Nghiên cứu sửa đổi Thông tư 121/2020/TT-BTC: Tăng cường quản lý rủi ro, bảo đảm an toàn hệ thống cho thị trường chứng khoán
Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đang xây dựng dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 121/2020/TT-BTC quy định về hoạt động của công ty chứng khoán (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 68/2024/TT-BTC). Việc sửa đổi nhằm tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý cho thị trường chứng khoán, tăng cường quản lý rủi ro, bảo đảm an toàn hệ thống và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động đầu tư, đặc biệt là đối với nhà đầu tư nước ngoài.
Ảnh minh hoạ
Một trong những nội dung đáng chú ý của dự thảo Thông tư là việc bổ sung quy định về tổ chức kinh doanh chứng khoán nước ngoài đại diện. Theo đó, nhà đầu tư nước ngoài không cư trú được ủy quyền cho tổ chức kinh doanh chứng khoán nước ngoài đại diện sử dụng số hiệu tài khoản lưu ký để thực hiện giao dịch chứng khoán tại công ty chứng khoán Việt Nam. Hoạt động giao dịch theo cơ chế này phải tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về chứng khoán và phòng, chống rửa tiền, đồng thời làm rõ trách nhiệm nhận biết khách hàng giữa công ty chứng khoán và tổ chức kinh doanh chứng khoán nước ngoài đại diện.
Cùng với đó, dự thảo Thông tư cũng sửa đổi, bổ sung trách nhiệm của công ty chứng khoán trong việc ký kết hợp đồng và cung cấp thông tin khi cung cấp dịch vụ cho khách hàng và tổ chức kinh doanh chứng khoán nước ngoài đại diện. Dữ liệu về tài khoản môi giới và dữ liệu giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài được yêu cầu quản lý tập trung, lưu giữ an toàn và có phương án dự phòng tại địa điểm khác, qua đó tăng cường khả năng kiểm soát rủi ro và bảo đảm an toàn cho hệ thống giao dịch. Các quy định liên quan đến mở, quản lý tài khoản giao dịch và tiếp nhận lệnh giao dịch cũng tiếp tục được hoàn thiện theo hướng chặt chẽ, minh bạch. Theo đó, công ty chứng khoán chỉ được thực hiện lệnh giao dịch khi lệnh có đầy đủ, chính xác các thông tin theo quy định và phải ghi nhận chính xác thời điểm nhận lệnh; đồng thời có trách nhiệm thông báo kịp thời kết quả thực hiện lệnh cho khách hàng hoặc tổ chức kinh doanh chứng khoán nước ngoài đại diện theo thỏa thuận tại hợp đồng.
Đối với giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền tại thời điểm đặt lệnh của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức, dự thảo Thông tư quy định cụ thể các điều kiện, hạn mức nhận lệnh, các trường hợp không được nhận lệnh cũng như cơ chế xử lý khi nhà đầu tư không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thanh toán. Trong trường hợp phát sinh rủi ro, việc chuyển quyền sở hữu cổ phiếu sang công ty chứng khoán khác phải được thực hiện trên cơ sở hợp đồng thỏa thuận, thông qua hệ thống của Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam, đồng thời bảo đảm tuân thủ nghiêm các hạn mức đầu tư và yêu cầu an toàn tài chính.
Việc sửa đổi, bổ sung Thông tư 121/2020/TT-BTC được kỳ vọng sẽ hướng đến việc hoàn thiện thể chế thị trường chứng khoán theo các chuẩn mực quốc tế, nâng cao tính minh bạch, an toàn và kỷ luật thị trường, đồng thời tạo nền tảng thuận lợi để thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài tham gia sâu rộng, bền vững hơn vào thị trường chứng khoán Việt Nam.
Lam Anh
