Chăm sóc sức khỏe là quyền lợi, nguyện vọng chính đáng của mỗi người. Cùng với sự phát triển của đời sống xã hội, các loại thuốc phục vụ nhu cầu chăm sóc, nâng cao sức khỏe cũng ngày càng trở lên phong phú với nhiều chủng loại đa dạng. Tuy nhiên, nếu không hiểu đúng về các sản phẩm thuốc, lạm dụng thuốc sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe; nguy hiểm hơn là dẫn đến tình trạng kháng thuốc, kháng kháng sinh… điều này sẽ làm gia tăng chi phí, thời gian điều trị bệnh, thậm chí ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tính mạng của người sử dụng thuốc.
Với đặc thù công việc văn phòng, phải xử lý nhiều hồ sơ, văn bản, giấy tờ, thường xuyên tiếp xúc với máy tính khiến mắt chị Bùi Thị Thu Linh (phường Quỳnh Lâm, TP Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình) luôn trong tình trạng đau nhức, cơ thể mệt mỏi; thậm chí có lúc phải truyền thuốc bổ để phục hồi sức khỏe. Lo lắng cho sức khỏe bản thân, thời gian trước, chị Linh cũng đã mua một số thuốc sử dụng nhưng chỉ mang tính chất tạm thời. Với mong muốn được chữa dứt điểm, chị Linh đã đến nhà thuốc nhờ tư vấn, hướng dẫn có nên đổi thuốc hay không và đến cơ sở y tế để được chẩn đoán, kiểm tra sức khỏe. “Việc sử dụng thuốc liên quan trực tiếp đến sức khỏe nên tôi luôn thận trọng trong việc lựa chọn thuốc cho bản thân và mọi người trong gia đình”, chị Linh bộc bạch.
 |
| Cơ quan chức năng huyện Phúc Thọ (Hà Nội) kiểm tra điều kiện đăng ký kinh doanh của các cơ sở kinh doanh thuốc và thiết bị y tế trên địa bàn. Ảnh: VN. |
Có nhiều năm gắn bó với hoạt động kinh doanh thuốc, chị Lê Thu Hạnh, chủ một nhà thuốc ở phường Quan Hoa, quận Cầu Giấy (Hà Nội) chia sẻ: Những năm gần đây, nhờ công tác truyền thông được đẩy mạnh nên cơ bản người dân cũng hiểu biết việc sử dụng thuốc không đúng hướng dẫn của các cơ sở y tế, phác đồ điều trị là rất nguy hiểm, do vậy tình trạng tùy tiện mua thuốc đã giảm nhiều. Đa số người có nhu cầu sử dụng thuốc đều mang theo đơn để nhờ dược sĩ tư vấn thêm nhằm tránh mua thuốc về dùng quá liều hoặc nhờn thuốc ảnh hưởng đến sức khỏe.
Theo Bác sĩ Hoàng Quang Tú, Phó Giám đốc Bệnh viện đa khoa huyện Phú Xuyên (Hà Nội), việc tự ý mua và sử dụng thuốc không đúng hướng dẫn sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của người dùng thuốc. Mọi người nên cẩn thận trong việc sử dụng thuốc, nhất là các loại thuốc kháng sinh vì không phải bệnh nào cũng phải dùng thuốc hoặc kháng sinh. Trường hợp bắt buộc phải dùng kháng sinh, thì cần tuân thủ đúng theo chỉ định, phác đồ điều trị của bác sĩ. Cùng với đó, mỗi người cần có chế độ làm việc, sinh hoạt khoa học, hợp lý; tích cực rèn luyện thể lực để nâng cao sức khỏe, sức đề kháng của bản thân.
 |
| Bác sĩ Hoàng Quang Tú hướng dẫn người bệnh cách sử dụng thuốc an toàn. Ảnh: NQ. |
Thực tế, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng người dân tự ý sử dụng thuốc, lạm dụng thuốc dẫn đến nguy cơ kháng kháng sinh, ngành Y tế đã triển khai nhiều chương trình, hành động có tính đồng bộ, quyết liệt. Trong đó, Bộ Y tế đã chỉ đạo cơ quan chuyên môn tại các địa phương đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền cho nhân viên y tế không lạm dụng kháng sinh trong điều trị; chỉ kê đơn, cấp phát thuốc, nhất là thuốc kháng sinh khi cần thiết, theo hướng dẫn chuyên môn hiện hành; tuyên truyền đến người dân không tự ý sử dụng thuốc, thuốc kháng sinh mà phải theo thăm khám và kê đơn của bác sĩ…
Song song với công tác truyền thông, tuyên truyền, thời gian qua, ngành Y tế cũng tăng cường các hoạt động thanh tra, kiểm tra, phối hợp thanh tra, kiểm tra liên ngành công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực y, dược; bổ sung các quy định chặt chẽ về việc cấp phép mở nhà thuốc, kiểm tra và giám sát chất lượng thuốc để đảm bảo an toàn, hiệu quả trong việc sử dụng. Chỉ tính riêng trong năm 2022, trên cả nước đã hàng vạn cơ sở kinh doanh thuốc được thanh tra, kiểm tra. Qua thanh tra, kiểm tra, cơ quan chức năng các cấp đã kịp thời chấn chỉnh, xử lý những vi phạm trong hoạt động kinh doanh thuốc, nhất là các tồn tại về nguồn gốc, xuất xứ, giá cả, chất lượng thuốc và hoạt động bán thuốc đáp ứng nhu cầu của người dân.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, dù ý thức, nhận thức của đại đa số người dân trong việc sử dụng thuốc, thuốc kháng sinh đã được nâng lên đáng kể, song hiện nay, vẫn còn số ít người dân lạm dụng thuốc hoặc sử dụng thuốc không theo đơn thuốc, phác đồ điều trị. Do vậy, để sử dụng thuốc an toàn và hiệu quả, ngành Y tế khuyến cáo người dân khi bị ốm hãy đi khám và sử dụng thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ. Đồng thời, người bệnh cần tuân thủ theo nguyên tắc uống đúng, uống đủ liều lượng. Tránh việc sử dụng thuốc khi không cần thiết; không nên lạm dụng thuốc, hoặc sử dụng kháng sinh quá liều bởi sẽ làm suy yếu khả năng kháng vi khuẩn gây hại ở đường ruột. Ngoài ra, tuyệt đối không nên vì tiết kiệm mà dùng kháng sinh còn lại cho lần sử dụng sau; ăn uống đủ chất dinh dưỡng, thường xuyên luyện tập thể dục để tăng cường sức khỏe…
Sức khỏe là vốn quý của mỗi người, bởi thế việc sử dụng thuốc thế nào cho an toàn, hiệu quả luôn là vấn đề đặt ra đối với mỗi người hiện nay. Từng người cần chủ động nâng cao kiến thức cần thiết về sử dụng thuốc; chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ. Đặc biệt, đối với các trường hợp là trẻ nhỏ, người cao tuổi càng cần cẩn trọng trong việc lựa chọn, sử dụng thuốc để điều trị bệnh hoặc để tăng cường sức khỏe. Vì ngay cả với thuốc bổ, việc sử dụng quá nhiều, quá liều, sử dụng không đúng chỉ định cũng tiềm ẩn những tác dụng không tốt đối với thể trạng, sức khỏe của người dùng./.