Số hóa di tích khảo cổ Óc Eo - Ba Thê
Chị Phạm Thị Hồng Anh - phóng viên Báo và Phát thanh - Truyền hình tỉnh An Giang trải nghiệm sản phẩm du lịch thông minh (VR 360). Ảnh: PHƯƠNG LAN
Hiện, công tác tạo lập cơ sở dữ liệu số đang được tích cực triển khai, tập trung vào việc số hóa và thiết lập cơ sở dữ liệu chi tiết về các hiện vật, di tích bao gồm hình ảnh, thông tin mô tả và tọa độ nhằm cung cấp dữ liệu minh chứng quan trọng cho hồ sơ trình UNESCO. Bước đi cụ thể và nổi bật nhất trong chiến lược này là ứng dụng công nghệ thực tế ảo. Ban Quản lý Di tích văn hóa Óc Eo chính thức ra mắt sản phẩm du lịch thông minh (VR 360) từ tháng 11/2024. Hệ thống du lịch thực tế ảo VR 360 tạo trải nghiệm tham quan trực tuyến, giúp du khách trong và ngoài nước dễ dàng tiếp cận với không gian và hiện vật của khu di tích. Đây là cách tiếp cận mới lạ, phục vụ hiệu quả, thúc đẩy mạnh mẽ công tác tuyên truyền, quảng bá về văn hóa Óc Eo.
Không dừng lại ở đó, Ban Quản lý Di tích văn hóa Óc Eo đề xuất thí điểm giải pháp chuyển đổi số du lịch nhằm nâng cấp nền tảng VR 360 sẵn có, bổ sung trải nghiệm thực tế tăng cường (AR) và tích hợp Chatbot AI. Nền tảng Chatbot AI sẽ đóng vai trò hỗ trợ du khách, có khả năng hiểu và trả lời chính xác các câu hỏi liên quan đến khu di tích cùng với cơ sở dữ liệu đầy đủ về văn hóa Óc Eo và thông tin du lịch xung quanh.
Việc ứng dụng khoa học, công nghệ, nhất là hoạt động số hóa dữ liệu di tích và triển khai VR 360 đã mang lại hiệu quả thiết thực cho công tác tuyên truyền, quảng bá văn hóa Óc Eo. Theo bà Lê Thị Hậu - Trưởng phòng Nghiệp vụ và Bảo tàng, Ban Quản lý Di tích văn hóa Óc Eo, VR 360 và dữ liệu số giúp đơn vị và đội ngũ hướng dẫn viên giải quyết nhiều khó khăn trong việc truyền tải giá trị của di sản khảo cổ học.
Việc có thêm hình ảnh và không gian trực quan minh họa giúp khách tham quan dễ hình dung những giá trị khảo cổ vốn phức tạp và trừu tượng. Công nghệ giúp tăng khả năng kể chuyện bằng trải nghiệm, làm cho bài thuyết minh sinh động và hấp dẫn hơn. Các sản phẩm số này còn phục vụ tốt đối với du khách tham quan trực tiếp tại di tích và du khách tìm hiểu từ xa, nhất là học sinh, sinh viên và các nhà nghiên cứu cần nguồn tài liệu chính xác.
Theo ông Trương Minh Thuận - chuyên viên Phòng Nghiệp vụ và Bảo tàng, những hình ảnh 3D và không gian 360 độ của khu di tích được đăng tải trên các nền tảng trực tuyến giúp du khách gần xa có thể tham quan trước mô hình ảo ngay trên mạng. Trải nghiệm này không chỉ giúp người xem hình dung rõ ràng về quy mô và vẻ đẹp của di tích mà còn khơi gợi sự tò mò, từ đó thu hút du khách tìm đến khám phá khu di tích thực tế.
Du khách có thể dễ dàng tìm thấy mã QR của trải nghiệm VR 360 được đăng tải rộng rãi trên các kênh thông tin chính thức như: Fanpage của Ban Quản lý Di tích văn hóa Óc Eo, Fanpage của Khu Di tích khảo cổ Óc Eo - Ba Thê. Quy trình trải nghiệm công nghệ VR 360 đơn giản và thân thiện với người dùng. Khi quét mã QR bằng camera điện thoại thông minh, người dùng sẽ nhận được một đường link dẫn đến trải nghiệm ảo. Sau khi nhấp vào link và bỏ qua phần quảng cáo (nếu có), màn hình sẽ hiện lên toàn cảnh núi Ba Thê và cánh đồng xung quanh. Du khách có thể bấm chọn vào từng điểm di tích cụ thể để nghe thuyết minh chi tiết, giúp chuyến tham quan ảo đầy đủ thông tin và cảm xúc không kém tham quan thực tế.
Bà Lê Thị Hậu khẳng định, Ban Quản lý Di tích văn hóa Óc Eo sẽ tiếp tục lấy chuyển đổi số làm trọng tâm phát triển. Đơn vị tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mới trong trưng bày, thuyết minh di tích; kết hợp số hóa với giáo dục di sản và các chương trình du lịch trải nghiệm nhằm mang lại giá trị tương tác cao. Mục tiêu lớn nhất là xây dựng hình ảnh Khu Di tích khảo cổ Óc Eo - Ba Thê vừa mang nét cổ kính của một di sản văn hóa lâu đời vừa thể hiện sự hiện đại thông qua ứng dụng công nghệ, đáp ứng tốt hơn nhu cầu đa dạng của du khách trong thời đại số.
Việc lấy chuyển đổi số làm trọng tâm với những bước đi cụ thể như số hóa dữ liệu và triển khai VR 360 giúp Ban Quản lý Di tích văn hóa Óc Eo hiện đại hóa công tác quản lý, quảng bá hiệu quả, tạo tiền đề cho việc lập hồ sơ di sản văn hóa thế giới trình UNESCO.
