Thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa công cuộc phòng chống kháng kháng sinh tại Việt Nam

Từ ngày 20-21/11, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công thương và Tổ chức Y tế thế giới và các đối tác tổ chức Hội nghị triển khai Chiến lược quốc gia về phòng, chống kháng thuốc tại Việt Nam giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045 và hưởng ứng "Tuần lễ thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc" (18-24/11).

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn nhấn mạnh: Kháng thuốc là mối đe dọa sức khỏe và sự phát triển trên toàn cầu. Đòi hỏi hành động đa ngành khẩn cấp để đạt được các Mục tiêu phát triển bền vững. Tổ chức Y tế thế giới đã tuyên bố kháng thuốc là một trong 10 mối đe dọa hàng đầu sức khỏe công cộng toàn cầu mà nhân loại phải đối mặt. Việc sử dụng sai và lạm dụng thuốc là nguyên nhân chính dẫn đến sự phát triển của vi sinh vật kháng thuốc.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn phát biểu khai mạc Hội nghị.

Tại Hội nghị lãnh đạo Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và đại diện lãnh đạo các tổ chức quốc tế tại Việt Nam đều khẳng định: Kháng thuốc xảy ra khi vi khuẩn, virus, nấm và ký sinh trùng thay đổi theo thời gian và không còn đáp ứng với thuốc, khiến cho việc điều trị nhiễm trùng ngày càng trở nên khó khăn hoặc không thể điều trị được.

Kháng thuốc đang đưa thành tựu của y học hiện đại vào nguy cơ. Việc ghép mô, bộ phận cơ thể người, hóa trị và phẫu thuật, trở nên nguy hiểm hơn nhiều nếu không có thuốc kháng sinh hiệu quả để phòng ngừa và điều trị nhiễm trùng. Kháng thuốc đang đe dọa thành quả mà thế giới đã đạt được trong các lĩnh vực chống lao, sốt rét, HIV và bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục trong những năm qua...

“Kháng thuốc vẫn đang là mối lo ngại ở Việt Nam bất chấp những tiến bộ khoa học đã đạt được trong 10 năm qua. Báo cáo gần đây cho thấy từ dữ liệu kháng sinh đồ: Xu hướng kháng kháng sinh ngày càng tăng trong thập kỷ qua. Nhiều thách thức vẫn còn tồn tại, bao gồm năng lực hạn chế của các phòng xét nghiệm trong việc giám sát và phân tích dữ liệu, kê đơn thuốc kháng sinh không phù hợp và thiếu việc thực thi các quy định về bán thuốc kháng sinh”, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn chỉ rõ.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho hay, Chiến lược Quốc gia về phòng, chống kháng thuốc giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 1121/QĐ-TTg ngày 25/09/2023. Để đạt được mục tiêu Chiến lược trong giai đoạn tới, đòi hỏi sự nỗ lực và cam kết của tất cả các bộ, ngành, các cấp từ trung ương đến địa phương cùng vào cuộc để ngăn chặn tình trạng kháng thuốc.

Sử dụng kháng sinh có trách nhiệm 

Thông tin về Chiến lược quốc gia về phòng, chống kháng thuốc tại Việt Nam, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) Lương Ngọc Khuê cho biết, việc ban hành Chiến lược thể hiện nỗ lực của Chính phủ Việt Nam, phối hợp với Tổ chức Y tế thế giới và các đối tác quốc tế khác nhằm chống lại sự gia tăng của tình trạng kháng thuốc.

Chiến lược đặt ra mục tiêu chung là: "Làm chậm sự tiến triển kháng thuốc và ngăn chặn, kiểm soát sự lây lan của các vi sinh vật kháng thuốc, bệnh truyền nhiễm, đồng thời đảm bảo sự sẵn có, liên tục các thuốc kháng vi sinh vật và sử dụng thuốc kháng vi sinh vật hợp lý để điều trị hiệu quả các bệnh truyền nhiễm ở người, động vật, góp phần bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe con người, động vật, bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế, xã hội của đất nước, PGS.TS Lương Ngọc Khuê thông tin.

Theo đó, Chiến lược đưa ra các giải pháp nhằm tăng cường giám sát, thúc đẩy sử dụng kháng sinh có trách nhiệm. Trên cơ sở mục tiêu chung nêu trên, chiến lược đưa ta 4 mục tiêu cụ thể gồm: Nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền địa phương, hiểu biết của nhân viên y tế, thú y và người dân về phòng, chống kháng thuốc. Tiếp đó là củng cố hệ thống giám sát kháng thuốc để cảnh báo kịp thời về sự xuất hiện, lan truyền, mức độ, xu hướng kháng thuốc của các vi sinh vật; giảm sự lan truyền của vi sinh vật, bệnh truyền nhiễm, sử dụng thuốc kháng vi sinh vật ở người, động vật hợp lý, an toàn và có trách nhiệm.

Khẳng định cam kết của Việt Nam trong công cuộc phòng, chống kháng kháng sinh, tại Hội nghị triển khai Chiến lược quốc gia về phòng, chống kháng thuốc tại Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Y tế một lần nữa khẳng định: "Chúng tôi một lần nữa phát động sự cam kết của tất cả ngành, các cấp chính quyền, các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân trong việc sử dụng kháng sinh có trách nhiệm. Đây là hoạt động quan trọng, thiết thực để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa công cuộc phòng chống kháng kháng sinh tại Việt Nam".

Các Bộ liên quan và các đối tác phát triển đã ký kết Văn bản thỏa thuận tại Hội nghị.

Cũng tại Hội nghị, đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam đánh giá cao cách tiếp cận của Chính phủ và sự hưởng ứng trong Tuần lễ Thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc từ 18-24/11/2023 với chủ đề: "Cùng nhau ngăn chặn tình trạng kháng thuốc".

Việt Nam là một trong 6 nước đầu tiên thuộc khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã xây dựng và thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về phòng, chống kháng thuốc, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao về những nỗ lực, đóng góp cho công cuộc phòng, chống kháng thuốc chung trên toàn thế giới.

Tại Hội nghị, các Bộ liên quan và các đối tác phát triển đã ký kết Văn bản thỏa thuận cam kết đa ngành về Phòng chống kháng thuốc tại Việt Nam, làm nền tảng cam kết mạnh mẽ cùng chung tay bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe con người và động vật, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.