của một chợ điển hình vùng đồng bằng Bắc Bộ.
 |
|
Lễ kỷ niệm 100 năm ngày sinh họa sĩ Nguyễn Tiến Chung. Ảnh: Hà Thảo |
Họa sĩ Nguyễn Tiến Chung thường sáng tác về người nông dân, nông thôn, thiếu nữ, bộ đội, công nhân Việt Nam bằng phong cách Á Đông sâu đậm. Ông thuộc làu những khuôn mặt bà già, em bé, thôn nữ tới cảnh đồng quê, góc sân, vựa lúa, cảnh chăn trâu, cấy cày, gặt hái... Tình yêu thương làng quê lấp lánh trong nét vẽ thần tình của ông. Bức sơn dầu “Chăn trâu” năm 1975 vẽ cảnh em bé chơi diều bên con trâu hiền lành dưới ánh chiều nhuộm đỏ, gam màu nguyên sắc, rực rỡ như tranh dân gian. Bức khắc gỗ đặc sắc “Chợ Nhông” năm 1956 vẽ ở Phú Thọ diễn tả sinh động cảnh chợ quê có váy áo, khăn vuông, nón lá, có cảm giác bồi hồi gặp lại cây đa, quán đình, lối diễn tả xa gần hiện đại. Đường nét, màu sắc không ồn ào, náo nhiệt mà ý nhị duyên dáng như bài thơ lục bát. Hồn quê lãng đãng bay trên mặt giấy dó, nền ngà đằm thắm. Người nông dân là những vũ công vui tươi, thu hoạch mùa màng. Hòa sắc vàng nâu trù phú, no ấm. Chất lụa vàng tơ óng ả, mịn màng trong trẻo đến ngỡ ngàng. Bức sơn mài “Đập lúa” năm 1963 vẽ cảnh ngày mùa bận rộn, lao động về đêm dưới ánh đèn ba dây tỏa sáng, ba nhân vật lực điền chiếm hết mặt tranh, nét vẽ to, khỏe, mộc mạc. Lối diễn hình cách điệu dân gian ngộ nghĩnh, hòa sắc xanh lạnh của sơn mài hiện đại.
 |
|
Bức tranh "Được mùa" của Nguyễn Tiến Chung. (Ảnh: Hà Thảo) |
Nguyễn Tiến Chung là họa sĩ đa tài, vẽ nhiều chất liệu từ bột màu, mực nho tới sơn dầu, sơn mài, lụa, khắc gỗ... Tranh lụa của Nguyễn Tiến Chung mang đậm nét phương Đông, luôn phát huy được nét lụa truyền thống với vẻ đẹp đặc thù của chất liệu lụa óng ả, giàu chất thơ. Tranh sơn mài có những nét khỏe khắn và riêng biệt. Tranh sơn dầu với phong cách riêng, màu mỏng nhẹ và điểm nét thanh thoát. Tranh khắc gỗ của ông được sáng tác theo quan niệm tạo hình truyền thống, sử dụng nét một cách tinh tế với những mảng màu dịu và hòa sắc nhẹ nhàng. Tranh bột màu thể hiện trong trẻo trên nền tối hoặc sáng, khả năng diễn tả tình cảm được thể hiện trên mọi sắc thái... Có thể thấy, cho dù trên chất liệu nào, ông cũng khai thác được những thế mạnh tối đa của đường nét, kết hợp với những mảng màu nhẹ, tinh tế.
Với nhiều bố cục độc đáo, đầy xúc cảm về phong cảnh, con người và quê hương đất nước, các tác phẩm của hoạ sĩ Nguyễn Tiến Chung tiếp thu một cách sáng tạo truyền thống dân tộc, mang lại giá trị nghệ thuật cao. Ông đã truyền đạt cho nhiều hoạ sĩ thế hệ sau những kinh nghiệm quý về chuyên môn, tác phẩm của ông có ảnh hưởng lớn trong giới mỹ thuật.
Họa sĩ Nguyễn Tiến Chung mất năm 1976 do bệnh hiểm nghèo. Ông đã sống trong những năm tháng gian khổ thiếu thốn nhưng vui tươi và hạnh phúc. Niềm vui sáng tạo như ngọn lửa nguồn không bao giờ tắt trong trái tim đam mê, nhân hậu. Nghệ thuật của ông là mặt hồ trong trẻo soi bóng làng quê Việt Nam, ngợi ca người nông dân chất phác, cần cù, yêu lao động và hòa bình.
 |
|
Họa sĩ Nguyễn Tiến Chung.
Ảnh: Hội Mỹ thuật VN cung cấp |
Họa sĩ Nguyễn Tiến Chung sinh ngày 8/8/1914, tại thôn Ước Lễ, xã Tân Ước, huyện Thanh Oai, Thành phố Hà Nội. Ông là giảng viên Trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam năm 1946; tham gia Mặt trận Việt Minh nội thành Hà Nội (1947 - 1953); Ủy viên Ban chấp hành Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội năm 1954; giảng viên Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam (1955 - 1964); Ủy viên Ban chấp hành Hội Mỹ thuật Việt Nam khóa I (1957- 1983); Ủy viên Hội đồng nghệ thuật Hội Mỹ thuật Hà Nội (1966 - 1976). Trong quá trình công tác, hoạ sĩ Nguyễn Tiến Chung đã được tặng: Huy chương Vì sự nghiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam; Huy chương Vì sự nghiệp Mỹ thuật Việt Nam.
Hoạ sĩ Nguyễn Tiến Chung được tặng giải thưởng Triển lãm Mỹ thuật tháng Tám năm 1946; Giải thưởng Triển lãm Mỹ thuật năm 1971; Giải A Triển lãm Mỹ thuật Toàn quốc năm 1976; Giải thưởng Đồ hoạ Quốc tế tại Cộng hòa dân chủ Đức năm 1976. Năm 2000, hoạ sĩ Nguyễn Tiến Chung được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật đợt II cho các tác phẩm: Được mùa - Lụa - 50x135cm (1958); Mùa gặt - Lụa (1962); Chợ Nhông - Khắc gỗ màu - 55x44cm (1958); Phong cảnh Sài Sơn - Khắc gỗ màu - 30x43cm (1970); Nữ dân quân trao đổi kinh nghiệm bắn máy bay - Sơn dầu - 90x110 cm (1971). |